Ngày 3.12.2024 lúc 10:27 p.m giờ địa phương, trong một…
Nguyễn Tiến Cường: Thiết quân luật – Biến động ở Nam Hàn
Ngày 3.12.2024 lúc 10:27 p.m giờ địa phương, trong một hành động bất ngờ, Tổng Thống Nam Hàn (Hàn Quốc) Yoon Suk Yeol tuyên bố tình trạng thiết quân luật trên toàn lãnh thổ Nam Hàn, đồng thời gửi quân đội đến tòa nhà Quốc hội, nơi các dân biểu đang họp (1).
Trên truyền hình, Yoon đưa ra tuyên bố đặt Nam Hàn vào tình trạng chiến tranh, thiết quân luật (martial law) giữa lúc Quốc Hội đang tranh cãi về ngân sách quốc gia. Trong tuyên bố của mình, Tổng Thống Yoon đổ lỗi cho phe đối lập đã quá thân thiện với kẻ thù Bắc Hàn (Triều Tiên), đồng thời qua những hoạt động của họ làm tê liệt chính quyền Nam Hàn chống lại kẻ thù.
Trong tuyên bố của mình, ông Yoon nói rằng thiết quân luật chỉ có mục đích giải tán lực lượng đối lập “thân Bắc Hàn” và bảo vệ trật tự, tự do theo hiến pháp. Ông kêu gọi người dân Nam Hàn hãy tin tưởng ông, đồng thời chấp nhận những hạn chế tự do, bất tiện do thiết quân luật gây ra.
Ông Park An Su – Tổng Tham Mưu Trưởng quân đội – lên tiếng sau tuyên bố của ông Yoon rằng: “tất cả các hoạt động chính trị”, kể cả hoạt động của Quốc hội, các hội đồng địa phương, đảng phái, hiệp hội chính trị, cũng như các cuộc họp và biểu tình, đều bị nghiêm cấm. Bộ Tư lệnh Thiết quân luật sẽ kiểm soát tất cả các phương tiện truyền thông, sách báo, ấn phẩm…”.
Trong lời tuyên bố của mình, Tổng Thống Yoon không nói rõ tình trạng thiết quân luật sẽ kéo dài bao lâu.Tuy nhiên, ngay sau tuyên bố của Yoon trên truyền hình, nhiều người đã tập trung, biểu tình trước tòa nhà Quốc Hội ở thủ đô Seoul.
Một phóng viên của hãng DPA (Deutsche Presse Agentur) đã quan sát, đưa tin: -Một số người hô lớn: “Rút lại thiết quân luật” trong khi những người khác hô vang “Bắt giữ Yoon Suk Yeol”. Quân đội đã được đưa đến bao vây, phong tỏa tòa nhà nhưng sau đó rút đi, bàn giao lại cho lực lượng cảnh sát chống bạo động.
Một đoạn phim truyền hình được phát đi cho thấy quân đội đang tìm cách đột nhập vào tòa nhà Quốc Hội nhưng các đại biểu, những người đang hiện diện trong tòa nhà đã chống trả mạnh mẽ kể cả việc sử dụng các bình chửa lửa phun chất chống cháy vào các binh sĩ. Chủ tịch quốc hội, ông Woo Won Shik cho biết có 190 đại biểu có mặt vào lúc đó, tất cả đều bỏ phiếu yêu cầu Tổng Thống Yoon phải rút lại lệnh thiết quân luật.
Theo Hiến pháp Nam Hàn, thiết quân luật phải được dỡ bỏ nếu đa số đại biểu trong quốc hội (300 người) yêu cầu điều đó. Tuy nhiên, báo cáo trên đài phát thanh cho biết, quân đội nói rằng họ sẽ duy trì thiết quân luật cho đến khi nhận được lệnh chính thức từ ông Yoon.
Tổng Thống Yoon cũng gặp phải sự phê bình từ trong đảng của mình khi ban hành thiết quân luật. Theo báo chí địa phương, sự chỉ trích cũng đến từ trong nội bộ chính phủ của Yoon. Han Dong Hoon – chủ tịch Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) – đảng đang cầm quyền, nói rằng thiết quân luật là “sai lầm”. Han cho biết họ sẽ “cùng người dân ngăn chặn việc này”.
_(cropped).jpg#/media/File:President_Yoon_in_2023_-_(NHQ202304250015)_(cropped).jpg)
Phe đối lập trước đó đã chỉ trích biện pháp của ông Yoon là vi phạm hiến pháp. Ông Lee Jae Myung, lãnh đạo phe đối lập (đảng Dân Chủ – Democratic Party, DP) đã mô tả lệnh thiết quân luật là vô căn cứ và vi phạm hiến pháp.
Ông Lee vào tháng 06.2024 – khi còn là Thống Đốc của một tỉnh ở Nam Hàn – đã bị kết án vì chuyển tiền bất chính cho một tổ chức của Bắc Hàn trước chuyến viếng thăm của ông ở Thủ Đô Bắc Hàn Pyongyang. Lee cũng là đối thủ tiềm năng của ông Yoon trong lần bầu cử Tổng Thống năm 2027 (2).
Theo một số quan sát viên, nguyên nhân ông Yoon ban hành lệnh thiết quân luật chỉ là để ép buộc quốc hội thông qua ngân sách 2025 do chính phủ của ông đề ra. Bản dự thảo ngân sách này đang được quốc hội – do đảng đối lập kiểm soát – tranh luận, sau khi ban dự thảo có trách nhiệm, cắt xén rât nhiều vào tuần trước.
Hiện tai ông Yoon đã rút lại lệnh thiết quân luật sau sáu tiếng đồng hồ ban hành. Không thấy có báo cáo về những thiệt hại do xung đội giữa đại biểu quốc hối, người dân và quân đội bao vây.
Nam Hàn, sau cuộc nội chiến kéo dài 3 năm (1950-1953), đất nước bị chia đôi ở vĩ tuyến 38, miền Bắc theo chế độ cộng sản, miền Nam theo chế độ tư bản. Trải qua hơn 4 thập niên mới trở nên một đất nước tự do, dân chủ cường thịnh không thua gì Nhật, các nước Âu-Mỹ. Đó là nhờ Nam Hàn có những nhà lãnh đạo công chính, thanh liêm cũng như sức tranh đấu mãnh liệt, bền bỉ của giới học sinh, sinh viên, giai cấp công nhân Nam Hàn, kiên quyết chống lại độc tài, tham nhũng cùng với bản Hiến Pháp rõ ràng, công minh, chặt chẽ, bình đẳng với mọi người kể cả Tổng Thống – Không ai có thể đứng trên luật pháp.
Sự lạm quyền của Tổng Thống Yoon Suk Yeol khi banh hành thiết quân luật chắc chắn sẽ bị xét xử sau khi Yoon mất chức như bà Tổng Thống Park Geun Hye bị kết án 20 năm tù vì tham nhũng, lạm quyền.
Nguyễn Tiến Cường
********
(1) https://www.tagesschau.de/ausland/asien/suedkorea-praesident-kriegsrecht-100.html
