Nhã Duy: VinFast đang ở đâu?

Một đại lý VinFast ở Colma, California, Hoa Kỳ

Các bản tin về tai nạn xe làm thiệt mạng cả gia đình bốn người tại Pleasanton, California có lẽ gây chú ý hơn với cộng đồng Việt trên mạng trong vài ngày qua bởi chiếc xe gặp nạn là xe điện VinFast đến từ Việt Nam.

Theo điều tra ban đầu thì cảnh sát cho rằng tốc độ là nguyên nhân gây nên tai nạn. Tuy nhiên tốc độ do tài xế chạy nhanh hay do xe mất kiểm soát bởi hệ thống điều khiển là điều nhà chức trách vẫn đang tiếp tục điều tra.

Tai nạn là điều xảy ra trong mọi tình huống và với tất cả phương tiện giao thông, chưa thể mặc định nguyên nhân từ tài xế, tình trạng thời tiết, khu vực nguy hiểm hay do chính sự trục trặc kỹ thuật của phương tiện cho đến khi có kết luận cuối cùng. Dẫu sao những bản liên quan thế này có thể góp thêm dăm thông tin bất lợi cho VinFast khi thu hút sự bàn tán hay nghi ngờ của công luận về mức độ an toàn của xe VinFast.

Vẫn còn mới mẻ trên thị trường Mỹ, ngoài những đánh giá kỹ thuật đầy bất lợi về xe VinFast từ những tạp chí xe hơi chuyên nghiệp của Mỹ, có lẽ các tài xế sở hữu hay thuê mướn xe VinFast có những kinh nghiệm thực tế hơn. Trên trang mạng của Cục An Toàn Xa Lộ Quốc Gia (National Highway Traffic Safety Administration – NHTSA) thuộc Bộ Giao Thông Hoa Kỳ đã bắt đầu có vài tường trình chính thức về mức độ an toàn xe VinFast từ các tài xế theo sau (*):

“Vào lúc 6 giờ sáng sớm, hệ thống hỗ trợ tài xế (Advanced Driver Assistance Systems – ADAS) gặp trục trặc nên không thể nhận ra làn đường xa lộ. Khi đang chạy, xe đột nhiên bẻ lái và suýt gây tai nạn đến hai lần, trước khi tôi kịp tắt hệ thống. (NHTSA ID Number: 11579510)

“Đang chạy với tốc độ trên 80 (mph), xe đột ngột mất điện. Báo lỗi hệ thống điện và làm nguội. Bị banh xe trong làn nhanh nhất của xa lộ. Mất chín lần tái khởi động (reset) và một tiếng đồng hồ trước khi xe chạy lại bình thường” (NHTSA ID Number: 11578579)

“Lúc tôi đang lái xe trên xa lộ 87 California hướng Nam-Bắc, sau khi chuyển sang làn bên trái ngoài cùng của xa lộ và đã hoàn toàn ở trong làn đường đó, bật ADAS để điều chỉnh tốc độ theo ý mình thì cảm thấy như xe tăng tốc quá nhanh so với tốc độ tôi cài đặt nên tôi quyết định đạp thắng để giảm tốc độ. Ngay khi tôi đạp thắng, tôi nghe một tiếng động lớn từ xe mà tôi tin là xe đang gặp các lệnh nghịch nhau trong nhu liệu của nó, bởi một mặt ADAS muốn tăng tốc còn tôi muốn thắng lại. Trục trặc đó làm xe tôi chuyển sang số Không (neutral) trên đường xa lộ tuy nhiên tôi vẫn có thể tấp vào làn khẩn cấp và dừng lại…” (NHTSA ID Number: 11576667)

“Trong điều kiện sương mù dày đặc, mưa, ánh sáng chiếu trực tiếp vào các camera hay cảm biến thì các tính năng an toàn sẽ hết hoạt động. Ngay sau khi điều nào kể trên chấm dứt thì chúng hoạt động lại. Theo tôi thì điều này gây rủi ro hơn khi lái các xe này nếu hệ thống an toàn không hoạt động bình thường. (NHTSA ID Number: 11559294)

…

Về chứng khoán, theo các bản tin trong nước, VinFast phủ nhận việc hãng này đang bị vài vụ kiện tập thể về các thông tin liên quan đến cổ phiếu của mình. Tuy nhiên theo các bản tin tài chánh của Mỹ, các bá cáo ra công luận hay chính trên trang mạng của mình, đang có hàng chục tổ hợp luật của Mỹ đã đệ đơn hay kêu gọi người đầu tư tham gia các vụ kiện tập thể này.

Các tổ hợp luật này, có thể kiểm chứng qua các bản tin tài chánh hay tại trang mạng các hãng luật này, bao gồm theo sau: Levi & Korsinsky LLP, Robbins Geller Rudman & Dowd LLP, Berger Montague PC, Pomerantz LLP Bronstein, Gewirtz & Grossman LLC, Robbins LLP, Rosen Law Firm, Bernstein Liebhard LLP, Schall Law Firm, Glancy Prongay & Murray LLP, Holzer & Holzer, LLC.

Bên cạnh đó, tập đoàn thép đa quốc gia ArcelorMittal, nhà sản xuất thép lớn thứ nhì thế giới có tổng hành dinh đặt tại Luxembourg, cũng đã chính thức khởi kiện VinFast về vi phạm bản quyền (Hồ sơ số: 2:2024cv03128) vào ngày 16 tháng Tư 2024 vừa qua tại tòa liên bang tại California.

Tai nạn hay các việc kiện tụng này chưa thể kết luận rằng VinFast có thiếu an toàn hay phạm luật Hoa Kỳ hay không. Tuy nhiên, qua các điều kể trên, tình trạng của VinFast và tham vọng bước vào lãnh vực chế tạo xe điện thế giới một cách vội vã dường như khó khăn gấp bội lần mà có thể chính VinFast đã dự liệu khi đầu tư vào Mỹ.