Thơ Inrasara

Nhà thơ, tác giả, học giả độc lập người Chăm Inrasara.

TAM TẤU ORCHID ISLAND TAIWAN

Chuyển ngữ sang tiếng Anh: Nguyễn Thị Phương Trâm

[1] 
DUY RÁC HẠT NHÂN LÀ MUÔN NĂM

Sông núi biến đổi
Triều đại chuyển đổi
Quốc gia dời đổi
Lòng người bấp bênh thay đổi không lường
Duy rác hạt nhân là vĩnh cửu.

Terrains changing
Rise and falls of empires
a changing nation
a constant changeable human heart
except forever is nuclear waste.

[2]

MODERNIZATION

Và họ hiện đại hóa đời sống chúng tôi
Và họ tạo thêm nhiều, nhiều hơn nữa
Nhu cầu mới lạ cho ngày thường của chúng tôi
[Nhu cầu chúng tôi chưa bao giờ cần]
Và họ mang cô gái đẹp nhất của chúng tôi đi mất
Và họ chở thứ rác lạ về
Cùng với rác lạ
Bệnh lạ về
Nỗi lo lắng lạ về
Và ở lại…

They modernizing our life
making more, adding more
day to day newer wants
[Wants we do not need]
They steal our beautiful women
in return give us alien rubbish
With the rubbish
the alien diseases
the alien worries
Stayed…

[3]

Ở NƠI ẤY, EM ĐÃ KHÓC

Và chúng tôi trôi giạt về hoang đảo xa hơn
Và chúng tôi chạy lên dốc núi cao, cao hơn nữa
Và tôi thấy tôi một mình giữa phố đường xa lạ
Và tôi thấy đời tổ tiên tôi đang góc bảo tàng
Và tôi thấy
đời tôi
sắp bảo tàng.
Us drifting deeper into the wilderness
Us running up the mountain, ascending higher
I saw myself amidst an alien city
I saw the lives of my ancestors cornered in a museum
I saw
My life
In a museum inducted.

***

CẢM TÁC MYANMAR

[1]

Ở NƠI ẤY, TỰ DO

những sinh phận không tự do
                    thiếu tự do
                    mất tự do những sinh phận
bị cầm tù trong thế giới thung lũng nên không nên
mò mẫm giữa vòng vây của cho phép
                    của nghe nói của được nhìn

những sinh phận không biết đến tự do
chưa hề nếm, ngửi, sờ mó tự do
lầm lũi, câm lặng, đi lại, thở trong lồng như thể
đang sống
những sinh phận loãng ý thức về tự do
chối từ, chạy trốn, đào ngũ, hết thèm khát
tự do
tự lường gạt đã có khi chưa bao giờ có
tự do
lang thang đầm lầy ân sủng

những kẻ đánh tráo khái niệm tự do, phản bội tự do
                    sợ tự do
                    sợ cái đạp vào bức tường sợ
                    tiếng cánh cửa mở
                              sợ
                              đi một mình
                              suy nghĩ cho mình

những kẻ sợ chữ tự do như thể sợ
ma                sợ
nhắc tiếng tự do       sợ
người khác nói đến tự do
                    viết về tự do
                    sợ
tự do được rỉ tai dù bằng
                    tiếng Anh hay tiếng Pháp
                    liberty hay liberté
danh từ, tính từ hoặc động từ
được chia dẫu ở thì tương lai mơ hồ
                    hay thì xa xôi quá khứ thậm chí
                    bằng thứ ngôn ngữ một thổ dân
                    xa                                     lạ
khi tôi lỡ bật ra tiếng tự do
                    tôi phải xúc miệng cả khi
                    tôi nói mớ
LIBERTY                                   LIBERTÉ
                    TỰ DO

[2]

Ở NƠI ẤY, CUỘC SỐNG THEO ĐUÔI         

Kẻ nào muốn
Kẻ nào muốn tôi
Kẻ nào muốn tôi, anh, chị
Kẻ nào muốn nông dân, thợ thuyền thầy tu hay nhà văn
Giáo sư với sinh viên hết thẩy
Nói, nghĩ, viết, làm
Theo chúng muốn
Theo
Kẻ nào muốn cắt điện thoại di động, dựng tường lửa internet
Kẻ nào muốn aids, lao, sốt rét
Kẻ nào không muốn cuộc sống riêng tư
Kẻ nào muốn nghèo đói, thất học, ngu muội
Kẻ nào nói: các người chưa đủ trình độ dân chủ
Kẻ nào muốn nhà văn bôi nhọ                 tự do
                    nhà báo câm họng              tự do
                    triết gia bế tắc                             tự do

