Nguyễn Viện: Kịch cực ngắn.

KIỂM ĐIỂM

(Trong một cái hang dưới âm phủ)

Karl Marx hỏi Hồ Chí Minh:

“Tôi nghe báo cáo sau khi đồng chí xuống đây, các đồng chí ở dương gian đã đưa hình tượng đồng chí vào các chùa chiền để thờ phượng như một vị thánh, đúng không?”

Hồ Chí Minh phân trần:

“Tôi cũng chỉ được nghe như đồng chí. Tôi không có chủ trương ấy.”

Lenine xen vào:

“Tôi cho rằng đồng chí Hồ Chí Minh thiếu thành khẩn.”

Hồ Chí Minh tiếp tục bào chữa:

“Các đồng chí đều biết rằng, khi còn tại thế, mặc dù tôi có tranh thủ các tôn giáo, đặc biệt là Phật giáo cho cuộc cách mạng của chúng ta, nhưng tôi đã phá rất nhiều đình chùa để làm kho hợp tác xã.”

Karl Marx:

“Tôi ghi nhận những việc làm tích cực ấy của đồng chí. Nhưng đồng chí đã giáo dục đảng viên của mình như thế nào để họ mang đồng chí vào thờ trong chùa? Đồng chí có biết như thế là phản khoa học, phản bội học thuyết của chúng ta không?”

Lenine:

“Tôi cho rằng việc này có lỗi của đồng chí Hồ Chí Minh. Chẳng phải đồng chí đã tự mình, hoặc sai người viết sách ca tụng mình không?”

Hồ Chí Minh vặc lại Lenine:

“Ca tụng và tôn thờ lãnh tụ, đâu phải chỉ có ở nước tôi. Người Nga của đồng chí không phải cũng đã coi đồng chí như thánh sống sao?”

Lenine nổi nóng:

“Đồng chí nói sao? Chẳng lẽ tôi không xứng đáng được như thế?”

Hồ Chí Minh cười nhạt:

“Tất nhiên đồng chí rất xứng đáng. Đồng chí cũng nên thấy rằng, cả nước đã khóc thương tôi, khi tôi xuống đây với các đồng chí. Cho đến bây giờ, vẫn còn người khóc đấy.”

Karl Marx đứng lên:

“Hóa ra, tôi chỉ là bung xung cho các đồng chí…”

(Karl Marx bỏ ra ngoài.)

***

CÁC BÁC KÍNH YÊU

(Trong một cái hang nhỏ. Hồ Quang đang ngồi thiền. Trước mặt hắn là một bức vẽ Huệ Năng đang diện bích. Hồ Quan từ ngoài đi vào, đặt một sấp tài liệu gồm một số bản vẽ và mấy cuốn sách về tử vi, phong thủy… ngay cạnh chỗ Hồ Quang ngồi thiền. Hắn im lặng chờ.)

Hồ Quang hỏi trong lúc vẫn còn nhắm mắt:

“Gì thế?”

Hồ Quan:

“Cấp trên gởi ông xấp tài liệu này, cho ông 6 tháng để nghiên cứu.”

Hồ Quang hỏi thêm:

“Có gì nữa không?”

Hồ Quan:

“Có. Cấp trên yêu cầu thực hiện nghiêm túc và cố gắng học thuộc lòng. Nhiệm vụ rất quan trọng.”

Hồ Quang:

“Chấp hành.”

(Chờ cho Hồ Quan đi ra, Hồ Quang mới giở xấp tài liệu ra coi. Thời gian đi qua, sáng và tối thay đổi nơi Hồ Quang ngồi. Hắn vẫn giữ một tư thế duy nhất, ngồi thiền.)

Hồ Qua bước vào, đặt lễ ngay trước mặt Hồ Quang và cúi lạy:

“Xin thày cho một quẻ ạ.”

Hồ Quang hỏi:

“Ông muốn biết điều gì?”

Hồ Qua lễ phép:

“Có một người tự xưng là họ Hồ, tuyên bố hắn mới là dòng dõi chính thống. Liệu hắn có âm mưu lật đổ tôi không? Tôi phải làm sao?”

Hồ Quang hỏi:

“Hắn từ đâu tới?”

Hồ Qua:

“Dạ, tôi cũng không biết chắc. Nhưng tôi đoán từ Bắc Kinh.”

Hồ Quang:

“Chứng cứ thế nào?”

Hồ Qua:

“Dạ, hắn làm thơ chữ Hán.”

Hồ Quang:

“Dào. Lý Thường Kiệt mà không làm thơ chữ Hán à!?”

