May 28, 2025

DĐTK

Diễn Đàn Thế Kỷ là một diễn đàn độc lập, đón nhận sự cộng tác của tất cả mọi người, trong và ngoài nước, với ước vọng đóng góp cho việc xây dựng một nước Việt mới, dân chủ, tự do, nhân bản. Diễn Đàn Thế Kỷ tôn trọng sự thực khách quan, đấu tranh cho tự do báo chí, bởi vì tự do báo chí là căn bản của các quyền tự do khác. Khi tự do báo chí bị bóp nghẹt trong tay một đảng cầm quyền, dân tộc sẽ trở thành nô lệ.

About us

Quan điểm

Diễn Đàn Thế Kỷ

Diễn Đàn Thế Kỷ mong được làm nơi họp mặt, đóng góp và trao đổi ý kiến, và cống hiến các kinh nghiệm cùng các bạn trẻ Việt Nam, các hiểu biết của nhân loại, của dân tộc, để xây dựng nước Việt Nam trong các lãnh vực kinh tế, chính trị. xã hội, thông tin, và văn hoá qua những bài viết dưới dạng blog, hoặc sách báo, để tiến tới một nước Việt Nam tốt lành hơn thế kỷ trước.

Thư Toà Soạn

Tiểu thư Sinh nhật 20. Truyện ngắn Murakami Haruki, Phạm Vũ Thịnh chuyển ngữ
Lời người dịch: Ở Nhật Bản, bước sang tuổi 20…
Phan Tấn Uẩn: Trí tuệ nhân tạo không phải là tác giả
Trong những năm gần đây, sự phát triển của trí…
Putin trong mắt một số nhà báo, nhà quan sát Việt Nam
Dương Đức Tú: Chiến tranh và một ngã ba mang…
Trần Nam Anh:  Ukraine: Tấn công và ngoại giao – hai mặt trận, một chiến lược*
Berlin rung chuyển bởi cú đấm thép từ Kyiv: Ukraina…
Phất phơ thân phận. Thơ Lãng Thanh
PHẤT PHƠ THÂN PHẬN Lạc loài lầm lỡ còn say…

Trùng Dương

Trùng Dương: Tân Giáo hoàng Leo thứ 14 tiếp kiến báo giới, kêu gọi yểm trợ hòa bình, nhớ các ký giả bị tù

Trùng Dương038 mins

Vào ngày thứ năm sau khi đắc cử vào vai trò tối cao của Giáo hội La Mã, trước một cử tòa gồm cả ngàn đại diện của giới truyền thông, và dưới bức đại điêu khắc bằng đồng, “The Resurrection,” mô tả cảnh Chúa Giêsu sống lại vươn lên từ hố bom nguyên tử trong vườn Gethsemane của điêu khắc gia người Ý Pericle Fazzini tại sảnh…

Đọc thêm

Trùng Dương: Văn học miền Nam: Từ bức tử tới phục sinh

Trùng Dương0103 mins

Vừa đúng nửa thế kỷ trước, vào ngày 30 tháng 4, 1975 nền dân chủ duy nhất trong lịch sử Việt Nam cáo chung sau vỏn vẹn có 20 năm hiện hữu trước làn sóng xâm lăng của chủ nghĩa cộng sản. Gọi là nền dân chủ duy nhất ta có được vì suốt mấy ngàn năm tồn tại, Việt Nam nếu không nằm dưới chế độ quân…

Đọc thêm

Trùng Dương: Thỏa hiệp biến đổi khí hậu, Hoa Kỳ rút lui, tỷ phú Mỹ cam kết tài trợ

Trùng Dương054 mins

Sau khi tuyên thệ nhậm chức hôm 20/1/2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp rút Hoa Kỳ, một lần nữa, ra khỏi Thỏa hiệp Khí hậu Biến đổi đã được 196 quốc gia ký kết tại Paris tháng 4/2016. Hiệp ước này nhằm đối phó với hiện tượng nhiệt hóa toàn cầu bằng việc cắt giảm lượng khí thải nhà kính qua việc…

Đọc thêm

Trùng Dương: USAID bị đóng băng: Việt Nam bất lợi & Trung Cộng hưởng lợi?