Kẻ đó muốn tôi, anh, chị, tất tật
Không suy nghĩ
          làm
          nói
          viết
          khác chúng muốn
Kẻ nào muốn quay ngược kim đồng hồ lịch sử

Các người chưa đủ trình độ tự do, chúng nói
Chúng tao đang lên đề án nghiên cứu tự do
                    sắp mở các cuộc hội thảo về tự do
Chúng tao sẽ viết chữ TỰ DO thật to thật đậm
Sẽ treo                    TỰ DO đầy đường sá thành phố thôn quê
Sẽ hô rất to khẩu hiệu tự do
Và nhân dân chúng tao sẽ hô khẩu hiệu tự do
Rất to
Cho chúng bây                            biết mặt.

[3]

TỰ DO TƯƠI RÓI

Những dòng máu tươi rói đổ ra
từ những thân xác tươi rói chảy
tràn lên mặt đường phố nơi đất
nước vừa hạ sinh niềm tự do

trẻ trung tươi rói nguy cơ bị
đánh mất những câu thơ tươi rói
chưa kịp viết ra mặt giấy từ
những tâm hồn tươi rói ươm mầm

một giấc mơ tự do rơi mất
như vụ cày hứa hẹn mùa vàng
cánh đồng khô hạn tự do tươi
rói vừa ra đời chợt vụt tắt

trên đường phố tôi thấy những dòng
máu tươi rói đổ ra làm sứ
mệnh thay cho tiếng thơ chưa kịp
viết vào vô hạn những chân trời

tươi rói.

***   

TỨ TẤU KHÚC THÁNG TƯ

Chuyển ngữ sang tiếng Anh: Nguyễn Thị Phương Trâm

[1]

TCHERNOBYL

Ngôi nhà trống trong thành phố trống
thành phố vừa bị bỏ lại
cái bàn trống trong ngôi nhà trống
tờ giấy và cây bút bỏ quên            trước chiếc ghế trống
kí ức một gia đình              bị đánh mất, chắc thế
cũng có thể là những                    câu thơ
bỏ quên

khi thành phố bị bỏ lại
đang trống hoang
ở một góc trái đất              đã rất            già.

A vacant home in a vacant town
an abandoned town
a vacated table in a vacated home
pen and paper forgotten                before a vacant chair
the recall of a family          lost, possibly
or perhaps                          the verses
forgotten

when a town is abandoned
vacant
in an ancient           corner           of the world

[2]

FUKUSHIMA

Những chiếc ô tô
những ngôi nhà và những biệt thự
một khu cư xá đầy nhóc người và rồi
một thị trấn
trôi
như đồ chơi của bọn trẻ con
giữa bàn tay bà mẹ thiên nhiên giận dữ.

The cars
the homes and mansions
a residential area full of people to
a town
floating
like a child’s toy
in mother earth’s angry hands.

[3]

NINH THUẬN-1

Số phận một dân tộc
số phận một nền văn minh
số phận một vùng đất
sắp bị lôi vào                     cuộc chơi
ngu ngốc.

Fate of a nation
fate of progress
fate of the land
about to be dragged into                         a stupid
game.

[4]

LỜI RU BUỒN CHO ĐIỆN HỘT NHƠN

Người dưng không vẫy mà về
Chưa trông đã nức, mới nghe đã tình
Ừ, thì như thể tiền duyên
Bà Trời đã định thì mình ru nhau

Ngủ đi em giấc mộng đầu
Dăm dòng lục bát làm câu đãi đằng
Cho qua cái phận con tằm
Ngủ trăm năm ngủ ngàn năm, miệt mài

Ngủ đi em giấc mộng dài
Ngủ cho hết kiếp con người mới thôi
Ru nhau ta quyết ngủ vùi
Quàng tay nhau ngủ cho bùi cõi mơ

Ngủ đi em giấc mộng hờ
Rô-xa-tôm với Tép-cô tan hàng
Ru em sẵn tiếng thùy dương
Đôi bờ cát bãi Vĩnh Trường vi vu

Tình ta chưa thắm đã… dù
Thôi thì mượn mấy vần thơ bye bye*.

______

+ Thơ viết nhân nghe tin một Phó Tổng Giám đốc tập đoàn Rosatom bị tạm giam vì tham nhũng, đăng Inrasara.com, 24-11-2012.

* Đọc theo lối truyền thống là: “bái bài”, còn theo kiểu hậu hiện đại thì cứ y nguyên văn mà đọc.

Inrasara