Hồ Qua:

“Dạ, nhưng tên này rất đáng nghi. Thơ nó khẩu khí như con trời.”

Hồ Quang nhếch mép, nín cười:

“Được rồi. Ông ngồi nghiêm chỉnh, quay mặt về hướng Bắc, khấn vong thập loại chúng sinh xin linh ứng. Tôi coi cho.”

(Hồ Quang cầm ba đồng xu trong tay, im lặng một lúc rồi lần lượt thả xuống đất, 6 lần.)

Hồ Quang:

“Đây là quẻ Kiền. Từ sơ cửu tiềm long vật dụng đến thượng cửu kháng long hữu hối đều nói về rồng, tức hình tượng của người lãnh đạo hay vua chúa. Quẻ này không chắc là của người xin quẻ hay đối tượng muốn biết. Tuy nhiên, xét tình thế hiện nay thì ứng vào người nào cũng đúng. Điều ấy cũng có nghĩa còn tùy vào cung phúc của mỗi người hay tương quan lực lượng của hai bên.”

Hồ Qua tỏ ra lo lắng:

“Vậy thì tôi phải làm sao?”

Hồ Quang:

“Cần phải xem kỹ vận hạn của ông thế nào.”

(Nói xong Hồ Quang cầm mấy đồng tiền lên, gieo quẻ thêm một lần nữa.)

Hồ Quang:

“Vận hạn của ông đây rồi.”

Hồ Qua nhấp nhổm:

“Sao ạ?”

Hồ Quang chậm rãi:

“Ông đang ở hào cửu nhị: Hiện long tại điền, lợi kiến đại nhân. Theo nghĩa của quẻ này, ông cần phải có quân sư tốt, mà người ấy ông đã gặp rồi.”

Hồ Qua thắc thỏm:

“Trong số những người đang làm việc cho tôi, tôi chưa thấy ai thật sự có thể tin cậy.”

Hồ Quang:

“Đúng, vì những người ấy không ai đáng tầm quân sư.”

Hồ Qua:

“Vậy thì ai mà tôi đã gặp nhưng không biết?”

Hồ Quang ngạo nghễ:

“Thái sơn đang ở trước mặt ông.”

Hồ Qua vội vàng quì sấp xuống:

“Con lạy thày.”

(Hồ Qua vái ba vái.)

Hồ Quang:

“Được. Bây giờ ông cứ về. Mọi chuyện để tôi lo liệu.”

Hồ Qua:

“Xin phép thày.”

(Hồ Qua ra ngoài rồi quay lại ngay, trên tay bưng một gói quà to kính cẩn đặt trước mặt Hồ Quang.)

Hồ Qua:

“Xin thày nhận cho.”

(Hồ Quang ngồi nhắm mắt không nói gì. Hồ Qua cúi lạy lần nữa cáo lui. Ánh sáng thay đổi từ sáng qua tối. Hồ Quan xuất hiện.)

Hồ Quan:

“Hồ Qua đã đến rồi phải không?”

Hồ Quang vẫn ngồi nhắm mắt:

“Vâng.”

Hồ Quan:

“Hắn ta muốn gì?”

Hồ Quang:

“Chỉ là muốn nhờ giúp đối phó với một đối thủ mới.”

Hồ Quan:

“Một người họ Hồ phải không?”

Hồ Quang:

“Đúng vậy.”

Hồ Quan:

“Trước mắt, hãy ra quẻ Thiên trạch lý để tạo niềm tin cho hắn. Phần còn lại chúng tôi giải quyết.”

(Hồ Quan đi ra. Ánh sáng thay đổi từ tối qua sáng. Hồ Qua bước vào.)

Hồ Qua:

“Con lạy thày ạ.”

(Nói xong Hồ Qua đặt lễ vật xuống.)

Hồ Quang vẫn trong tư thế thiền:

“Thế nào?”

Hồ Qua:

“Dạ thưa thày, tên họ Hồ kia ngoài mặt ra vẻ chống Bắc Kinh, nhưng con biết chắc nó được Bắc Kinh ủng hộ.”

Hồ Quang:

“Hắn đang làm gì?”

Hồ Qua:

“Nó đang vận động để thông qua qui định 250 việc đảng viên không được làm. Nếu qui định ấy được thông qua, con sẽ phải về vườn ngay.”

Hồ Quang:

“Được rồi. Ông hướng tâm khấn vong tất cả các anh hùng liệt sĩ đi.”

(Hồ Quang gieo quẻ.)