Trùng Dương058 mins

Những người sinh trưởng ở Miền Nam hẳn không quên những gói viện trợ Mỹ có hình ảnh quen thuộc của hai bàn tay bắt tay nhau, với chữ “USAID – Quà tặng của dân Mỹ.” Được thành lập vào năm 1961 dưới thời Tổng thống John F. Kennedy, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) là một cơ quan tự trị do Quốc Hội thành…

Đọc thêm

Trùng Dương: Một mùa xuân ‘ngưng bắn’ và giấc mơ ‘Chung Sống’

Trùng Dương053 mins

Người bạn chuyển cho bức hình nhặt được trên mạng, cho thấy là bìa giai phẩm xuân của nhật báo Sóng Thần Xuân Quý Sửu 1973, có chủ đề “Xuân Chung Sống”. Tôi không khỏi ngạc nhiên lẫn thích thú thấy lại bìa của số xuân có hình mấy cậu bé chăn trâu đang vui đùa trong cảnh thanh bình, và một chủ đề khá đặc biệt, nếu…

Đọc thêm

Trùng Dương: Bhutan: Từ vương quốc ẩn sĩ tới thị trấn quốc tế

Trùng Dương054 mins

Tôi chưa tới Bhutan, một vương quốc nằm trên sườn đông của rặng Hy Mã Lạp Sơn, kẹp giữa hai cường quốc Trung Hoa ở phía bắc và Ấn Độ ở phía nam, nổi tiếng là biệt lập với thế giới bên ngoài cho tới vài ba thập niên trở lại đây.  Gần đây theo dõi thông tin về dự án xây dựng một thành phố tân lập…

Đọc thêm

Trùng Dương: Đài truyền hình ABC dàn xếp vụ kiện phỉ báng ảnh hưởng tới báo chí Mỹ ra sao?

Trùng Dương066 mins

Như nhiều người trong báo giới Mỹ, tôi sửng sốt trước tin hệ thống truyền hình ABC dàn xếp vụ Donald Trump kiện về vụ phỉ báng ngay ngày lẽ ra hai bên sẽ trình bầy tại tòa lý lẽ bên mình (disposition) trước khi vụ kiện bắt đầu. Theo đó, ABC và công ty mẹ là Disney thỏa thuận trả cho ông Trump $15 triệu đóng góp…

Đọc thêm

Trùng Dương: ‘Silent Spring’: tác phẩm khởi xướng phong trào bảo vệ môi trường

Trùng Dương076 mins

“Tất cả chúng ta có mặt trên hành tinh này đều là với tư cách du khách. Không ai trong chúng ta có thể sống ở đây mãi mãi. … Dù chúng ta chỉ sống được vài năm hay cả thế kỷ, sẽ thực sự đáng tiếc và đáng buồn nếu chúng ta dành thời gian đó để làm trầm trọng thêm những vấn đề gây đau khổ…

Đọc thêm

Trùng Dương: ‘Ngày ký giả đi ăn mày’ 10 tháng 10, 1974 và cuộc tranh đấu cho tự do báo chí của Miền Nam

Trùng Dương083 mins

Cũng vào khoảng này 50 năm trước là thời gian giới báo chí tại Miền Nam đứng lên đòi quyền tự do báo chí, cùng với người dân đòi quyền được thông tin ngay thực. Nhiều người chỉ còn nhớ tới cuộc biểu tình không tiền khoáng hậu mệnh danh là “Ngày ký giả đi ăn mày”. Vào ngày 10 tháng 10 năm 1974, hàng trăm ký giả,…

Đọc thêm

Trùng Dương: Kiểm tin bầu cử 2024

Trùng Dương043 mins

Khi tôi bắt đầu viết bài này chỉ còn non hai tuần nữa là đến ngày bầu cử 5 tháng 11, 2024 được coi là một mất một còn giữa dân chủ và độc tài tại Hoa Kỳ. Cho tới nay đã có trên 17 triệu người bỏ phiếu bầu, hoặc qua bưu điện hoặc đích thân tới phòng bỏ phiếu. Ngay cả tiểu bang North Carolina chịu…

