Lý Đợi: “Phong cảnh lạ thường” của Hoàng Anh
Trong “Cuộc chia ly màu đỏ” (9/1964), Nguyễn Mỹ viết: “Tôi nhìn thấy một cô áo đỏ/ Tiễn đưa chồng trong nắng vườn hoa”. Nay trong “Phong cảnh lạ thường” của Hoàng Anh, “cô áo đỏ” ấy biến thành “chiếc ghế đỏ”, như một ám tượng tâm lý, một tác nhân đối nghịch với môi trường bên ngoài.
Bộ tranh này là một tiếp nối cảm hứng của chính Hoàng Anh, từ cuộc bày “Vùng không tưởng” hồi tháng 6-7/2023.
Bộ tranh đi vào các giới hạn của nhận thức về viễn cảnh tương lai, cũng như những phủ định thực tại về cái nhìn thấy và cái không nhìn thấy. “Đi vào trong ám ảnh từ môi trường bên ngoài tới sinh thể và tâm lý con người” – như Hoàng Anh chia sẻ.
Đến “Phong cảnh lạ thường”, người xem thế hệ 7X, 8X có lẽ dễ nhận ra những hình tượng, những viễn tưởng, những truyện tranh và cả trò chơi điện tử của thế hệ mình.
Ví dụ như bây giờ mà nói đĩa bay, có lẽ đa số giới trẻ không mấy quan tâm, nhưng với miền Trung thời hậu chiến, nơi dư âm cuộc chạy đua vũ trụ của Liên Xô và Mỹ còn dào dạt, nơi các phim khoa học viễn tưởng mới le lói trên tivi trắng đen, thì cả một niềm cảm hứng.
Cùng với Coca Cola, Internet, truyện tranh, trò chơi điện tử, bi-da… quay mạnh trở lại Việt Nam đầu thập niên 1990 khi các vùng quê bắt đầu có điện, thì đồ nhựa cũng bắt đầu phổ biến hơn.
Trước đây ghế bàn, rổ rá… là tre, là gỗ, khá hòa đồng với phong thổ chung quanh, đến khi bàn ghế nhựa và tivi màu phổ biến hơn ở vùng quê thì mọi chuyện đã khác, màu sắc nhân tạo tràn ngập.
Xem “Phong cảnh lạ thường”, phần lạ thường có lẽ đến từ các màu sắc nhân tạo này, mà ghế đỏ chỉ là một biểu tượng, một đại diện cho ý niệm chủ thể.
Bộ tranh làm ta nhớ đến phong cảnh của Henri Rousseau (1844-1910) và Nguyễn Minh Thành, một nhịp cầu cảm hứng từ hậu ấn tượng cho đến hiện thực hoài nghi, với phong cách ngây thơ và tinh thần nguyên thủy.
Nói một cách sòng phẳng, đến “Phong cảnh lạ thường” thì Hoàng Anh mới thực sự tạo được dấu ấn, với các ý niệm rành mạch và quyến rũ, dù hành trình mà họa sĩ này đi qua đã khá đa dạng.
Chúc mừng Hoàng Anh.
Lý Đợi
***
Về họa sĩ Hoàng Anh:
Họa sĩ Hoàng Anh sinh tại Quảng Trị, tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Huế khóa 2000-2005. Hiện đang sống và làm việc tại Đà Lạt.
Từ năm 2002 cho tới nay đã tham gia nhiều triển lãm nhóm tại Huế, Sài Gòn, Đà Lạt, cũng như tại thành phố Melbourne, Australia, thành phố Choengju, Hàn Quốc. Mốt số cuộc triển lãm nhóm tiêu biểu như “Moiland Chapter 1, 2, 3”. tại Đà Lạt, Việt Nam, từ 2019-2021; “Nổ Cái Bùm” tại Huế, Việt Nam, năm 2020.
Riêng triển lãm cá nhân, đã có vài cuộc triển lãm cá nhân tại Huế (“Sự kết nối”), tại Busan, Hàn Quốc (“Phong cảnh kỳ lạ”).
Lần này, cuộc triển lãm cá nhân với tiêu đề “Phong cảnh lạ thường” (The Outlandish Landscape) của họa sĩ Hoàng Anh do Wiking Salon và Lân Tinh Foundation đồng giới thiệu, diễn ra từ ngày 3 tháng 3 đến 31 tháng 3 năm 2024, tại Wiking Salon – 72 Nguyễn Thị Minh Khai, phường 6, quận 3, Sài Gòn. Tất cả các tác phẩm đều có tên là “Phong cảnh lạ thường” và đều được sáng tác trên giấy Dó.