Nguyễn Tiến Cường: Pete Hegseth điều trần trước Thượng Viện và nước Mỹ trước ngày 20/1/2025

Ngày thứ ba 14.01.2025, người dẫn chương trình của đài Fox News, Pete Hegseth – được ông Tổng Thống đắc cử Donald Trump đề cử vào chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng – đã ra điều trần trước Thượng viện.

Khả năng được chuẩn thuận để trở thành Bộ trưởng Quốc phòng của Hegseth khá cao vì đã khôn ngoan, tránh né được các câu hỏi ngáng đường. Học hỏi được những kinh nghiệm trong thời gian làm người dẫn chương trình ở đài Fox News, Hegseth không trả lời hoặc chỉ trả lời quanh co những câu hỏi móc họng quyết định việc chuẩn thuận.

Là thiếu tá trong Vệ Binh Quốc Gia (National Guard), Hegseth tự đánh giá mình là một chiến binh (Warrior), người sẽ chiến đấu cho dân Mỹ, nước Mỹ. Theo nhận định của Hegseth, quân đội Mỹ hiện nay rất yếu kém, cần được chấn chỉnh trở lại cũng như phải có lãnh đạo cứng rắn được trang bị văn hóa thời chiến (như Trump – fight – fight – fight?) đúng theo ý Trump. 

Giữa Trump và Hegseth đã có những cuộc nói chuyện riêng trước buổi điều trần nhưng Hegseth từ chối trả lời những câu hỏi liên quan đến các buổi nói chuyện đó. Tuy nhiên qua những phát biểu của Hegseth, chỉ trích các chính sách hiện nay của bộ quốc phòng đã làm suy yếu quân đội Mỹ như chấp nhận người đồng tính, thay đổi giới tính, sự đa dạng của chủng tộc…có thể nhận ra Hegseth chỉ thay mặt Trump nhận xét về quân đội. 

Hegseth nhấn mạnh rằng thời điểm hiện tại không còn thích hợp cho sự bình đẳng giới tính, chủng tộc, màu da trong quân đội.

Trả lời câu hỏi của Thượng Nghị sĩ Elisabeth Warren (Đảng Dân Chủ, đến từ Massachusetts) về những tuyên bố trước đây về vai trò phụ nữ trong quân đội là không nên tham gia chiến đấu, Hegseth không trả lời thẳng mà chỉ nói rằng ông chi quan tâm đến tiêu chuẩn trong quân đội chứ không phân biệt giới tính.

Khi bị Thượng Nghị sĩ Tim Kaine (đảng Dân Chủ, Virginia) hỏi về việc có đến 3 đời vợ, Hegseth lộ vẻ buồn rầu, thú nhận thất bại của mình trong hôn nhân nhưng được Chúa giúp nên đã vượt qua (sic). 

Trả lời về việc rượu chè say sưa, quấy rối tình dục, coi thường nữ quân nhân…Hegseth cho rằng đó chỉ là những lời vu khống có mục đích nhục mạ, hạ giá ông. Tuy nhiên khi bị Tim Kaine thẳng thừng chỉ trích là kẻ nói dối, Hegseth cúi mặt im lặng, không phản ứng.

Ngoài ra, khi bị Thượng Nghị sĩ Mazie Hirono (đảng Dân chủ, đến từ Hawaii) hỏi rằng liệu ông có ra lệnh cho quân đội bắn vào người dân biểu tình không nếu Trump yêu cầu, Hegseth tránh né câu hỏi, trả lời lòng vòng, loanh quanh. Tất nhiên đây là một câu hỏi đánh bẫy, Hegseth đã khôn ngoan, tránh né. 

Đừng quên rằng Mark Esper, Bộ trưởng Quốc phòng cuối cùng dưới nhiệm kỳ 1 của Trump đã từ chối ra lệnh cho quân đội bắn vào người biểu tình khi Trump yêu cầu.

Hơn thế nữa, khi bà thượng nghị sĩ Tammy Duckworth hỏi Hegseth rằng liệu ông có thể nêu tên một thành viên trong khối ASEAN (Association of Southeast Asian Nations, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á), mô tả loại thỏa thuận mà Hoa Kỳ đã có với các quốc gia này và có bao nhiêu quốc gia trong khối này, Hegseth đã không thể trả lời, thay vào đó lại nói đến việc Mỹ có đồng minh ở Hàn Quốc, Nhật Bản trong AUKUS (Hegseth cũng bị “hố” khi nói Nhật, Nam Hàn, Mỹ đã thành lập liên minh quân sự AUKUS thay vì phải trả lời là Úc, Vương quốc Anh, Mỹ).

Thượng Nghị sĩ Duckworth đã nói thẳng vào mặt Hegseth là 3 quốc gia Hegseth nêu tên không có nước nào nằm trong ASEAN, Hegseth nên về học thêm.

Mặc dù Hegseth bị “quay như dế”, chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện, Thượng Nghị sĩ Roger Wicker của đảng Cộng Hòa đến từ Mississippi đánh giá việc đề cử Hegseth của Trump là “phi truyền thống” nhưng so sánh ông với Trump, nói rằng đó có thể chính là điều khiến Hegseth trở thành “lựa chọn tuyệt vời”. Đúng thế! Sự chọn lựa của ông Trump “phi truyền thống” vì không căn cứ và khả năng, kiến thức, kinh nghiệm mà căn cứ vào lòng trung thành tuyệt đối.

