Mở đầu: Tô Đông Pha (1037-1101), tên thật là Tô…
Pháp Hoan: 50 bài Haiku danh tiếng trong văn học Nhật.
Con ếch nhảy vào
trong lòng ao cũ
dội tiếng nước xao.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Ôi cõi Ta Bà
sương sa ngọn cỏ
vậy nhưng… thế mà…
_Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)
*
Bắt cánh đào hồng
mở ra chỉ thấy
một màu hư không.
_Kyoshi Takahama (高浜 虚子; Cao Bang Hư Tử)
*
Trong ánh trăng vàng
bay dọc đường sắt
một bầy ngỗng hoang.
_Masaoka Shiki (正岡 子規, Chánh Cương Tử Quy)
*
Tuyết trắng bao la
nơi nào tôi phải
ném đi xác trà?
_Chiyo-ni [福田 千代尼, Phúc Điền Thiên Đại Ni)
*
Hoa lê trắng ngần
thiếu nữ ngồi đọc
trong ánh trăng thanh.
_Yosa Buson (Dữ Tạ Vu Thôn, 与謝 蕪村)
*
Tôi muốn ngủ rồi
làm ơn hãy đập
lũ ruồi nhẹ thôi!
_Masaoka Shiki (正岡 子規, Chánh Cương Tử Quy)
*
Bầu trời xé toang
quanh căn nhà nhỏ
hoa dưa nở vàng.
_Yosa Buson (Dữ Tạ Vu Thôn, 与謝 蕪村)
*
Cơn gió mát lành
một ngôi chùa nhỏ
một nghìn núi xanh.
_Masaoka Shiki (正岡 子規, Chánh Cương Tử Quy)
*
Cả tiếng mưa rơi
đến hôm nay cũng
trở nên già rồi.
_Taneda Santōka (種田 山頭火; Chủng Điền Sơn Đầu Hoả)
*
Trên đồng cỏ xanh
tiếng kêu con hoẵng
cao tầm hai phân.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Tôi viết rồi xoá
viết rồi xoá, và
anh túc đơm hoa
_Katsushika Hokusai (葛 飾 北 斎, Cát Sức Bắc Trai)
*
Trên chuông đại hồng
một cánh bướm nhỏ
còn say giấc nồng.
_Yosa Buson (Dữ Tạ Vu Thôn, 与謝 蕪村)
*
Không còn đất, không còn trời
chỉ còn hoa tuyết
nhẹ nhàng rơi…
_Kajiwara Hashin_
*
Ôi tĩnh lặng làm sao!
thấm sâu vào tầng đá
tiếng ve sầu trên cao.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Một cây nến thắp lên
từ một cây nến khác
chiều mùa xuân êm đềm.
_Yosa Buson (Dữ Tạ Vu Thôn, 与謝 蕪村)
*
Thế gian này hỡi ôi!
đi trên mái địa ngục
chúng ta nhìn hoa rơi.
Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)
*
Nhấp chén trà ban mai
vị sư già thinh lặng
cúc nở sáng hiên ngoài.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Nhà kho đã cháy rồi
bây giờ tôi thấy rõ
vầng trăng lên cuối trời.
_Mizuta Masahide (水田 正秀; Thuỷ Điền Chính Tú)
*
Khi ngọn nến vừa tàn
những vì sao ló dạng
ở phía sau bức màn.
_Natsume Sōseki (夏目 漱石; Hạ Mục Thấu Thạch)
*
Tiếng đỗ quyên vang xa
ngựa quay đầu nhìn lại
cánh đồng cỏ bao la!
_ Matsuo Basho (松尾笆焦, Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Vầng trăng sáng giữa trời
lũ ốc kia than khóc
ở bên trong chiếc nồi.
_Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)
*
Đậu trên cành cây khô
một con quạ đơn độc
một buổi chiều mùa thu.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦, Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Tên trộm bỏ đi rồi
để lại vầng trăng sáng
bên cửa sổ ta ngồi.
_Ryokan Taigu (Lương Khoan Đại Ngu, 良寛大愚)
*
Người thiếu nữ thơ ngây
mỗi lần đi lấy nước
động bóng cây liễu gầy.
