Đào Như: Tình yêu và thân phận con người

Ai đó đã từng nói- chúng ta có thể chỉ mất một ngày, một tháng, môt năm, để yêu một người. Nhưng chúng ta đã phải mất cả một đời để có thể quên một người. Tinh yêu là những gì thiêng liêng không thể thiếu vắng trong cuộc đời. Tinh yêu dù đau khổ hay hạnh phúc luôn là lý tưởng của cuộc sống. Sống với niềm đau khổ vì tình yêu vẫn còn hơn sống với tâm hồn trống rỗng. Thảm trạng của tinh yêu không phải buồn vui, giận hờn, ghen tuông, mà là sự dửng dưng khi đứng trước người yêu đã từng phụ mình. Dù xa nhau muôn trùng, nhà thơ, nhạc sỹ Trinh Công Sơn vẫn hy vọng ngày nào đó người yêu sẽ trở lại như thủy triều dâng xóa đi những ngày buồn: 

Trong sâu thẳm của tâm hồn, không có tình yêu đơn phương, luôn tình yêu được đáp trả với thái độ tích cực hay thầm kín mà chính người yêu không hay. Rồi đến khi thảm trạng của tình yêu xảy ra mới biết mình đã yêu. Giọt lệ ăn năn của Mỵ Nương đã an ủi tâm hồn đau khổ của kẻ xấu số Trương Chi. 

Với tâm hồn nhạy cảm, nhà thơ Tản Đà khi thấy chiếc lá lìa cành ông lại liên tưởng đến cảnh chia tay-

Hờ hững phụ nhau là bi kịch của tình yêu. Trong thức tế ai cũng bám lấy tình yêu, lý tưởng để sống, dù cho cuộc tình nhuộm màu cay đắng.

Khi yêu quên cả không gian và thời gian, quên cả sự cách biệt tuổi tác. Không có tiêu chí nào dành cho tình yêu ngoài lý do của trái tim. Lá Diêu Bông chỉ là sự huyễn hoặc mà Hoàng Cầm đã mặc khải cho nhân vật của ông: 

Và mãi đến lúc 

Và cứ thế tình yêu mãi mãi là vô tận…

Phải chăng tình yêu tồn tại trong lòng như một tiềm thức, bỗng nhiên môt cơ hội hay một ngoại cảnh nào đó đã đánh thức tình yêu. Một thiếu phụ trẻ đẹp có chồng đi chinh chiến miền xa, rồi một ngày nào đó nàng chợt thấy mùa xuân trở về trên từng sắc lá của hàng dương liễu xanh xui nàng nhớ chồng. 

Đó là nội dung của bài thơ “Khuê Oán” của Vương Xương Linh- thời Thịnh Đường…Và mười hai thế kỷ sau, Lưu Trong Lư qua bài thơ Tiếng Thu cho chúng ta thấy cảnh sắc lãng mạn, hữu tình của mùa Thu đã dấy lên lòng nhớ thương chồng của người chinh phụ:

Từ Vương Xương Linh  đến Lưu Trọng Lư qua một chiều dài lịch sử, tình yêu vẫn là nguồn cảm hứng vô tận cho thi nhân, hiền sĩ…

Tình yêu không là chiếm đoạt, coi người yêu như là của riêng mình. Yêu là sự hy sinh, sự cống hiến tận cùng hầu mang lại hạnh phúc cho người mình yêu. 

Con người là chủ thể của tình yêu. Nhưng cái chết đã biến cuộc sống con người trở thành hữu hạn, trong khi tình yêu thì vô hạn. Đó là mối băn khoăn của Du Tử Lê trong bài thơ “Khúc Thụy Du”

Không còn tiếng kêu thương thảm thiết nào cho bằng tiếng kêu réo gọi tình yêu trong cơn hấp hối của con người../.

Đào Như

Feb 23-2024