Thượng Nghị Sĩ Eric Schmitt, một đảng viên Cộng hòa đến từ Missouri, bênh vực Hegseth, cho rằng việc thiếu kinh nghiệm của Hegseth là một thế mạnh như một luồng gió mới, thay đổi những nhàm chán cũ của một bữa tiệc cocktail.

Báo cáo của các cơ quan truyền thông đã cho thấy nhiệm kỳ của Hegseth ở cương vị lãnh đạo 2 nhóm cựu chiến binh phi lợi nhuận đã kết thúc trong tình trạng hỗn loạn về tài chánh.

Hegseth không trả lời thẳng câu hỏi của Thượng Nghị sĩ Tammy Duckworth – cũng là cựu quân nhân – Hegseth có hay không giám sát một cuộc kiểm soát tài chánh (financial audit) của 2 tổ chức này? Khi Hegseth trả lời loanh quanh, Duckworth bồi thêm “-Ông không thể trả lời có hay không một câu hỏi như vậy sao?” Hegseth im lặng.

Thượng nghị sĩ Jack Reed của Rhode Island, đảng viên Dân chủ hàng đầu của ủy ban, cho biết Hegseth thiếu “phẩm chất và năng lực” để lãnh đạo Bộ Quốc phòng. Reed cho biết ông đã bỏ phiếu xác nhận chín Bộ trưởng Quốc phòng trước đó, kể cả những người được đề cử trong nhiệm kỳ trước của Trump, nhưng sẽ không ủng hộ Hegseth. 

Một số câu hỏi đã không được các Thượng Nghị sĩ đặt ra để tìm hiểu xem phương thức giải quyết các xung đột vũ trang trên thế giới hiện nay của Hegseth ra sao, ai là các thế lực quân sự tiềm tàng có thể gây mất an ninh cho Mỹ? Thay vào đó họ chỉ xoáy các câu hỏi về quá khứ, khả năng, hiểu biết về quân sự, các tật xấu, bản chất kỳ thị của Hegseth…

Nhiều nhà phê bình kinh ngạc về phiên điều trần bởi họ thấy có rất ít những câu hỏi tập trung vào những gì bộ trưởng quốc phòng phải làm, đó là bảo vệ quốc gia ra sao. 

Có nhiều ý kiến khác cho rằng các tướng lãnh hoặc các chính trị gia đủ kiến thức, khả năng, kinh nghiệm để lãnh đạo bộ quốc phòng sẽ không thể làm việc với Trump – trừ những kẻ ngoan ngoãn, tuyệt đối thi hành lệnh của Trump như Hegseth, Matt Gaetz…như quá khứ cho thấy.

Những buổi điều trần khác để chứng nhận việc bổ nhiệm Bộ trưởng Y tế của Robert Kennedy Jr. , Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi hoặc Tổng Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard sẽ diễn ra sau ngày 20.01.2025 khi Trump đã chính thức bước vào Tòa Bạch Ốc. 

Nội các dưới thời Trump II hẹn nhiều căng thẳng, hỗn loạn bởi một số trong đó không được đánh giá là có đủ kinh nghiệm, năng lực trong lĩnh vực được đề cử, gồm một thiếu tá địa phương quân là Bộ trưởng Quốc phòng, một luật sư chống chống vắc-xin là Bộ trưởng Y tế, một phụ nữ thân cận, tôn sùng Putin là Tổng giám đốc cơ quan Tình Báo Quốc Gia… và nếu tất cả những người đề cử được thông qua, sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro cho nước Mỹ, chưa kể vai trò, ảnh hưởng của một tỷ phú giàu nhất thế giới nhưng cũng đầy tham vọng, vô cùng hoang tưởng là Elon Musk. 

Ngày thứ hai 20.01.2025, khi Trump nhậm chức, nước Mỹ đang trong giai đoạn tưởng niệm sự qua đời của Cố Tổng thống Jimmy Carter, cờ rủ sẽ được treo khắp nước Mỹ tại các tòa nhà, công sở liên bang, căn cứ quân sự, trại lính…(có thể ngoại trừ ở Texas) – của thống đốc Greg Abbott, đảng Công Hòa, người đã ký lệnh cho phép công dân Mỹ trên 21 tuổi được quyền mang vũ khí sát thương nơi công cộng không cần giấy phép hoặc phải trải qua một khóa huấn luyện sử dụng súng. 

Hãy chờ đợi xem 4 năm tới nước Mỹ sẽ ra sao.

Nguyễn Tiến Cường

********

Tham khảo:

1. The questions Pete Hegseth wouldn’t answer, msn
2. Question on ASEAN stumped Hegseth at Senate hearing. What is it and why is it important?, AP
3. Should the U.S. Defense Secretary Know What ASEAN Is? Pete Hegseth Doesn’t Appear To, Time 
4. Five takeaways from Pete Hegseth’s confirmation hearing, BBC

*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Diễn Đàn Thế Kỷ.