Nguyễn Quốc Khải: Cựu Tổng thống Trump bị buộc tội trong cuộc điều tra bầu cử 2020 ở Georgia

Cựu tổng thống Donald Trump và 18 người khác bị buộc tội hình sự ở Georgia liên quan đến những nỗ lực nhằm lật ngược chiến thắng năm 2020 của Joe Biden tại tiểu bang này, theo bản cáo trạng được công bố vào tối thứ Hai dài 98 trang liệt kê 41 tội danh chống 19 bị cáo.

Trump bị cáo buộc với 13 tội danh, bao gồm vi phạm hành vi lừa đảo của tiểu bang, xúi dục một công chức vi phạm lời thề của họ, âm mưu mạo danh một công chức, âm mưu giả mạo ở mức độ thứ nhất và âm mưu nộp hồ sơ giả.

Đây là bản cáo trạng lịch sử và là bản cáo trạng thứ tư trong vòng năm tháng liên quan đến cựu tổng thống, sau cuộc điều tra kéo dài 2 năm rưỡi của văn phòng Biện Lý Quận Fulton, Georgia.

Biện Lý Fani T. Willis (Dân Chủ). Cuộc điều tra được đưa ra sau khi âm thanh bị rò rỉ từ một cuộc gọi điện thoại vào tháng 1 năm 2021 trong đó Trump thúc giục Ngoại Trưởng Georgia Brad Raffensperger (Cộng Hòa) nêu vấn đề hợp lệ của hàng nghìn lá phiếu, đặc biệt là ở khu vực Atlanta có nhiều đảng viên Đảng Dân Chủ, và nói rằng ông muốn “tìm” các lá phiếu để lấp khoảng thua lỗ năm 2020 của ông ấy trong tiểu bang.

Cuộc điều tra của Willis nhanh chóng mở rộng sang các nỗ lực của bị cáo khác của Trump hoặc những người ủng hộ ông, bao gồm cả việc cố gắng cản trở tiến trình cử tri đoàn, quấy rối nhân viên bầu cử, phổ biến thông tin sai lệch về tiến trình bỏ phiếu ở Georgia và làm hư hại máy bầu cử ở một quận nông thôn.

NỘI DUNG BẢN CÁO TRẠNG

Không phải tất cả các bị cáo đều phải đối mặt với số tội danh giống nhau, nhưng vi phạm Đạo Luật Chống Tham nhũng và Ảnh Hưởng có Tổ Chức của Georgia (Racketeer Influenced and Corrupt Organization Act, RICO) là tội nặng nhất có thể bị lãnh án tối đa 20 năm tù.

Đạo Luật Chống Tham nhũng và Ảnh Hưởng có Tổ Chức ban đầu được thiết lập để phá bỏ tội phạm có tổ chức của các nhóm, cho phép các công tố viên kết hợp các tội phạm được thực hiện bởi các nhóm khác nhau nếu họ được coi là hỗ trợ cho một mục tiêu chung. Các bản cáo trạng của quận Fullerton trích dẫn các hành vi được thực hiện ở một số tiểu bang khác, bao gồm Arizona, Michigan, Nevada, New Mexico, Pennsylvania và Wisconsin, và ở District of Columbia.

Biện Lý Willis đã báo hiệu trong nhiều tháng rằng bà dự định sử dụng các đạo luật chống gian lận mở rộng của Georgia, cho phép các công tố viên không chỉ buộc tội hành vi sai trái trong tiểu bang mà còn sử dụng các hoạt động ở các tiểu bang khác để chứng minh ý định phạm tội ở Georgia. Quy chế này rộng hơn luật liên bang về cách các công tố viên có thể xác định một tổ chức tội phạm hoặc âm mưu thông đồng.

