Huệ Đan: Mùa Xuân: Từ Tâm Thế Tha Hương Đến Sứ Mệnh “Tha Hướng”
“Tha hướng” [1] là một khái niệm thấm đẫm triết lý nhân văn, xuất phát từ tư duy Phật học và lan tỏa mạnh mẽ vào đời sống. “Tha,” không giới hạn chỉ là tha nhân, mà còn là toàn thể vũ trụ, là mọi mối liên hệ trong cõi nhân sinh. “Hướng,” không riêng tập trung hay định vị, mà là ý chí hướng đến sự hòa hợp và nối kết với cuộc đời. Đối với Phật giáo, “tha hướng” kết tinh giữa trí tuệ và từ bi, không nhằm thỏa mãn bản thân mà mở rộng trái tim vì hạnh phúc của mọi người. Đây cũng không phải là sự hy sinh mù quáng, mà là sự thực hành “vị tha vô ngã,” sống trọn vẹn với sự đồng cảm và sẻ chia.
Mùa Xuân, tựa như bức tranh kỳ diệu của đất trời, đánh thức giác quan bằng sự sống mới. Tiếng chim ríu rít, hoa cỏ đua nhau khoe sắc như gửi gắm cho chúng ta một thông điệp rằng sự sống vẫn luôn tiếp tục tái sinh qua bao khắc nghiệt. Nhưng giữa khung cảnh ấy, nhân loại vẫn oằn mình trước những tai ương. Những trận bão, ngọn lửa thiêu rụi rừng già hay cơn địa chấn cướp đi sinh mạng, đã gióng lên hồi chuông khẩn thiết. Thiên nhiên như đang lên tiếng, và liệu con người có đủ tỉnh thức để lắng nghe?
Những khủng hoảng nhân tạo như chiến tranh, di cư, bất ổn xã hội hay sự trỗi dậy của các làn sóng cực đoan đã làm bức tranh nhân loại thêm u ám. Nhưng giữa những mảng tối ấy vẫn le lói tia hy vọng – qua hình ảnh tổ chức cứu trợ tận tâm, các nhà khoa học không ngừng nghiên cứu, và những phong trào môi trường lan rộng khắp thế giới.
Trong ánh sáng triết lý Phật giáo, mọi sự hiện hữu đều không tách rời khỏi tương sinh và nhân duyên. Tai biến hôm nay cho dù từ thiên nhiên hay con người, là kết quả của chuỗi nguyên nhân đan xen trong quá khứ. Song, nhân duyên không chỉ là sự ràng buộc, mà chính là cơ hội giải thoát – nơi mỗi cá nhân có thể thay đổi và cùng nhau chuyển hóa thế giới.
Người Việt chúng ta, với truyền thống kiên cường và nhân ái, đang đứng trước thời khắc quan trọng để tái định nghĩa vai trò trong bức tranh toàn cầu. “Tha hướng” giúp cộng đồng người Việt không chỉ vượt qua tự ti mặc cảm của thân phận tha hương, mà còn vươn mình trở thành một phần không thể thiếu của nhân loại. Tha hương là sống xa quê, nhưng tha hướng là mang theo hồn quê để sẻ chia và hòa nhập. Những bài dân ca, món ăn truyền thống hay giá trị sống giản dị của người Việt đã vượt biên giới, trở thành nhịp cầu cảm xúc giữa các nền văn hóa.
Những thành tựu của người Việt trên thế giới là minh chứng rõ nét cho tinh thần tha hướng. Từ các nhà khoa học tiên phong, những doanh nhân mở lối đến các nghệ sĩ mang văn hóa Việt lan tỏa toàn cầu – tất cả đều khẳng định sứ mệnh lớn lao. Không chỉ hiện diện, tinh thần tha hướng giúp người Việt lan tỏa những giá trị cốt lõi: từ bi, sẻ chia và ý chí mạnh mẽ, trở thành đại sứ của tình thương và hy vọng.