Hồ Quang:

“Đây là quẻ Thiên trạch lý – Lí hổ vĩ, bất điệt nhân, hanh. Cụ Nguyễn Hiến Lê giảng rằng: Dẫm lên đuôi cọp mà cọp không cắn, hanh thông. Trên là dương cương, dưới là âm nhu, vậy là trên dưới phân minh lại hợp lẽ âm dương tức là lễ, là lý. Có tính âm nhu, vui vẻ đi theo sau dương cương thì dù người đi trước mình dữ như cọp, cũng tỏ ra hiền từ với mình, cho nên bảo rằng dẫm lên đuôi cọp mà cọp không cắn. Nên hiểu là lấy sự nhu thuận mà ứng phó với sự cương cường. Quẻ này xứng với ngôi chí tôn, chẳng có tệ bệnh gì mà lại được quang minh. Đại tượng truyện bảo trên dưới phân minh thì lòng dân mới không hoang mang, tức là định dân chí, không có sự tranh giành.”

Hồ Qua vẫn lo lắng:

“Rõ là nó đang muốn tranh giành với con!?”

Hồ Quang:

“Vậy thì hãy tỏ ra không tranh giành, đấy mới là cái đức của đấng quân vương.”

Hồ Qua:

“Cái đấy chỉ là đóng kịch. Vấn đề là con cần một giải pháp cụ thể.”

Hồ Quang:

“Việc ấy thì ông khỏi lo. Âm binh của tôi sẽ giải quyết. Hãy cứ đóng kịch cho tròn vai. Khóc được thì càng tốt.”

(Hồ Qua ra về nhưng khuôn mặt trĩu nặng ưu phiền. Ánh sáng chuyển từ sáng qua tối. Hồ Quan xuất hiện.)

Hồ Quan:

“Quẻ tiếp cho Hồ Qua sẽ là Thiên địa bĩ.”

(Hồ Quan đi ra. Ánh sáng thay đổi từ tối qua sáng. Hồ Qua bước vào, đặt lễ vật xuống.)

Hồ Qua:

“Thằng họ Hồ kia nó đang kiểm soát tình hình. Con lo quá.”

Hồ Quang hỏi:

“Có gì mà lo?”

Hồ Qua:

“Nó mang tiền đi rải khắp các cửa.”

Hồ Quang hỏi tiếp:

“Nguồn tiền ở đâu?”

Hồ Qua:

“Các đại gia đóng góp. Đây là nhóm lợi ích thân hữu của nó.”

Hồ Quang:

“Thế thì không đáng lo.”

Hồ Qua:

“Sao lại không phải lo ạ? Nó còn mới rước được một thày phong thủy từ Đài Loan qua.”

Hồ Quang:

“Tiền cũng không phải là tất cả. Mỹ hay Tàu chống lưng mới đáng ngại. Còn bất cứ thày phong thủy nào cũng không phải là đối thủ của tôi.”

Hồ Qua:

“Giờ con phải làm sao ạ?”

Hồ Quang:

“Hãy khấn vong 18 đời Vua Hùng.”

(Hồ Qua chắp tay cầu khấn, trong lúc Hồ Quang gieo quẻ.)

Hồ Quang:

“Đây là quẻ Thiên địa bĩ. Bĩ chi phỉ nhân, bất lợi quân tử trinh, đại vãng tiểu lai. Cụ Nguyễn Hiến Lê giảng: Bĩ trái với Thái. Thái thì dương ở dưới thăng lên, giao với âm ở trên giáng xuống. Bĩ thì dương ở trên đi lên, âm ở dưới đi xuống không giao nhau. Âm dương không giao nhau thì bế tắc, ở đạo người như vậy mà ở vạn vật cũng như vậy. Đại tượng truyện khuyên: Gặp thời bĩ thì người quân tử nên thu cái đức của mình lại, nghĩa là không làm gì cả, để tránh tai nạn. Nghĩa là nên ở ẩn.”

Hồ Qua thất vọng kêu to:

“Không được. Tôi không thể ngồi yên cho chúng nó muốn làm gì thì làm.”

Hồ Quang:

“Nếu không chắc thắng thì rút lui trong danh dự là thượng sách.”

Hồ Qua:

“Không. Tôi có thiên mệnh lãnh đạo.”

Hồ Quang:

“Đúng, nhưng chưa đủ. Lịch sử đất nước này chưa bao giờ thoát khỏi số phận phải triều cống và xin phong vương. Hãy suy nghĩ về chuyện đó một cách nghiêm túc.”

Hồ Qua:

“Không. Thời đại tôi đã khác.”

Hồ Quang:

“Tốt. Nhưng hãy thực tế.”