Bản cáo trạng cáo buộc rằng doanh nghiệp “cấu tạo thành một tổ chức tội phạm có các thành viên và cộng sự tham gia vào các hoạt động tội phạm liên quan khác nhau, bao gồm, nhưng không giới hạn, các tuyên bố và bài viết sai sự thật, giả danh công chức, giả mạo, khai báo tài liệu giả, gây ảnh hưởng đến nhân chứng, trộm cắp máy tính, xâm phạm máy tính, xâm phạm quyền riêng tư của máy tính, âm mưu lừa gạt nhà nước [và] các hành vi liên quan đến trộm cắp và khai man.” Các bản cáo trạng đưa ra một cái nhìn bao quát về các hành vi mà nó cáo buộc là các hành vi “để thực hiện âm mưu” — bao gồm, chẳng hạn, ít nhất hàng chục trường hợp tweet của Trump cáo buộc gian lận và các tuyên bố khác.

Bản cáo trạng viết “Trump và các bị cáo khác bị buộc tội trong bản cáo trạng này đã từ chối chấp nhận rằng Trump đã thua, và họ cố ý và cố ý tham gia một âm mưu thay đổi bất hợp pháp kết quả của cuộc bầu cử theo hướng có lợi cho Trump.”

18 TÒNG PHẠM

Trong số những người bị buộc tội có Rudy Giuliani, cựu thị trưởng New York, người từng là luật sư riêng của Trump sau khi các cuộc bầu cử; cựu Chánh Văn Phòng Nhà Trắng Mark Meadows của Trump; Jeffrey Clark, một viên chức trung cấp của Bộ Tư Pháp; và một số cố vấn của Trump, bao gồm luật sư John Eastman, Sidney Powell, Jenna Ellis và Kenneth Chesebro.

Một số nhân vật ít được biết đến hơn đã tham gia nỗ lực đảo ngược thất bại của Trump ở Georgia cũng bị truy tố, bao gồm ba người bị buộc tội quấy rối nhân viên bầu cử của Quận Fulton, Ruby Freeman. Họ là Stephen Cliffgard Lee, Harrison Floyd và Trevian Kutti. Người thứ hai là cựu nhà báo của R. Kelly và là cộng sự của Ye, trước đây gọi là Kanye West.

Nhóm cá nhân cuối cùng bị buộc tội trong bản cáo trạng được cho là đã tham gia vào nỗ lực đánh cắp máy móc bầu cử dữ liệu ở vùng nông thôn Coffee County, Georgia. Ngoài Latham, cựu chủ tịch Đảng Cộng Hòa của quận, còn có cựu Giám Sát Bầu Cử của Coffee County Misty Hampton và doanh gia Georgia Scott Hall.

TỘI PHẠM CHỒNG CHÉO CỦA CỰU TỔNG THỐNG TRUMP

Trump đã bị truy tố tại Washington DC trong tháng này trong một cuộc điều tra riêng biệt của Bộ Tư Pháp về những nỗ lực khác nhau của ông nhằm duy trì quyền lực trong tình trạng hỗn loạn sau cuộc tranh cử thất bại của ông năm 2020. Một số khía cạnh của vụ án liên bang với bốn tội danh lãnh đạo bởi Cố vấn Đặc biệt Jack Smith, chồng chéo với cuộc điều tra rộng lớn của Biện Lý Willis, cáo buộc Trump và các cộng sự của ông ta thuộc một doanh nghiệp tội phạm rộng lớn nhằm đảo ngược chiến thắng trong cuộc bầu cử của Biden ở Georgia.

Nhưng bản cáo trạng của Quận Fulton, do đại bồi thẩm đoàn đưa ra và công khai vào tối thứ Hai, bao trùm hơn nhiều và chi tiết hơn cuộc điều tra liên bang đang diễn ra của Smith. Willis từ chối cho biết liệu bà có liên lạc với Smith hay không, người cho đến nay chỉ buộc tội Trump trong cuộc điều tra liên quan đến bầu cử của ông. Bản cáo trạng liên bang cũng liệt kê tên của sáu đồng phạm chưa bị kết án, năm người trong nhóm này đã được nhận diện bởi báo Washington Post và các cơ quan truyền thông khác như Giuliani, Eastman, Clark, Chesebro, và Powell.