Đọc thêm

Trùng Dương: Lên rừng nghe cây tâm sự

Trùng Dương040 mins

Cách nơi tôi ở độ hai tiếng lái xe có một cụm rừng gỗ đỏ, tức sequoia, tên là Calaveras Big Trees. Tôi đã nhiều lần tới thăm, hoặc một mình hoặc với thân hữu từ xa tới chơi. Tôi rất hãnh diện là nơi mình sống lại gần với một cụm rừng cổ thụ đến vậy, nên hay thích rủ bạn tới thăm rừng, cũng như… khoe…

Đọc thêm

Trùng Dương: Nghĩa vụ cảnh báo: Các bác sĩ phân tâm học lên tiếng về tâm thần nguy hiểm của Donald Trump

Trùng Dương058 mins

Mặc dù các bác sĩ tâm thần có bổn phận bảo mật các thông tin sức khỏe tâm thần do bệnh nhân tiết lộ, nhưng hầu hết các tiểu bang tại Hoa Kỳ đều có luật bắt buộc hoặc cho phép bác sĩ tâm thần tiết lộ thông tin bí mật khi bệnh nhân có triển vọng gây tổn hại cho cộng đồng. Hầu hết các luật này,…

Đọc thêm

Trùng Dương: ‘Hãy cùng viết thăm Trang’

Trùng Dương024 mins

“Hôm nay hãy viết một lá thư/bưu thiếp để Phạm Đoan Trang biết rằng cuộc chiến của cô ấy cũng là cuộc chiến của chúng ta.” – LIV Đó là tựa của lá thư của LIV (viết tắt của Legal Initiatives for Vietnam, Sáng kiến Pháp lý Việt Nam, của một nhóm bạn trẻ lặng lẽ hoạt động từ khoảng chục năm nay) được gửi tới hộp thơ…

Đọc thêm

Trùng Dương: Minh họa với trí tuệ nhân tạo

Trùng Dương039 mins

Gần đây, tôi soạn lại một truyện ngắn cho một tạp chí nhân Ngày Của Cha, kể lại một kỷ niệm thuở nhỏ với ông cụ thân sinh, trong đó có cảnh mấy bố con hì lục làm một cái đèn kéo quân cho một dịp Trung thu. Có một chi tiết trong truyện, đó là việc tôi có nhiệm vụ vẽ một số hình nhân để cắt…

Đọc thêm

Trùng Dương: Cơn sốt trên Cánh Đồng Xuân

Trùng Dương051 mins

Chuyện lẽ ra chẳng có gì. Cho đến khi bị chính trị xâm đoạt.  Vào một ngày mùa hè, Erika Lee, 35 tuổi và là một cư dân của thành phố Springfield, tức Cánh Đồng Xuân, thuộc tiểu bang Ohio, đưa lên trên trang Facebook của cô một tin đồn bâng quơ cô mới nghe được.  Điều cô nghe được là con mèo của một người hàng xóm…

Đọc thêm

Trùng Dương: Nam Cực: Cuộc du hành xuống đáy địa cầu

Trùng Dương046 mins

Tôi là người chịu lạnh rất dở. Thích du lịch, nhưng tôi không hề dám tơ tưởng tới đi thăm thành phố Harbin, cực đông bắc Trung Hoa giáp ranh với Nga, nơi hàng năm vào tháng Giêng có Hội Băng và Tuyết khi người địa phương kéo về từ sông Songhua từng khối băng để xây các lâu đài và đẽo tượng dựng nên nguyên một thành…

Đọc thêm

Trùng Dương: Các chuyên gia tâm thần: Mối nguy của Trump 2.0

Trùng Dương028 mins

Khi Tổng thống Joe Biden vấp váp lúng túng, có khi như bị đông cứng không nghĩ ra chữ, trong kỳ tranh biện vào cuối tháng Sáu vừa qua với ứng cử viên Donald Trump của đảng Cộng hòa, nhật báo The New York Times ngay lập tức khởi động một chiến dịch khiến một độc giả dài hạn nhiều năm như tôi không khỏi sững sờ, đó…

