Diễn Đàn Thế Kỷ là một diễn đàn độc lập, đón nhận sự cộng tác của tất cả mọi người, trong và ngoài nước, với ước vọng đóng góp cho việc xây dựng một nước Việt mới, dân chủ, tự do, nhân bản. Diễn Đàn Thế Kỷ tôn trọng sự thực khách quan, đấu tranh cho tự do báo chí, bởi vì tự do báo chí là căn bản của các quyền tự do khác. Khi tự do báo chí bị bóp nghẹt trong tay một đảng cầm quyền, dân tộc sẽ trở thành nô lệ.
REQUIEM MÙA HẠ Mùa hạ cuốn anh đi cuốn em đi Mùa hạ cuốn bùng theo mùa hạ Cuốn chúng ta vào những bụi mù Cuộn chúng ta những lòng thù hận Cuốn vào chổ ngồi hoang vu trơ khấc Ướt đặc mồ hôi tháng Tư không gió Không có một giọt mưa nào rơi Không một bóng cây nào che chở Mùa hạ của những ngày chối…
Ngày 30 tháng 4 năm 2025 đánh dấu 50 năm kể từ khi chiến tranh Việt Nam kết thúc, khi tiếng súng ngưng nổ, khi đất nước liền một dải chữ S từ Bắc chí Nam. Nhưng nửa thế kỷ trôi qua, sự thống nhất trên bản đồ chưa đồng nghĩa với sự thống nhất trong lòng người Việt. Vết cắt lịch sử vẫn chưa thực sự liền…
“Thời chiến tranh, một lớp bạn lên rừng. Thời hòa bình, một lớp bạn xuống biển. Dân tộc chợt quay trở lại với huyền thoại mở nước. Những người con theo Mẹ, đã có lúc khinh ghét anh em mình, bỏ lên rừng. Một thời gian sau, những người con theo Mẹ lên rừng nay quay trở về đô thị. Lại những người anh em khác sợ hãi,…
Mỗi năm, cứ tới tháng Tư là tôi muốn viết về ký ức thời xưa, thời mà giới trẻ ngày nay ít biết tới. Năm nay, đánh dấu nửa thế kỷ kể từ khi những ‘thuyền nhân’ như tôi đặt chân định cư nơi đất Úc và các nước phương Tây. Tôi ngoảnh nhìn chặng đường đầy sóng gió đã qua. Tôi sanh ra trong một gia đình…
1. CÁC NHÂN TỐ TRỤ CỘT TRONG TÊN GỌI ĐỊA PHƯƠNG Đặt tên cho một địa phương, không đơn giản chỉ theo ý thích hay mệnh lệnh của ai đó, càng không phải việc làm cho qua chuyện. Lịch sử Đông – Tây cho thấy tên gọi một địa phương thường được xác định bởi các yếu tố sau. • ĐỊA LÝ – liên quan đến đặc điểm…
(Bài thứ 2 trong loạt bài về “50 năm nhìn về quá khứ để hướng tới tương lai”. Bài thứ nhất “Thân Phận Nhược Tiểu”* đăng trên Facebook và Diễn Đàn Thế Kỷ ngày 16 tháng 2, 2025) Những sự kiện được trình bày trong bài này: – Tổng thống Nixon “Cắt Đầu ông ta [Thiệu] nếu cần”. – Lập trường cứng rắn của Tổng thống Thiệu cho…
Có một hôm giữa đám đông vây quanh Đức Giê-su, người ta mang đến một người phụ nữ ngoại tình, đòi Ngài ném đá theo luật định. Ngài lặng im, cúi xuống viết gì đó trên cát. Rồi bảo: “Ai trong các người vô tội, hãy ném đá trước đi.” Cả đám đông bỗng chững lại, thinh lặng rút lui – để lại con người trần trụi trước…
Được tin nhà nghiên cứu văn hóa, dịch giả của rất nhiều tác phẩm lớn về văn hóa, văn học, tôn giáo, triết học… Nguyễn Tiến Văn vừa qua đời lúc 21h38 ngày 20/4/2025, giờ Việt Nam tại Phú Nhuận, TP.HCM, DĐTK xin chân thành chia buồn cùng gia đình, bạn bè của nhà nghiên cứu, dịch giả Nguyễn Tiến Văn. Xin cầu mong cho hương hồn ông…
Tiểu luận “Vài suy nghĩ về Thơ dân tộc thiểu số trên hành trình hội nhập”[1], Nguyễn Kiến Thọ viết: “… thơ dân tộc thiểu số đang đứng trước nguy cơ mất dần bản sắc [2], cũng có nghĩa là đang trên một hành trình tự huỷ diệt. Tác giả kê ba “nguy cơ” hàng đầu “được nhiều người” nhắc tới: Đội ngũ không còn nhiều người thông thạo tiếng…
