Trần Mộng Tú: Đêm Thánh vô cùng – Silent Night
Mùa Đông năm 1975 gia đình tôi dự lễ Giáng Sinh đầu tiên trên đất Mỹ. Tôi nhớ rất rõ đêm Giáng Sinh đó, hình ảnh đó cho đến ngày hôm nay, gần 50 năm sau vẫn hiện ra rõ rệt.
Gia đình tôi lúc xuất trại thì ba mẹ và tôi chung một hộ, được đón ra ở Encino-Ca. Gia đinh chị tôi thì đi DC-Washington, em gái tôi thì ở Orange County. Gia đình như chiếc bình vỡ, rơi ra mỗi nơi một mảnh (trước ngày di tản, đại gia đình chúng tôi ở trong một khu phố, hai, ba căn nhà sát vách nhau). Từ nhỏ cho đến khi lập gia đình: anh, chị, em chúng tôi may mắn luôn luôn được ở gần cha mẹ. Bây giờ (1975) thì mỗi tiểu gia đình ở một nơi, anh lớn nhất thì kẹt lại Việt Nam với vợ con.
Chúng tôi chọn đi dự lễ Giáng Sinh lúc 7 giờ tối, nhà thờ gần đi bộ được, không làm phiền người bảo trợ.
Ngồi chung vào với những gia đình Mỹ khác, chúng tôi rất lạc lõng và lẻ loi. Nhất là mẹ tôi với chiếc áo dài Việt Nam.
Nhà thờ với hang đá, đèn nến sáng trưng, mùi thơm của trầm hương và sắc đỏ của hoa trạng nguyên (poinsettia) chung quanh hang đá, làm nên một đêm thánh thiêng liêng và lộng lẫy.
Một giải băng kim nhũ giăng ngang hang đá với hàng chữ:
Gloria In Excelsis Deo (Sáng danh Thiên Chúa trên trời)
Bình an dưới thế cho người thiện tâm.
Có phải vì người thiện tâm không nhiều lắm, nên trần thế vẫn chưa bình an!
Trong khung cảnh thiêng liêng của đêm thánh đó, ba người chúng tôi nghẹn ngào thấy mình vừa may mắn vừa tủi thân. Đất lạ quê người thân du mục. Rồi đây chúng tôi sẽ sống đời mình ra sao. Tương lai nào đang đón chờ chúng tôi?
Tôi nhìn Cna rồi nhìn mẹ, hai mái tóc pha sương. Cha tôi năm đó đã 71 tuổi, Mẹ tôi 66 tuổi và tôi, ở cái tuổi không có quyền mơ mộng nữa, dù muốn dù không tôi phải có bổn phận với gia đình. Cha mẹ tôi mong tất cả các con ở cạnh mình như trước kia ở Việt Nam.
Tôi đứng giữa nhà thờ, giữa giây phút thiêng liêng của thánh lễ, chìm đắm vào hương trầm, vào lời nguyện của linh mục và của thánh ca.
Cha mẹ tôi chắc cũng đang giống tôi, ngắm nghía máng cỏ có Chúa Hài đồng, nhìn linh mục giơ tay ban phép lành và nghiêng tai nghe thánh ca.
Nhạc Giáng Sinh là nhạc hầu như được cả phần đông thế giới chấp nhận và yêu thích. Người mang tôn giáo nào cũng thích nhạc Giáng Sinh vì đó là loại nhạc mang đến tình yêu và yên bình cho nhân loại.
Bản nhạc Silence Night được ca đoàn cất lên
Silent night, Holy night
All is calm all is bright.
‘Round yon virgin Mother and Child
Holy infant so tender and mild
Sleep in heavenly peace
Sleep in heavenly peace
Ðêm Thánh vô cùng, giây phút tưng bừng
Ðất với trời se chữ Ðồng
Ðêm nay Chúa con thần thánh tôn thờ
Canh khuya giáng sinh trong chốn hang lừa
Ơn châu báu không bờ bến
Biết tìm kiếm của chi đền.