Các công tố viên đã đưa ra các cáo buộc xung quanh năm lĩnh vực chủ đề: tuyên bố sai sự thật của các đồng minh của Trump, bao gồm cả Giuliani, đối với cơ quan lập pháp Georgia; vi phạm dữ liệu bỏ phiếu ở Coffee County; Trump thực hiện những cuộc gọi đến các quan chức nhà nước, bao gồm cả Raffensperger, tìm cách lật ngược chiến thắng của Biden; sự quấy rối nhân viên bầu cử; và việc tạo ra một số đại cử tri kế tiếp để phá hoại cuộc bỏ phiếu hợp pháp. Những người bị buộc tội trong vụ án có liên quan đến những gì mà các công tố viên trình bày là một doanh nghiệp lớn để phá hoại cuộc bầu cử.

Vào tháng 1, 2022, Biện Lý Willis yêu cầu triệu tập một đại bồi thẩm đoàn có mục đích đặc biệt bất thường để tiếp tục cuộc điều tra, trích dẫn sự miễn cưỡng của các nhân chứng không nói chuyện với các công tố viên nếu không có trát đòi hầu tòa. Bộ phận điều tra của 23 bồi thẩm viên và ba người thay thế được chọn từ một nhóm cư dân từ Atlanta và các vùng ngoại ô của nó đã được trao trát hầu tòa đầy đủ quyền đối với các tài liệu và khả năng gọi nhân chứng – mặc dù nó không thể đưa ra cáo trạng, chỉ đưa ra khuyến nghị.

Trong khoảng tám tháng, cơ quan điều tra đã nghe 75 nhân chứng, bao gồm các cố vấn chủ chốt của Trump như Giuliani, Meadows và Thượng Nghị Sĩ Lindsey O. Graham (Cộng Hòa, South Carolina), người đã tiến hành một cuộc chiến pháp lý thất bại suốt chặng đường tới Tối Cao Hoa Kỳ Pháp Viện để chặn trát đòi hầu tòa buộc ông ta làm chứng.

Bộ phận điều tra cũng đã nghe từ Raffensperger và Thống Đốc Georgia Brian Kemp (Cộng Hòa), những người không cùng phe với nhóm vận động hành lang của Trump và các cộng sự của ông để lật ngược thất bại của Trump ở tiểu bang.

Vào tháng 1, đại bồi thẩm đoàn đặc biệt đã kết thúc công việc của mình và đưa ra báo cáo cuối cùng về cuộc điều tra của mình, phần lớn là được niêm phong bởi thẩm phán giám sát ban hội thẩm.

Các luật sư của Trump sau đó đã tìm cách loại Biện Lý Willis và văn phòng của bà khỏi vụ án – trích dẫn những bình luận công khai của bà về cuộc điều tra – và hủy bỏ báo cáo cuối cùng và bất kỳ bằng chứng nào được thu thập bởi đại bồi thẩm đoàn có mục đích đặc biệt. Các kiến nghị đã bị McBurney và Tòa án Tối cao Georgia bác bỏ, phán quyết rằng Trump không có tư cách pháp lý để ngăn chặn một cuộc điều tra trước khi các cáo buộc được đệ trình.

Một lần nữa, các luật sư của Trump có thể sẽ ngay lập tức tìm cách hủy bỏ vụ kiện, làm sống lại những khiếu nại của họ về Biện Lý Willis và việc sử dụng một đại bồi thẩm đoàn đặc biệt. Chiến thuật của cựu Tổng Thống Trump là tìm cách làm chậm tiến trình xử án cho đến sau cuộc bầu cử vào ngày 7-11-2024, nhưng các công tố viên sẽ không để sự kiện này xẩy ra.

KHÁC BIỆT GIỮA HAI VỤ ÁN GEORGIA VÀ PHẢN LOẠN 6/1.

Ông Trump, tái tranh cử tổng thống và là ứng viên sớm được ưa chuộng để giành sự đề cử trong đảng Cộng Hòa, hiện đã bị truy tố trong bốn cuộc điều tra hình sự riêng biệt kể từ tháng 4, 2023, bao gồm một bản cáo trạng liên bang liên quan đến cuộc phản loạn 6/1 vào đầu tháng 8, 2023 về những nỗ lực của ông ta để bám vào quyền lực sau khi thua cuộc đua năm 2020.