Đọc thêm

Trùng Dương: Lang thang ở Buenos Aires – ‘Cái Nôi Của Tango

Trùng Dương019 mins

Cô bạn đồng hành và tôi tới Buenos Aires, thủ đô Argentina, vào một ngày đầu tháng Hai (mùa hè ở nam bán cầu) sau 9 giờ bay từ Houston. Chúng tôi nghỉ lại đây hai ngày trước khi đáp chiếc Star Princess cho một chuyến du ngoạn 16 ngày xuống Nam Cực. Đây là lần đầu tiên tôi đi thăm vùng nam bán cầu.  Buenos Aires, có…

Đọc thêm

Trùng Dương: Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: Đảng viên Cộng hòa tiếp tay đảng đối lập bảo vệ dân chủ

Trùng Dương099 mins

“Trong cuộc bầu cử này, tôi không quan tâm tới quan điểm chính sách của bà [Harris] về bất kỳ vấn đề nào khác ngoài Dân chủ, Hiến pháp và Pháp quyền của Hoa Kỳ. Tôi tin rằng tất cả người Mỹ nên [hành xử] như vậy.” – Cựu thẩm phán bảo thủ Judge Michael J. Luttig, trong thư công nhận ứng cử viên Dân chủ Harris “Chúng…

Đọc thêm

Trùng Dương: Đảng viên Cộng hòa kêu gọi bạn đồng đảng đặt lòng ái quốc trên đảng phái, bảo vệ dân chủ

Trùng Dương050 mins

Lần lượt, kẻ trước người sau vào những thời khắc khác nhau trong bốn ngày Hội nghị của đảng Dân Chủ từ 19 tới 22 tháng 8 vừa qua tại thành phố Chicago thuộc tiểu bang Illinois, Hoa Kỳ, một số đảng viên gạo cội Cộng hòa không-chấp-nhận-Donald-Trump lên diễn đàn bầy tỏ sự ủng hộ dành cho ứng cử viên Tổng thống Kamala Harris trong kỳ bầu…

Đọc thêm

Trùng Dương: Tu Chính Án 19: Quyền phụ nữ bỏ phiếu và cuộc tranh đấu không ngừng cho dân quyền tại Mỹ

Trùng Dương043 mins

Vào đầu mùa hè năm nay, một nhóm với đa phần là phụ nữ thuộc cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa và gồm các thành viên trong giới báo chí, nghệ thuật trình diễn, nhà viết truyện phim, cố vấn chính trị, sử gia, và chuyên viên nhiều ngành khác đã họp nhau lại thành lập tổ chức chính trị có tên gọi là  Dự án…

Đọc thêm

Trùng Dương: Viễn Phố – Người đàn bà đằng sau bộ ‘Văn Học Miền Nam 1954-1975’

Trùng Dương044 mins

Lời giới thiệu: Tôi không khỏi bâng khuâng được tin Chị Võ Phiến, tên thật là Viễn Phố, phu nhân nhà văn Võ Phiến (1925-2015), đã qua đời ngày 24 tháng 7, 2024, hưởng thọ 94 tuổi.  Trong số các bạn đời của các bạn văn của tôi, chị là người phối ngẫu tôi có dịp gần gũi hơn cả, từ khi anh còn sống và cả sau…

Đọc thêm

 Trùng Dương: Chính trị Mỹ: Dân chủ tự bắn vào chân; Cộng hòa chống-Trump chạy lại trấn an

Trùng Dương048 mins

Full Debate: Biden and Trump in the First 2024 Presidential Debate | WSJ Cuộc tranh biện tổng thống đầu tiên giữa Tổng thống đương nhiệm Joe Biden và cựu Tổng thống kiêm can phạm Donald Trump đã diễn ra ngày 27 tháng Sáu vừa qua do đài CNN tổ chức. Trên 49 triệu người đã theo dõi trực tuyến, ít hơn so với 84 triệu ở kỳ tranh…

Đọc thêm

Trùng Dương: The Monuments Men & Women: Những chiến sĩ bảo tồn di sản văn hóa, nghệ thuật – xưa và nay

Trùng Dương060 mins

Ngày 4 tháng 6 vừa qua thế giới tưởng niệm 80 năm ngày quân Đồng minh gồm Anh, Mỹ và Canada đổ bộ lên bờ biển Normandy thuộc tây bắc nuớc Pháp, mệnh danh là D-day, trong đại chiến dịch Overlord, bắt đầu một cuộc chiến khốc liệt đẫm máu kéo dài 11 tháng sau đó, để giải phóng Âu châu khỏi tay quân Đức Quốc Xã của…