50 năm kỷ niệm tháng 4, 1975 Với bạn bè, những tâm tình còn tiếc một thời. Sống vong nhà mỗi năm mỗi kỷ niệm: 30 tháng 4. Mỗi 10 năm kỷ niệm mòn dần. 50 năm sau, kỷ niệm còn lại cây đinh rỉ sét Treo lung lay, nặng quá, cũ quá, bản đồ miền nam. Sống ở Mỹ, tự nguyện, cảm giác bất đắc dĩ tự…
Sau 1975, rất nhiều từ ngữ của miền Nam đã bị ‘chết’, và thay vào đó là một loại ngôn ngữ mới từ miền Bắc pha trộn với cách viết theo phong cách tiếng Tàu. Ngôn ngữ là linh hồn của văn hóa, là ‘hơi thở’ của mỗi địa phương. Nó không chỉ là công cụ giao tiếp mà còn là kho tàng lưu giữ lịch sử, giá…
Địa danh là những tấm bia lịch sử – văn hóa, thể hiện dấu ấn của con người với những vùng đất, thể hiện quá trình chinh phục thiên nhiên, kiến tạo xã hội. Ở thành phố Hồ Chí Minh ngày nay, có những địa danh đi qua năm tháng, song hồn cốt của nó đã hằn sâu trong tâm thức của cộng đồng nơi đây. Bến Nghé,…
Phật giáo cũng như vận mệnh của người dân, luôn thăng trầm theo thời cuộc. Năm mươi năm trước quốc độ trải qua cuộc bể dâu tang thương, rồi kế tiếp là những ngày tháng khắc nghiệt điêu linh đã khiến hàng triệu người phải ly hương. Người ra đi có thể là di tản, vượt biên, vượt biển… Lao vào cõi chết để tìm đường sống. Người…
Tuần này tôi đi tiễn một anh bạn đồng tuế vừa nằm xuống. Gọi là đồng tuế nhưng anh nhỉnh hơn tôi một tuổi. Thấy anh nằm thảnh thơi, bạn bè mừng cho anh. Mừng vì anh chỉ bị cảm có một tuần rồi nhẹ nhàng ra đi. Đi như vậy là phúc. Mấy ông bạn già ai cũng khen vậy. Cái chết hình như thân cận với…
Không phải ai cũng có thể “về” được. Có người tưởng đã về rồi mà vẫn lưu lạc. Có người nằm dưới đất lạnh mà vẫn chưa được gọi là đã khuất. Và có kẻ trở về giữa tiếng hò reo mà lòng chỉ nghe tiếng cỏ than rì rào như nỗi thẹn thùng vĩ đại của lịch sử. Bấy giờ trở về không phải là bước chân…
Nghe tin ‘Sài Gòn’ được định danh cho một phường làm tôi liên tưởng đến ca khúc bất hủ: ‘Sài Gòn Niềm Nhớ Không Tên’ của Nguyễn Đình Toàn. Và, một vấn đề lớn hơn: hoà giải dân tộc. Tiếng súng chiến tranh đã lặng im nửa thế kỉ rồi. Nhưng những vết thương lòng của dân tộc vẫn chưa lành. Sài Gòn là địa danh nổi tiếng,…
Cả nước Việt Nam đang háo hức chuẩn bi đón mừng ngày lễ lớn đó, tôi cũng rất mừng vì tôi thuộc về bên ‘có một triệu người vui’. Nhưng tôi vẫn muốn nói lên cảm nghĩ thật lòng, dù có khi sẽ bị ném đá. Theo sự hiểu biết thiển cận của tôi, hai chữ “giải phóng” có nghĩa là, được giải thoát khỏi một sự gì hoặc…
Hình minh họa: AI generated. Putin không phải một kẻ hấp tấp. Ông ta không gào lên giữa quốc hội, không múa may với khẩu hiệu yêu nước- ông ta lặng lẽ và đầy nguy hiểm. Cựu điệp viên KGB ấy đã ngồi ở điện Kremlin hơn hai thập kỷ, nhìn nước Nga co lại về kinh tế nhưng phình to về kiểm soát. Với Putin, vĩ đại…
Sau nhiều năm không ngó ngàng tới văn chương, tôi đọc bài thơ đầu trên bờ vịnh Songkhla, dưới ngọn đèn dầu. Ngoài xa, mặt biển đêm đen, im lìm như mặt nạ của cơn cuồng nộ. Mười bốn ngày lênh đênh trên sóng, bốn lần cướp biển, hai tháng trên một giàn khoan dầu Anh quốc. Trong dãy nhà nhỏ dựng bằng tôn và gỗ ván ép,…