_Ozaki Hōsai (Vĩ Kỳ Phóng Tai; 尾崎放哉)
*
Mực phủ mắc lưới rồi
đêm nay còn mơ mộng
cùng vầng trăng giữa trời.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Trong mưa gió bão bùng
trên anh đào, đổ xuống
tiếng gióng chuông đại hùng.
_Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)
*
Cánh đồng cỏ mùa hè
bây giờ chỉ còn lại
giấc mơ tráng sĩ hề.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Tiếng cười nói ồn ào
của một bầy đánh bạc
dưới bóng hoa anh đào.
Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)
*
Mùa xuân đã qua rồi
mắt cá đầy lệ ướt
và tiếng khóc chim trời.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Ôi may mắn làm sao
chiếc đầu lâu màu trắng
nằm dưới hoa anh đào.
_Enomoto Seifu (榎本 星布; Hạ Bổn Tinh Bố)
*
Không còn lá để rung
gió mùa đông gào thét
ở bên trên cánh rừng.
_Natsume Sōseki (夏目 漱石; Hạ Mục Thấu Thạch)
*
Mỗi lần cơn gió lay
bướm kia tìm chỗ mới
trên thân cây liễu gầy.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Dây gàu đã vướng rồi
nhành triêu nhan bên giếng
đành xin nước người thôi.
_Chiyo-ni [福田 千代尼, Phúc Điền Thiên Đại Ni)
*
Lê lết mãi không thôi
con ong già chưa thể
tìm được nơi lìa đời.
_Murakami Kijo (村上 鬼城; Thôn Thượng Quỷ Thành)
*
Đứa trẻ con nhà nông
thỉnh thoảng ngưng xay lúa
ngước nhìn vầng trăng trong.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Cơn mưa đá đi qua
những cô điếm lặng lẽ
dưới trăng trở lại nhà.
_Kobayashi Issa ( 小林一茶, Tiểu Lâm Nhất Trà)
*
Giấc mơ cánh bướm xuân
đôi khi bị gián đoạn
bởi đoá bồ công anh.
_Chiyo-ni [福田 千代尼, Phúc Điền Thiên Đại Ni)
*
Dẫu chuông đã tàn rồi
mùi hương anh đào vẫn
còn ngân vang một hồi.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Không lấy một âm thanh
con diệc như biến mất
giữa hoa tuyết trắng tinh.
_Chiyo-ni [福田 千代尼, Phúc Điền Thiên Đại Ni)
*
Xem kìa cánh đào rơi
đang bay về lại nhánh
Ồ, chỉ là bướm thôi!
_Arakida Moritake (荒木田 守武; Hoang Mộc Điền, Thủ Vũ).
*
Đầu năm tuyết trắng tinh
nhưng chỉ vừa đủ để
hoa thuỷ tiên cúi mình!
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Gió mang đến cho ta
vừa đủ một nắm lá
để nung sôi ấm trà.
__Ryokan Taigu (Lương Khoan Đại Ngu, 良寛大愚)
*
Bên dưới mái thảo đường
gái đêm cùng nhau ngủ
trăng và cỏ đinh hương.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Tiếng đứa trẻ khóc vang
đuổi theo bầy đom đóm
lạc vào cánh đồng hoang.
_Ryusui Yoshida
*
Bên dưới nhành triêu nhan
mở ra trong tán lá
đôi mắt con mèo vàng.
_Natsume Sōseki (夏目 漱石; Hạ Mục Thấu Thạch)
*
Nghe tiếng đỗ quyên kêu
ở Kinh đô tôi vẫn
nhớ Kinh đô thật nhiều.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
*
Cánh đồng hoa cải vàng
ở phương đông trăng mọc
và phương tây nắng tràn.
_Yosa Buson (Dữ Tạ Vu Thôn, 与謝 蕪村)
*
Trong khi tôi cố tình
giết một chú kiến nhỏ:
ba đứa con dõi nhìn.
_Kato Shuson (加藤 楸邨; Gia Đằng Thu Thôn)
*
Chuyến hành trình dở dang
chỉ giấc mơ rong ruổi
trên những đồng cỏ hoang.
_ Matsuo Basho (松尾笆焦,Tùng Vĩ Ba Tiêu)
Pháp Hoan tuyển chọn và chuyển ngữ