Mặc dù vụ án 6/1 đó bao gồm một số vấn đề giống như trường hợp ở Georgia, nhưng có sự khác biệt quan trọng giữa các cáo buộc của tiểu bang và liên bang. Ngay cả khi ông Trump giành lại chức tổng thống, các công tố viên ở Georgia sẽ không nằm dưới quyền của ông.

Donald Trump trước đây đã nêu ý tưởng rằng với tư cách là Tổng thống, ông có thể tha thứ cho chính mình khỏi các tội liên bang. Trong khi chưa từng có Tổng thống nào ân xá cho chính mình, có rất ít hạn chế đối với thẩm quyền ân xá của Tổng thống được quy định trong Hiến pháp.

Trong vụ Georgia, ông Trump sẽ không có quyền lực như vậy nếu tái đắc cử, vì lệnh ân xá của Tổng thống chỉ áp dụng cho cấp liên bang.

Ngoài ra, việc được ân xá ở Georgia không chỉ là vấn đề thuyết phục một Thống đốc ban hành sự khoan hồng. Những người bị kết án về tội phạm tiểu bang chỉ đủ điều kiện nộp đơn xin ân xá năm năm sau khi họ đã chấp hành xong bản án của mình. Ngay cả khi đó, người quyết định không phải Thống đốc mà là Hội Đồng Ân xá và Tạm tha của tiểu bang (State Board of Pardons and Paroles).

Trong khi tội phạm có thể yêu cầu Hội Đồng Ân xá và Tạm tha giảm án ngay lập tức, Hội Đồng “sẽ xem xét giảm án chỉ được áp dụng trong các trường hợp không phải là tử hình khi có bằng chứng đáng kể” cho thấy “rằng bản án hoặc là quá mức, bất hợp pháp, vi hiến hoặc vô hiệu” và rằng “hành động như vậy sẽ vì lợi ích tốt nhất của xã hội và của tù nhân.”

Năm thành viên của hội đồng được thống đốc bổ nhiệm với nhiệm kỳ bảy năm, một nỗ lực để bảo vệ họ khỏi áp lực chính trị.

Cựu Tổng thống Trump đã tăng cường các cuộc tấn công vào Willis và các công tố viên khác đang xem xét các hoạt động của ông ta, mô tả chúng là “những người xấu xa, kinh khủng” và “bệnh tâm thần.” Trump đã gọi Willis, người Da đen, là “Biện lý quận phân biệt chủng tộc từ Atlanta.” Chiến dịch tranh cử năm 2024 của ông ta đã đưa bà Willis vào một video gần đây tấn công các công tố viên đang điều tra Trump. Bà Willis có thường từ chối trả lời trực tiếp các cuộc tấn công của Trump, nhưng trong một trường hợp ngoại lệ hiếm hoi, bà viết trong một điện thư được gửi vào tuần trước cho toàn bộ văn phòng luật sư quận rằng quảng cáo của Trump chứa “thông tin xúc phạm và sai lệch về tôi,” và ra lệnh cho nhân viên của mình bỏ qua nó.

TẠI SAO PHẢI MẤT QUÁ NHIỀU THỜI GIAN ĐỂ GEORGIA ĐƯA RA CÁO BUỘC CHỐNG LẠI TRUMP?

Hai lý do chính trong nhiều lý do khách quan khiến phải mất hơn hai năm mới đúc kết được bản cáo trạng Georgia. Đó là bản chất của các vụ án hình sự – và công việc điều tra đáng kể làm cơ sở cho các bản cáo trạng dài không phải chỉ chống lại cựu Tổng thống mà bao gồm cả 18 đồng minh của ông ta.

Hầu hết các vụ án liên quan đến lớp người chuyên môn văn phòng và tham nhũng trong chính quyền phải mất hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm để điều tra. Trát hầu tòa được ban hành. Các cuộc phỏng vấn được tiến hành. Đại bồi thẩm đoàn được thành lập.

