Ngô Nhân Dụng: Phụ nữ Trung Quốc không nghe Tập Cận Bình
Nữ sinh nhiều đại học danh tiếng nhất Trung Quốc đang “bán trứng” kiếm thêm tiền bỏ túi, theo báo South China Morning Post (SCMP). Nhưng đây không phải là trứng gà, trứng vịt. Tờ báo tiếng Anh ở Hồng Kông thuật lại Bắc Kinh Thanh niên Nhật báo (Beijing Youth Daily), cho biết luật pháp Trung Quốc cấm phụ nữ “bán trứng của mình,” nhưng nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn vẫn muốn sanh con, nhu cầu lên rất cao, cần mua trứng của các cô còn đi học.
Mỗi lần “mua trứng” họ sẵn sàng trả 100,000 đồng nguyên, tương đương với US$14,600 đô la Mỹ, theo cuộc nghiên cứu của tờ báo trên. Lợi tức trung bình của một tài xế taxi ở Trung Quốc khoảng US$1,000 đô la mỗi tháng. Nếu cô gái bán trứng có hình dáng cao lớn, khỏe mạnh, xinh đẹp và chứng minh được thành tích học giỏi, thì giá được tăng thêm. Cuộc điều tra còn thấy nhiều tay môi giới tổ chức cho người mua gặp người bán, thường ở những quán trà. Ngoài ra, nhiều người Trung Quốc còn qua thuê phụ nữ Campuchia mang bầu hộ mình để khỏi mang nặng đẻ đau mà vẫn có con “nối dõi tông đường.”
Nối dõi tông đường, đó cũng là một mối lo lớn của Chủ tịch Tập Cận Bình. Ông không lo cho riêng mình mà lo đến tương lai cả nước Trung Hoa; mặc dầu chính ông chỉ có một cô con gái. Chắc ông Tập và phu nhân Bành Lệ Uyên (彭丽媛 Peng Liyuan) quyết theo “chính sách một con” của đảng Cộng sản trước đây 35 năm. Cô Tập Minh Trạch (习明泽, Xi Mingze), 32 tuổi, đã qua học Đại học Havard năm 2010, tốt nghiệp Cử nhân.
Mối lo lớn của Tập Cận Bình bây giờ là dân số Trung Quốc đang giảm, bắt đầu từ năm 2022. Hơn 60 năm trước dân số đã xuống vì kế hoạch kinh tế “Bước Nhảy Vọt” của Mao Trạch Đông sai lầm, không tưởng, gây nạn chết đói, từ 15 đến 55 triệu người (1959 đến 1962). Hiện nay dân số Trung Quốc giảm nhưng không phải vì đói mà vì “no cơm ấm cật!” Nhiều phụ nữ kiếm ra tiền không muốn lập gia đình, người đã kết hôn thì không muốn sanh con.
Báo SCMP ngày 17 tháng 1 năm 2025 loan tin dân số Trung Quốc đã giảm 1.39 triệu năm ngoái, theo báo cáo của Viện Thống kê Quốc gia. Nhật báo Financial Times, ngày hôm sau, đăng lời giải thích của kinh tế gia Nhiệm Trạch Bình (Ren Zeping, 任泽平) thuộc Trung Nguyên Ngân hàng. Ông nêu ba lý do chính: số sanh giảm, số người già tăng nhanh hơn, và tỷ số người kết hôn đi xuống. Kết quả là số người chết cao hơn số trẻ mới ra đời.Cuối thập niên 1970, thời Đặng Tiểu Bình, đảng Cộng sản ra lệnh mỗi gia đình chỉ được có một con, sanh đứa thứ hai là bị phạt, trong sở làm và trên sổ tem phiếu, chỉ dân ở thôn quê được miễn trừ. Một hậu quả là nhiều trẻ sơ sinh con gái bị giết ngay vì bố mẹ chỉ muốn đẻ con trai. Tới năm 2020, trong lớp tuổi từ 20 đến 40, có 17 triệu rưỡi đàn ông nhiều hơn số phụ nữ trong cả nước. Năm 2016, đảng Cộng sản đã phải thay đổi, cho mỗi gia đình được có 2 con, năm 2021 tăng lên ba con, theo báo New York Times.
Đảng cấm người ta sanh đẻ thì dễ, cứ trừng phạt nặng là dân rắp rắp tuân lệnh. Nhưng bây giờ theo kinh tế thị trường, Đảng bảo các bà các cô sinh con thì rất khó! Đảng không thể bắt họ lấy chồng, càng khó tạo sức ép buộc họ phải mang bầu, sanh con!Chủ tịch Tập Cận Bình không thể chỉ hô khẩu hiện “Sanh con là Vinh quang!” khi thúc đẩy phụ nữ cố gắng đạt chỉ tiêu sản xuất. Cho nên, Đảng phải dùng các biện pháp khuyến khích, dụ dỗ. Theo báo Financial Times, các trường đại học đã thêm các lớp dậy về tình yêu, nhắm vào các nữ sinh viên độc thân. Trên các báo, đài do nhà nước điều khiển, thường xuyên xuất hiện những bài ca ngợi lợi ích và hạnh phúc của các gia đình có con.