Đọc thêm

Trùng Dương: Tình Cha

Trùng Dương037 mins

Ngày của Cha năm nay, trong khi nhiều ông bố ở Mỹ nhận được những chúc tụng, quà cáp và tiệc tùng do vợ con và thân bằng quyến thuộc đãi đằng, có một ông bố già ôm một mối phiền muộn to lớn bên cạnh các công vụ bề bộn nặng nề và một cuộc tái tranh cử gay go của một nguyên thủ của quốc gia…

Đọc thêm

Trùng Dương: Cây đèn kéo quân

Trùng Dương050 mins

Nhân Ngày của Cha (Father’s Day) CN 16/6/2024. Không đứa nào trong lũ anh chị em sáu đứa tụi tôi tin vào tai mình khi cha tôi nói ông sẽ làm cho chúng tôi chiếc đèn kéo quân cho Tết Trung thu năm ấy. Chúng tôi đã quá quen với hình ảnh một người cha bận rộn, nghiêm khắc, lầm lì, ít nói cười, trừ vào dịp Tết…

Đọc thêm

Trùng Dương: Tham dự sinh hoạt Stop the Hate trong Ngày Văn Hóa Sắc tộc Hmong ở Merced

Trùng Dương026 mins

“Khó mà ghét ai được một khi mình biết về thân thế của họ,” hàng chữ bằng Anh ngữ trích dẫn của Tiến sĩ Margaret Wheatley, chuyên gia về tâm lý của các thành viên trong sinh hoạt tổ chức, lồng trong một khung hình trái tim, được rọi lớn trên màn hình sân khấu của rạp hát kèm nhà hàng Mainzer ở Downtown Merced, nơi diễn ra…

Đọc thêm

Trùng Dương: Bầu cử Tổng thống Mỹ 2024: cuộc đấu tranh giữa dân chủ và độc tài

Trùng Dương0108 mins

Cô em bên Texas gửi text về một bản tin CNN tường trình việc các nhà ngoại giao Âu châu giành nhau gặp gỡ các đồng minh của cựu Tổng thống Donald Trump, người coi như sẽ được đề cử đại diện Đảng Cộng hòa ra tranh cử tổng thống tháng 11 tới, để thăm dò. Cùng lúc, báo chí loan tin ngoại trưởng Anh David Cameron đã…

Đọc thêm

Trùng Dương: Ra đi mang theo

Trùng Dương022 mins

Vào những ngày cuối tháng Tư năm 1975, dù còn đang dùng dằng với chuyện đi hay ở, tôi đồng thời cũng xếp sẵn một vali nhỏ hành lý phòng hờ. Ngoài vài bộ quần áo cho mình và các con và các giấy tờ tùy thân cần thiết, tôi mang theo ba món đồ. Đó là một hộp compass để vẽ kiến trúc, một cuốn sách dậy…

Đọc thêm

Trùng Dương: Cuộc truy tìm kẻ tình nghi tiết lộ bí mật quốc phòng

Trùng Dương026 mins

Rạng đông ngày thứ Năm tuần vừa qua, 13 tháng 4, tại một khu gia cư của thành phố North Dighton thuộc tiểu bang Massachusetts, nhóm phóng viên báo New York Times tới gõ cửa nhà Jack Teixeira, người tiết lộ các tin tình báo của Bộ Quốc Phòng Mỹ làm rúng động thế giới trong nhiều ngày qua.  Ông bố dượng của Teixeira, Thomas Dufault, một trung…

Đọc thêm

Trùng Dương: Viết ở tuổi 80

Trùng Dương045 mins

Năm tôi lên 60 tuổi, đang còn bận đi làm, chẳng có gì đáng nói, nếu không là những chuyện gọi là “chính trị văn phòng,” office politics, của tờ báo Mỹ thuộc loại trung bình mà tôi có dịp cộng tác trong vòng 13 năm trước khi về hưu sớm ở tuổi 62 “để… sáng tác,” dù vậy trong thời gian ngắn ngủi ấy tờ báo trải…

Đọc thêm