Đối với sự phức tạp của một vụ án liên quan đến một cựu Tổng thống Mỹ, các công tố viên cần cố gắng chứng minh rằng các cáo buộc phản ánh một cuộc điều tra thấu đáo hơn là vội vàng đưa ra phán quyết. Nói cách khác, hơn hai năm là khoảng thời gian vừa phải đối với một cuộc điều tra âm mưu ăn cắp bầu cử ở Georgia.

Các cuộc điều tra can thiệp bầu cử đặc biệt tốn thời gian, liên quan đến hàng chục nhân chứng và tìm kiếm tài liệu. Một số các nhân chứng từ chối hợp tác, vì vậy các công tố viên cần lệnh của tòa án để đảm bảo lời khai của họ, đồng thời kéo dài thời gian.

Cuộc điều tra ở Georgia, do luật sư quận Fulton, Fani T. Willis dẫn đầu, đã phải dựa vào một đại bồi thẩm đoàn đặc biệt. Đại bồi thẩm đoàn này được giao nhiệm vụ điều tra vụ can thiệp bầu cử và không có thẩm quyền thực sự truy tố ông Trump. Vì vậy ngay cả sau khi đại bồi thẩm đoàn đặc biệt hoàn thành báo cáo của mình vào đầu năm nay, bà Willis vẫn phải trình bày vụ việc vào thứ Hai trước một bồi thẩm đoàn mới. Chính bồi thẩm đoàn này mới có thẩm quyền truy tố ông Trump.

Ông Trump cũng phải chịu trách nhiệm về một số sự chậm trễ. Luật sư của Trump đã tìm cách khiếu nại đòi hủy bỏ vụ án Georgia, mang vụ kiện cáo này lên tới Tối Cao Pháp Viện của Georgia.

Hai tuần trước, Thẩm Phán Robert McBurney của Tòa án Tối cao Quận Fulton còn phải từ chối yêu cầu của Trump về việc truất quyền công tố viên chính Fani Willis, ngăn chặn mọi cáo trạng tiềm ẩn, và hủy bỏ báo cáo đặc biệt của đại bồi thẩm đoàn bao gồm các khuyến nghị về những người sẽ bị buộc tội như đã nói ở phần trên.

CẢM NGHĨ CỦA BÀ HILARY CLINTON VÀ THỐNG ĐỐC GEORGIA BRIAN KEMP.

Bà Hillary Clinton, cựu Bộ Trưởng Ngoại Giao, nguyên là ứng cử viên tổng thống vào 2016, bày tỏ ‘nỗi buồn sâu sắc’ về cáo trạng.

Trong một cuộc phỏng vấn trên MSNBC, Hillary Clinton cho biết bà cảm thấy “nỗi buồn sâu sắc” khi nước Mỹ có một cựu tổng thống phải đối mặt với những bản cáo trạng “đi thẳng vào vấn đề nền dân chủ của chúng ta có tồn tại được hay không.”

Trả lời câu hỏi của Rachel Maddow về việc liệu bà Clinton có cảm thấy hài lòng hay không, bà ấy nói rằng sự hài lòng duy nhất có thể là “hệ thống đang hoạt động” và “công lý đang được theo đuổi.”

Clinton gọi các hành động của Trump vào ngày 6/1 là có dấu hiệu của “các kiểu nhà lãnh đạo độc đoán độc tài.”

Ứng cử viên Đảng Dân Chủ năm 2016 cũng nhắm vào GOP. Bà Clinton nói:

“Tôi hy vọng rằng chúng ta sẽ không phải chỉ quy trách nhiệm với Donald Trump, và nếu có những người khác có tên trong các bản cáo trạng này cùng với ông ấy vì hành vi của họ, nhưng chúng ta cũng sẽ phải quy trách nhiệm cho một đảng chính trị tham gia với tất cả những lời dối trá, chia rẽ và thiếu lương tâm về những gì đang gây ra cho đất nước.”

Thống đốc Cộng Hòa của Georgia, Brian Kemp, đã nhấn mạnh vào thứ Ba rằng năm 2020 cuộc bầu cử tổng thống ở tiểu bang của ông “không bị đánh cắp” để bảo vệ rõ ràng bản cáo trạng hình sự mới của Donald Trump.