Chưa đủ, theo các thông tin trên mạng xã hội và tiết lộ với báo Financial Times, Đảng còn bắt một số cán bộ gọi điện thoại cho các phụ nữ độc thân, tuổi từ 20 đến 30, hỏi họ đã tính lập gia đình hay chưa. Nhiều viên chức chỉ dẫn các cô theo học lớp chuẩn bị hôn nhân, và hứa sẽ trợ cấp cho các bà chịu sanh thêm đứa con thứ hai. Muốn cho dân số một nước không giảm, mỗi phụ nữ trong cả đời phải sanh trung bình 2.1 con. Năm 2023, mỗi bà ở Trung Quốc trung bình chỉ sinh mỗi một đứa con, một tỷ lệ sanh sản thấp nhất thế giới, theo bản tin Reuters đã dẫn.
Tại tỉnh Triết Giang, nhà nước sẽ trợ cấp 100,000 đồng nguyên (14 ngàn đô la) cho mỗi bà khi sanh con thứ hai. Một bà giấu tên nói cho báo Financial Times biết rằng không ai thông báo chính thức, nhưng cứ hỏi các quan chức làng, xã thì sẽ nhận được trợ cấp.
Tập Cận Bình không phải chỉ lo các bà sinh đẻ ít quá; mối lo lớn hơn là số người già vẫn nhiều và tăng nhanh. Ông đã phải nâng số tuổi được phép về hưu cao hơn trước. Theo tuần báo TIME, trong 10 năm nữa cả nước sẽ có khoảng 400 triệu dân từ 60 tuổi trở lên; 228 triệu người sẽ lần lượt về hưu. Số người nghỉ hưu tăng nhưng số người làm việc sẽ giảm. Năm ngoái, cứ mỗi người già thì có hơn 2 người (2.26) đang làm việc; tới năm 2042 sẽ chỉ còn 1.25 người đi làm, để đóng thêm tiền vào quỹ hưu bổng.
Tuần báo trên còn cho biết quỹ hưu bổng của dân các thành phố Trung Quốc vào năm 2012 dự trữ đủ để trả lương hưu trong hơn 18 tháng, đến năm 2021 chi trả trong 11 tháng thì cạn. Chính phủ Bắc Kinh giữ một số ngoại tệ hơn $3 ngàn triệu đô la, nhưng không chấp nhận đem số tiền đó lấp vào quỹ hưu bổng để tránh khiếm hụt.
Dân số Trung Quốc đã xuống đứng hàng thứ nhì thế giới, sau Ấn Độ. Theo đà sanh ít, tử nhiều hiện nay thì đến cuối thế kỷ này số dân trong lục địa sẽ chỉ còn bằng một nửa, hơn 700 triệu người, còn Ấn Độ vẫn trên 1000 triệu. Lo lắng tương lai, Tập Cận Bình phải kêu gọi quý bà quý cô tăng gia sản xuất!
Nhiều lý do khiến phụ nữ Trung Quốc không thể nghe theo lệnh của Chủ tịch Tập. Trước tiên là nhiều cô gái lớn lên bây giờ có trình độ học thức cao. Họ muốn một cuộc sống độc lập và khá giả hơn các thế hệ trước. Nhiều người lo lắng về tương lai nghề nghiệp, không muốn bận bịu nuôi con phải nghỉ làm việc, khi trở lại sở thì đã có người khác thay thế mình rồi.
Hơn nữa, phụ nữ nhắm đến các tiêu chuẩn cao hơn trong việc nuôi nấng, chăm nom một đứa trẻ; tốn kém hơn xưa rất nhiều. Theo hãng tin Reuters ngày 21 tháng Hai năm 2024, ở Trung Quốc, chi phí nuôi một đứa trẻ từ bé đến năm 18 tuổi tốn kém bằng 6 lần lợi tức theo đầu người (6.3 per capita GDP). Các nước khác không tốn như vậy. Ờ Pháp, Australia, chỉ tốn gấp 2 lần lợi tức bình quân; ở Mỹ và Nhật Bản tốn gấp 4 lần. Những ước tính trên do viện Dục Oa Nhân Khẩu (育娲人口), một viện nghiên cứu dân số Trung Quốc đưa ra.
Ông Tập Cận Bình mới nói chuyện điện thoại với ông Vladimir Putin cả tiếng đồng hồ, sau khi Tổng thống Donald Trump đọc bài diễn văn nhậm chức. Chắc hai ông không nói chuyện sanh đẻ, nhưng họ đứng trước cùng một mối lo vì dân số giảm. Theo tuần báo Newsweek ngày 26 tháng 12, 2024 ông Gleb Nikitin, thống đốc tỉnh Nizhny Novgorod, mới công bố chính sách mới, sẽ tặng một triệu “đồng rúp” (khoảng $10,000 đô la) cho mỗi phụ nữ sanh con. So sánh với số tiền thưởng 14 ngàn đô la ở tỉnh Triết Giang thì kém xa. Có lẽ vì ngân sách của Moscow bây giờ kém Bắc Kinh; nhưng cũng có thể vì phụ nữ Nga còn chịu khó sanh sản hơn, bình quân mỗi bà sanh 1.5 con, nhiều gấp rưỡi bên Trung Quốc!
Ngô Nhân Dụng