Pháp Hoan: 50 bài Haiku danh tiếng trong văn học Nhật.

Con ếch nhảy vào

trong lòng ao cũ

dội tiếng nước xao.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Ôi cõi Ta Bà

sương sa ngọn cỏ

vậy nhưng… thế mà…

_Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)

*

Bắt cánh đào hồng

mở ra chỉ thấy

một màu hư không. 

_Kyoshi Takahama (高浜 虚子; Cao Bang Hư Tử)

Hình minh họa: Litianxing Meihua

*

Trong ánh trăng vàng

bay dọc đường sắt

một bầy ngỗng hoang.

_Masaoka Shiki (正岡 子規, Chánh Cương Tử Quy)

*

Tuyết trắng bao la

nơi nào tôi phải 

ném đi xác trà?

_Chiyo-ni [福田 千代尼, Phúc Điền Thiên Đại Ni)

*

Hoa lê trắng ngần

thiếu nữ ngồi đọc

trong ánh trăng thanh.

_Yosa Buson (Dữ Tạ Vu Thôn, 与謝 蕪村)

*

Tôi muốn ngủ rồi

làm ơn hãy đập

lũ ruồi nhẹ thôi!

_Masaoka Shiki (正岡 子規, Chánh Cương Tử Quy)

*

Bầu trời xé toang

quanh căn nhà nhỏ

hoa dưa nở vàng.

_Yosa Buson (Dữ Tạ Vu Thôn, 与謝 蕪村)

*

Cơn gió mát lành

một ngôi chùa nhỏ

một nghìn núi xanh.

_Masaoka Shiki (正岡 子規, Chánh Cương Tử Quy)

*

Cả tiếng mưa rơi

đến hôm nay cũng 

trở nên già rồi.

_Taneda Santōka (種田 山頭火; Chủng Điền Sơn Đầu Hoả)

*

Trên đồng cỏ xanh

tiếng kêu con hoẵng

cao tầm hai phân.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Tôi viết rồi xoá

viết rồi xoá, và

anh túc đơm hoa

_Katsushika Hokusai (葛 飾 北 斎, Cát Sức Bắc Trai)

*

Trên chuông đại hồng

một cánh bướm nhỏ

còn say giấc nồng.

_Yosa Buson (Dữ Tạ Vu Thôn, 与謝 蕪村)

*

Không còn đất, không còn trời

chỉ còn hoa tuyết 

nhẹ nhàng rơi…

_Kajiwara Hashin_

*

Ôi tĩnh lặng làm sao!

thấm sâu vào tầng đá

tiếng ve sầu trên cao.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Một cây nến thắp lên

từ một cây nến khác

chiều mùa xuân êm đềm.

_Yosa Buson (Dữ Tạ Vu Thôn, 与謝 蕪村)

*

Thế gian này hỡi ôi!

đi trên mái địa ngục

chúng ta nhìn hoa rơi.

Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)

*

Nhấp chén trà ban mai

vị sư già thinh lặng

cúc nở sáng hiên ngoài.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Nhà kho đã cháy rồi

bây giờ tôi thấy rõ

vầng trăng lên cuối trời.

_Mizuta Masahide (水田 正秀; Thuỷ Điền Chính Tú)

*

Khi ngọn nến vừa tàn

những vì sao ló dạng

ở phía sau bức màn.

_Natsume Sōseki (夏目 漱石; Hạ Mục Thấu Thạch)

*

Tiếng đỗ quyên vang xa

ngựa quay đầu nhìn lại

cánh đồng cỏ bao la!

_ Matsuo Basho (松尾笆焦, Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Vầng trăng sáng giữa trời

lũ ốc kia than khóc

ở bên trong chiếc nồi.

_Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)

*

Đậu trên cành cây khô

một con quạ đơn độc

một buổi chiều mùa thu.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦, Tùng Vĩ Ba Tiêu)

Hình minh họa: Con quạ, tranh của Kawanabe Kyōsai(1831-1889)

*

Tên trộm bỏ đi rồi

để lại vầng trăng sáng

bên cửa sổ ta ngồi.

_Ryokan Taigu (Lương Khoan Đại Ngu, 良寛大愚)

*

Người thiếu nữ thơ ngây

mỗi lần đi lấy nước

động bóng cây liễu gầy.