Tha hương bấy giờ không còn là nỗi buồn ly hương, mà là cơ hội để tỏa sáng. Trong ánh sáng Mùa Xuân, người Việt khắp nơi đang cùng nhau làm rạng danh bản sắc dân tộc và đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của nhân loại. Tinh thần tha hướng vượt khỏi sự gắn kết với tha nhân, phản chiếu bản sắc văn hóa, tâm hồn và giá trị sống của người Việt trong thế giới đa dạng. Đây vừa là động lực để hành động vì người khác, vừa là con đường giúp mỗi cá nhân tự khám phá giá trị của chính mình, qua đó định vị một vai trò xứng đáng trên trường quốc tế.
Trong một thế giới đầy bất ổn, “tha hướng” là triết lý, đồng thời là cách tiếp cận để đối mặt với các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, bất bình đẳng xã hội và khủng hoảng đạo đức. Tha hướng chính là ngọn gió xoa dịu vết thương nhân sinh, giúp con người vượt qua sự cô lập của ích kỷ, để cùng gắn bó với nhau bằng sự thấu hiểu và chia sẻ. Vì thế, hành trình “tha hướng” còn mang ý nghĩa hồi phục và tái định hình bản thân. Nếu thế hệ trước đối diện với chiến tranh, chia cắt và tha hương, thì thế hệ hiện tại có cơ hội chuyển hóa những trải nghiệm ấy thành sức mạnh đóng góp vào nhân loại. Một sinh viên Việt Nam xuất sắc tại các đại học, một nghệ sĩ lan tỏa giá trị văn hóa Việt, hay một nhà đấu tranh bảo vệ môi trường – tất cả đều minh chứng sống động cho tinh thần tha hướng.
Bấy giờ, Mùa Xuân của đất trời cũng là mùa tái sinh của lòng người. Trong ánh sáng ấy, mỗi người Việt tự hỏi: Mình có thể làm gì để sống tha hướng hơn, để giá trị quê hương lan tỏa như ngọn gió mát lành đến mọi nơi? Câu trả lời nằm trong hành động của từng cá nhân – từ cử chỉ nhỏ bé hàng ngày đến những dự án lớn lao, tất cả đều góp phần xây dựng một thế giới nơi yêu thương và hiểu biết trở thành chất keo gắn kết mọi sự sống.
Tinh thần tha hướng, khi được thực hành, không những xây dựng cộng đồng gắn bó mà còn mang lại sự kính trọng từ các cộng đồng khác. Người Việt chứng minh rằng mình không sống riêng cho bản thân, mà còn vì mục tiêu lớn lao hơn – một thế giới công bằng, hòa bình và bền vững. Tha hướng không còn là khái niệm trừu tượng, mà là ngọn lửa âm thầm sưởi ấm lòng người trong những ngày giá lạnh nơi đất khách.
Cuối cùng, tha hướng, trong ý nghĩa rộng lớn nhất, không phải là từ bỏ cá nhân, mà là hòa nhập cái tôi nhỏ bé vào tổng thể lớn lao. Trong hành trình ấy, chúng ta vừa khẳng định mình, vừa góp phần tạo nên một thế giới nơi mọi người đều cảm nhận được ánh sáng hy vọng và lòng nhân ái. Mùa Xuân, với sự hồi sinh của đất trời, nhắc nhớ ta hành trình tha hướng là một sứ mệnh, đồng thời còn là cơ hội tìm thấy sự an lạc sâu sắc nhất trong cuộc đời mình.
Huệ Đan
————-
[1] Hồi tự hướng tha (回自向他): Là triết lý Phật giáo kết hợp giữa “hồi tự” (回自) – quay về tu sửa, chuyển hóa nội tâm, và “hướng tha” (向他) – mở lòng, mang lợi ích đến tha nhân. Tha hướng (向他) chỉ đúng khi được soi sáng bởi trí tuệ và lòng từ bi, dựa trên sự viên mãn nội tại. Đây là sự cân bằng giữa tự giác và giác tha, để cá nhân và cộng đồng cùng đạt đến an lạc.