Hồ Qua:

“Tôi cần có một giải pháp…”

(Hồ Quang im lặng.)

Hồ Qua:

“Tôi cần có một giải pháp…”

(Hồ Quang vẫn im lặng.)

Hồ Qua:

“Tôi cần có một giải pháp…”

(Hồ Quang tiếp tục im lặng. Ánh sáng chuyển từ sáng qua tối. Hồ Quan xuất hiện. Sân khấu hoàn toàn tối không rõ mặt ai, chỉ có tiếng nói.)

Hồ Quan:

“Chúng tôi bảo đảm cho ông một quyền lực vững chắc.”

Hồ Quang:

“Hãy khấn vong Thúy Kiều.”

(Tiếng mõ mồn một.)

Hồ Quang lẩy Kiều:

“Ở đây âm khí nặng nề,

Bóng chiều đã ngả dặm về còn xa.”

Hồ Qua:

“Tôi vẫn còn hy vọng phải không?”

Hồ Quang:

“Dễ đâu tình lại gặp tình,

Chờ xem ắt thấy hiển linh bây giờ.”

Hồ Quan:

“Nền phú hậu, bậc tài danh,

Văn chương nết đất, thông minh tính trời.”

Hồ Qua cũng ứng lại bằng thơ Kiều:

“Nghĩ mình phận mỏng cánh chuồn

Khuôn xanh biết có vuông tròn mà hay?”

Hồ Quang:

“Ngẫm hay muôn sự tại trời

Trời kia đã bắt làm người có thân

Bắt phong trần phải phong trần

Cho thanh cao mới được phần thanh cao…”

(Âm thanh nhỏ dần rồi tất cả chìm trong im lặng.)

***

NAM – BẮC

(Hai người đàn ông ngồi cách nhau một dòng sông.)

Bắc:

“Đ.M mày bám đít Mỹ.”

Nam:

“Đ.M mày bám đít Tàu.”

Bắc:

“Bọn tao sẽ đánh cho Mỹ cút Ngụy nhào.”

Nam:

“Bọn tao vui chơi làm thơ hát xướng quên đời.”

Bắc:

“Bọn tao căm thù giai cấp. Đấu tranh đến cùng.”

Nam:

“Bọn tao tứ hải giai huynh đệ. Nhậu miên man.”

Bắc:

“Bọn tao xây dựng chủ nghĩa xã hội.”

Nam:

“Bọn tao đếch cần.”

Bắc:

“Bọn tao tiến về Sài Gòn, quét sạch giặc thù.”

Nam:

“Bọn tao nối vòng tay lớn.”

Bắc:

“Bọn tao thống nhất đất nước.”

Nam:

“Bọn tao vượt biên.”

Bắc:

“Khúc ruột ngàn dặm.”

Nam:

“Em còn nhớ hay em đã quên?”

Bắc:

“Hỏi vong chùa Ba Vàng.”

Nam:

“Con đường xưa em đi?”

Bắc:

“Giờ là một vành đai một con đường rồi, cưng ạ.”

(Hai nhân vật biến mất, chỉ còn dòng sông.)

***

CÔNG VIỆC

(Kịch độc diễn. Không lời. Một người đàn ông mặc đồ lớn đi ngang sân khấu nhiều lần. Backdrop màn hình video chiếu cảnh đường phố…)

Hắn dừng lại trước cửa văn phòng một cơ quan, sửa lại bộ dạng. Tỏ ra khiêm tốn hơn, hắn bước qua cửa và cúi gập đầu.

Tần ngần một chút, bất chợt hắn quì xuống. Có điều gì đó ồn ào bên trong, rồi có tiếng tằng hắng. Không khí chùng xuống rồi im lặng hoàn toàn. Dường như sợ hãi, hắn hạ thấp tư thế hơn nữa, chống hai tay xuống đất. Hắn bò vào phòng giữa hai dãy bàn làm việc, nhưng không có ai.

Hắn liếc ngang qua hai bên và bò tới cuối phòng, nơi chiếc bàn to nhất với chiếc ghế cũng to cao hơn, lưng ghế chạm trổ đầu rồng.

Hắn bò một vòng quanh bàn, trước khi dừng hẳn lại bên cái ghế.

Ôm một chân ghế, hắn hôn từ dưới đất lên mặt ghế, từng cái một.

Một cách cung kính, hắn sửa lại bộ dạng một lần nữa, rồi từ từ liếm hết mặt ghế.

Liếm đi liếm lại cái mặt ghế, như thể hắn sẽ làm công việc ấy suốt đời.

(Sân khấu tối dần.)

Nguyễn Viện.