_Ozaki Hōsai (Vĩ Kỳ Phóng Tai; 尾崎放哉) 

*

Mực phủ mắc lưới rồi

đêm nay còn mơ mộng

cùng vầng trăng giữa trời.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Trong mưa gió bão bùng

trên anh đào, đổ xuống

tiếng gióng chuông đại hùng.

_Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)

*

Cánh đồng cỏ mùa hè

bây giờ chỉ còn lại

giấc mơ tráng sĩ hề.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Tiếng cười nói ồn ào

của một bầy đánh bạc

dưới bóng hoa anh đào.

Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)

*

Mùa xuân đã qua rồi

mắt cá đầy lệ ướt

và tiếng khóc chim trời.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Ôi may mắn làm sao

chiếc đầu lâu màu trắng 

nằm dưới hoa anh đào.

_Enomoto Seifu (榎本 星布; Hạ Bổn Tinh Bố)

*

Không còn lá để rung

gió mùa đông gào thét

ở bên trên cánh rừng.

_Natsume Sōseki (夏目 漱石; Hạ Mục Thấu Thạch)

*

Mỗi lần cơn gió lay

bướm kia tìm chỗ mới

trên thân cây liễu gầy.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

Hình minh họa: tranh của họa sĩ Xian’e Changchun 

*

Dây gàu đã vướng rồi

nhành triêu nhan bên giếng

đành xin nước người thôi.

_Chiyo-ni [福田 千代尼, Phúc Điền Thiên Đại Ni)

*

Lê lết mãi không thôi

con ong già chưa thể

tìm được nơi lìa đời.

_Murakami Kijo (村上 鬼城; Thôn Thượng Quỷ Thành)

*

Đứa trẻ con nhà nông

thỉnh thoảng ngưng xay lúa

ngước nhìn vầng trăng trong.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Cơn mưa đá đi qua

những cô điếm lặng lẽ

dưới trăng trở lại nhà.

_Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)

*

Giấc mơ cánh bướm xuân

đôi khi bị gián đoạn

bởi đoá bồ công anh.

_Chiyo-ni [福田 千代尼, Phúc Điền Thiên Đại Ni)

*

Dẫu chuông đã tàn rồi

mùi hương anh đào vẫn

còn ngân vang một hồi.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Không lấy một âm thanh

con diệc như biến mất

giữa hoa tuyết trắng tinh.

_Chiyo-ni [福田 千代尼, Phúc Điền Thiên Đại Ni)

*

Xem kìa cánh đào rơi

đang bay về lại nhánh

Ồ, chỉ là bướm thôi!

_Arakida Moritake (荒木田 守武; Hoang Mộc Điền, Thủ Vũ).

*

Đầu năm tuyết trắng tinh

nhưng chỉ vừa đủ để

hoa thuỷ tiên cúi mình!

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Gió mang đến cho ta

vừa đủ một nắm lá

để nung sôi ấm trà.

__Ryokan Taigu (Lương Khoan Đại Ngu, 良寛大愚)

*

Bên dưới mái thảo đường

gái đêm cùng nhau ngủ

trăng và cỏ đinh hương.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Tiếng đứa trẻ khóc vang

đuổi theo bầy đom đóm

lạc vào cánh đồng hoang.

_Ryusui Yoshida 

*

Bên dưới nhành triêu nhan

mở ra trong tán lá

đôi mắt con mèo vàng.

_Natsume Sōseki (夏目 漱石; Hạ Mục Thấu Thạch)

*

Nghe tiếng đỗ quyên kêu

ở Kinh đô tôi vẫn

nhớ Kinh đô thật nhiều.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

*

Cánh đồng hoa cải vàng

ở phương đông trăng mọc

và phương tây nắng tràn.

_Yosa Buson (Dữ Tạ Vu Thôn, 与謝 蕪村)

*

Trong khi tôi cố tình

giết một chú kiến nhỏ:

ba đứa con dõi nhìn.

_Kato Shuson (加藤 楸邨; Gia Đằng Thu Thôn)

*

Chuyến hành trình dở dang

chỉ giấc mơ rong ruổi

trên những đồng cỏ hoang.

_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)

Pháp Hoan tuyển chọn và chuyển ngữ