Nước mắt tôi ràn rụa chẩy. Tôi liếc nhìn sang cha mẹ, cha mẹ tôi không hiểu được lời bài hát, nhưng những nốt nhạc bật lên đã đánh thức được tâm trí họ về bài Đêm Thánh Vô Cùng ở một ngôi nhà thờ xa xăm trên quê hương họ đã bỏ đi. Nước mắt họ ứa ra như những giọt lệ trên cây nến.
Thế rồi, chúng tôi đi từ thành phố này, tới thành phố khác, từ tiểu bang nọ tới tiểu bang kia. Tôi như nhánh lục bình vừa trôi vừa nở và tắp vào một bến.
Bến nào thì cũng vẫn không phải là bến quê hương.
Bây giờ cha mẹ tôi đều đã qua đời, anh chị em chúng tôi được may mắn sống trên cùng một thành phố. Chúng tôi có nhà thờ Việt Nam, có ca đoàn hát thánh ca Việt Nam và mỗi lần bài Silen Night cất lên ở nhà thờ trong Đêm Giáng Sinh, dù bằng ngôn ngữ nào, nước mắt tôi vẫn nhạt nhòa.
Ôi Chúa thiên đàng, cam nếm cơ hàn
Nhấp chén phiền vương phong trần
Than ôi Chúa thương người đến quên mình
Bơ vơ chốn quê nhà lúc sinh thành
Ai đang sống trong lạc thú
Nhớ rằng Chúa đang đền bù
Mặc dù không sống trên phần đất quê cha đất tổ nhưng chúng tôi đang được sống trong một đất nước an hòa không có chiến tranh, những nhiễu nhương đời sống có xẩy ra như bất cứ nơi nào trên mặt đất, hồng ân Thiên Chúa luôn che chở đền bù.
Đêm thánh vô cùng đó, dù hiện ra ở thời điểm nào cũng mang hòa bình an lạc đến cho nhân loại, nhất là những người tha phương, như xưa gia đình thánh gia phải tha phương.
Đêm Giáng Sinh là một đêm đầy niềm tin và hy vọng cho nhân loại. Hãy nhìn những ngôi sao lấp lánh chiếu sáng bầu trời, lắng nghe thiên thần ca hát mừng rỡ, chiên lừa đang phà hơi thở ấm trong hang đá đầy tuyết sương. Chúa Con đã xuống thế làm người.
Tinh tú trên trời, sông núi trên đời
Với thánh thần mau kết lời
Cao sao hóa công đã khéo an bài
Sai con hiến thân để cứu nhân loại
Hang chiên máng rêu tạm trú
Bốn bề tuyết sương mịt mù.
(Bản tiếng Việt-Hùng Lân)
Đêm thánh năm nay hay đêm thánh của những năm kế tiếp trong phần đời còn lại tôi luôn hân hoan đón nhận cảm tạ thánh ân, nhưng tôi không bao giờ quên được đêm thánh đầu tiên xa quê hương trong đời một người di tản.
Chao ôi! Giọt lệ ứa ra trong năm đó còn ướt trên lưng bàn tay đến bây giờ.
Silent Night
Silent night, holy night!
All is calm, all is bright.
Round yon Virgin, Mother and Child.
Holy infant so tender and mild,
Sleep in heavenly peace,
Sleep in heavenly peace
Silent night, holy night!
Shepherds quake at the sight.
Glories stream from heaven afar
Heavenly hosts sing Alleluia,
Christ the Savior is born!
Christ the Savior is born
Silent night, holy night!
Son of God love’s pure light.
Radiant beams from Thy holy face
With dawn of redeeming grace,
Jesus Lord, at Thy birth
Jesus Lord, at Thy birth
Trần Mộng Tú
Giáng Sinh 2023