Pháp Hoan: 50 bài Haiku danh tiếng trong văn học Nhật (Phần II)

Mưa mùa xuân bay

có cô gái đẹp

bên song ngáp dài.

Tiếng kêu ngỗng trời

trên nền biển thẫm

trắng lên một hồi.

Kìa nhành liễu xanh

vướng hay không vướng

còn tuỳ gió xuân.

Côn trùng ngủ say

ước gì tôi có

được khuôn mặt này.

Bước ra khỏi nhà

cánh hoa mận trắng

rụng trong chén trà.

Sáng nay du hành

mưa là hạt giống

của dòng nước xanh.

Một luồng gió đông

đánh đôi hòn sỏi

vào chuông đại hồng.

Uống đến say mèm

rồi tôi ngủ với

những con dế mèn!

Lá non, lá già

đều trở thành một

giữa mùa tuyết hoa.

Đêm buồn làm sao

sau khi tôi giết

con nhện trên cao.

Trong ánh trăng thanh

trên hoa mận trắng

cánh dơi chuyền cành.

Vào một hồi lâu

chung quanh tôi vẫn

núi xanh một mầu.

Tuyết chiều lưa thưa

uyên ương một cặp

trên mặt hồ xưa.

Cho kẻ bẻ cành–

mùi hương trái mận

vẫn còn bay quanh.

Mưa mùa xuân nhạt nhoà

chú chuột đang uống nước

bên dòng Sumida.

Ánh chớp loé qua nhanh

trong rừng trúc tôi thấy

ba giọt sương lìa cành.

Diên vĩ đã đâm chồi

ở bên dưới mái lá

từ sọ con cá mòi.

Những năm tháng đã qua

ngày hôm nay biểu hiện

trong một giờ của hoa.

Hướng về Futami

như sò bứt khỏi vỏ

tôi cùng mùa thu đi.

Kìa muôn trùng núi non

đằng xa đang hiện bóng

trong mắt con chuồn chuồn.

Thơ ca đã bắt đầu

từ bài ca trồng lúa

trong những miền núi sâu.

Phương tây trăng chìm dần

và bóng hoa bóng lá

ở phương đông lại gần.

Tôi muốn được đưa tay

gõ cổng chùa Tam Tỉnh

dưới trăng vàng đêm nay.

Đêm nay tôi chờ người

lần nữa cơn gió lạnh

thành mưa bay giữa trời.

Trên dòng nước im lìm

một con chuồn chuồn ớt

đang đuổi theo bóng mình.

Ngủ trên lưng ngựa gầy

mộng trăng vàng viễn xứ;

hơi khói trà ban mai.

Bạn đồng hành của tôi

khi đi về cõi chết –

tiếng đỗ quyên giữa trời.

Đứa trẻ bắt chuồn chuồn

hôm nay con đã bước

được bao nhiêu dặm đường?

Mùa xuân đã tới rồi

biển dâng lên hạ xuống

suốt cả ngày không thôi.

Cầm quạt giấy trên tay

tôi uống rượu trong bóng

hoa anh đào nhẹ bay.

Giấc mơ cánh bướm xuân

đôi khi bị gián đoạn

bởi đoá bồ công anh.

Ở trên mặt hồ sâu

ngửa bụng trôi lờ lững

xác một con ve sầu.

Gió thu buốt từng cơn

phải chẳng vừa thổi đến

từ cõi ngục Đao Sơn?

Gió Phú Sĩ bây giờ

lặng yên trên chiếc quạt

mang về từ Cố Đô.

Đom đóm biến mất rồi

làn nước xanh mát rượi

chỉ có ngần ấy thôi…

Con chuồn chuồn hân hoan

bận trang phục màu đỏ

rồi bay đi hội làng.

Đêm nghe gió thổi dồn

nước từ tàu lá chuối

tí tách rơi vào bồn.

Mận trong chùa nở rồi

tiếng nói cười vọng lại

từ dưới chân ngọn đồi.

Buổi tối trăng hiện ra

một cụm hoa rụng xuống

từ tán anh đào già.

Ngụm sa kê tuyệt vời

khi vừa trôi xuống cổ

trăng lên cuối chân trời.

Nơi bóng chim đỗ quyên

cuối chân trời tan biến

đảo mùa hè hiện lên.

Tuyết đầu mùa nhẹ rơi

phủ lên cây cầu gỗ

vừa mới xây nửa vời.

Trên tán cây, côn trùng

theo dòng sông chảy xuống

vẫn ca vang không ngừng.

Kìa dòng Mogami

gom hết mưa mùa hạ

rồi cuồn cuộn trôi đi.

Hoàng hôn xuống trên đồi

chỉ còn lời trò chuyện

của gió và thông thôi. 

Thức giấc giữa đêm sâu

băng trong ngọn đèn thấp

đã đóng lên cả dầu.

Từ mái lá, mưa rơi

bóng trăng tà chiếu rọi…

ngỗng hoang bay về trời.

Dưới bóng cây trú mưa

cùng một chú bướm nhỏ…

bằng hữu thời xa xưa.

Trên nẻo đường đơn côi

chiều thu ơi hãy cứ

đổ dần về phía tôi.