Kemp viết trong tweet của mình “Cuộc bầu cử năm 2020 ở Georgia không bị đánh cắp. Trong gần ba năm nay, bất kỳ ai có bằng chứng về gian lận đều không đứng ra tố cáo – theo lời tuyên thệ – và chứng minh bất cứ điều gì trước tòa án.”

“Các cuộc bầu cử của chúng tôi ở Georgia là an toàn, dễ tiếp cận và công bằng và sẽ tiếp tục khi tôi còn là Thống đốc. Tương lai của đất nước chúng ta đang bị đe dọa vào năm 2024 và đó phải là điều phải quan tâm.”

Thông điệp của Kemp ngay lập tức được ông Chris Christie, cựu Thống đốc Cộng Hòa của New Jersey, người cũng muốn ra tranh cử Tổng thống năm 2024, hỗ trợ. Christie viết trên Twitter “Đây là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ nói sự thật. Những người khác nên thử.”

Biện Lý Willis nói tại một buổi họp báo rằng “Tôi đưa ra quyết định trong văn phòng này dựa trên sự thật và luật pháp. Luật pháp hoàn toàn phi đảng phái.” Bà cho những người bị truy tố 10 ngày, kể từ hôm nay (15-8) cho đến trưa ngày 25-8 để tình nguyện trình diện. Bà tìm kiếm một ngày xử án dự trù trong vòng sáu tháng tới, tức là vào khoảng tháng 2, 2024.

Patrick Labat, Cảnh Sát Trưởng của Fulton County, đã nói rằng cựu Tổng thống Trump sẽ được thâu nhận như tất cả những bị cáo khác khi ông đến trình diện tại nhà tù của Fulton County. Labat cho CNN biết vào đầu tháng này: “Trừ khi ai đó nói với tôi khác đi, chúng tôi sẽ tuân theo các thông lệ bình thường. Bất kể địa vị của bạn như thế nào, chúng tôi sẽ chuẩn bị chụp hình từ vai lên tới đỉng đầu (mug shot) cho bạn.”

KẾT LUẬN.

Cựu Tổng Thống Trump từng mượn khẩu hiệu “Law and Order” để tuyên truyền, nhưng chính ông phá rối trật tự và không tôn trọng pháp luật trong sáu năm qua. Bốn vụ án mà ông vừa bị truy tố cho thấy bản chất rất thật của ông. Ông tố cáo cuộc bầu cử 2020 gian lận, nhưng chính ông là người âm mưu ăn cắp cuộc bầu cử tổng thống ở Georgia và ông bị bắt quả tang.

Thật là bất hạnh nước Mỹ có một Tổng thống đầu tiên bị truy tố hình sự, không phải chỉ một lần. Ông cũng bị Hạ Viện hạch tội hai lần, nhưng được Thượng viện Cộng Hòa cứu. Nhưng lần này thì không.

Ở thế chân tường, ông bắt đầu quy trách nhiệm cho đám MAGA với khẩu hiệu mới: “I’m being indicted for you.”

May mắn là công lý đã được phục vụ và nền dân chủ pháp trị của nước Mỹ được bảo vệ.

Nguyễn Quốc Khải

THAM KHẢO.

(1) Holly Bailey, Amy Gardner, “Trump charged in Georgia 2020 election probe, his fourth indictment,” Washington Post, August 15, 2023.

(2) Nicholas Bogel-Burroughs, James C. McKinley, Jr, “Key Takeaways from the Trump indictment in Georgia,” New York Times. August 15, 2023.

(3) Kayla Epstein, Madeline Helpert, “Trump and 18 others charged in Georgia election inquiry,” BBC, August 15, 2023.

(4) NBC News, “Trump live updates: Fulton County grand jury returns 10 indictments in 2020 probe for Georgia,” August 14, 2023.

(5) New York Times, “Trump indicted in Georgia,” NYT, August 14 & 15, 2023.

(6) Richard Luscombe, “Governor Brian Kemp tells Trump Georgia’s 2020 election was not stolen,” The Guardian, August 15, 2023.