Ngày 30 tháng Tư 1975, Saigon sụp đổ. Những gia đình đang ở trong các cư xá sĩ quan, cư xá công chức bị đuổi ra khỏi nhà. Cùng chung số phận, gia đình chúng tôi bị đuổi khỏi mái nhà thân yêu trong cư xá, nơi chúng tôi có một thời nhỏ dại êm ả. Mẹ đưa chúng tôi về căn nhà riêng Ba Mẹ đã xây nên…
Trường Sơn: Hành giả Minh Tuệ dừng đi bộ ở Sri Lanka, lộ nội dung thư của Thích Nhật Từ Bức thư được ký tên Thích Nhật Từ đề nghị chính quyền Sri Lanka ngăn chặn Minh Tuệ thực hành tôn giáo. Ngày 17 tháng 4, hành giả Minh Tuệ và tăng đoàn 37 người đã không thể tiếp tục cuộc bộ hành ở Sri Lanka như dự…
Tuần qua, tôi đi Lubbock tham dự một hội nghị dịp kỷ niệm ngày 30/4. Khi máy bay gần đến Denver, nhìn qua cửa sổ tôi thấy một mầu tuyết trắng. Tuyết tháng Tư làm tôi nhớ trong sách sử về chiến tranh Việt Nam có ghi lại sự kiện là vào sáng ngày 29/4/1975 trên sóng phát thanh FM ở Sài Gòn phát đi một bài nhạc…
Y sĩ tiền tuyến VŨ ĐỨC GIANG Y sĩ trưởng Tiểu Đoàn 7 TQLC _ Ngày 21 tháng Tư 1975, Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu từ chức và khẳng định với quốc dân và chiến hữu trên Truyền Hình Việt Nam là sẽ trở lại với Quân Đội để chiến đấu. Ông trao quyền lại cho Phó Tổng Thống Trần Văn Hương. Đêm 25 tháng Tư, 1975 ông Thiệu và toàn gia đình đã ở Đài Loan! …
THÁNG TƯ ĐEN & CƠN MỘNG DU ĐỎ Tháng Tưtháng Tư đenlâu rồimù khơimấy ai còn buồnnước trôi qua cầubiển xanh mây trắng50 năm… 50 năm…đã phai màutháng Tư đã qua mùa khổ nạntháng Tư trở về bốn mùatháng Tư vàng… nắngtháng Tư hiềnnhư con gáitháng tư nắng hườm chín tớinắng như emtháng tư mưa xa hạ đâu đây. Bên emnăm ngón tay khẽ thứcnhẹ vuốt tóc dàinhẹ…
Công việc có chậm đôi chút, những đơn hàng thưa thớt thậm chí đứt quãng, nhiều khi còn không có. Dịch đã giảm nhiều nhưng sự phục hồi kinh tế chưa thấy khả quan là bao, vật tư phụ tùng từ các nước Đông Nam Á cung cấp không đầy đủ, bởi vậy có ngày vào hãng làm vài tiếng là thiếu linh kiện nên phải nghỉ, cả…
Nguyễn Mạnh Hùng: Cuối cùng người cần nói đã lên tiếng Với cuốn sách Hoàng Đức Nhã: Khát Vọng Chưa Thành, người cần nói đã lên tiếng. Hoàng Đức Nhã là cựu bí thư kiêm tham vụ báo chí của cố Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu và là cựu Tổng trưởng Dân Vận – Chiêu Hồi của Việt Nam Cộng Hòa. Ký giả Fox Butterfield của báo The New York Times gọi anh…
Hằng năm cứ mỗi lần lật tờ lịch đến tháng Tư là lòng tôi lại dâng lên nỗi bồi hồi tiếc nhớ. Tuy thời gian trôi qua nửa thế kỷ, nhưng những ngày đau thương đen tối ấy vẫn còn hằn trong ký ức tôi vết sẹo đậm sâu. Tôi nhớ rõ ràng các diễn biến như thể mới xảy ra hôm qua hôm kia vậy. Khi miền…
Thời gian gần đây, nhiều người lo lắng đến số phận của 85 thành phố trực thuộc tỉnh trên toàn quốc. Trong số chúng, nhiều thành phố có lịch sử lâu đời hàng trăm năm, nhiều thành phố được biết đến rộng rãi trên trường quốc tế. Sự lo lắng nằm ở chỗ, với chính quyền địa phương 2 cấp đang dự kiến thực thi, dường như có…
Lời bình của nhà thơ Thận Nhiên: Tô Phở Việt Nam là một bài thơ lặng lẽ mà day dứt, như một lời mặc niệm nhẹ nhàng dành cho những người đã phải rời xa đất nước, và cho một Việt Nam chỉ còn lại trong ký ức và trong tô phở nóng. Tô phở ở đây không đơn giản là món ăn — nó là một biểu…
Những ngày này năm mươi năm xưa, dưới tàn phượng đỏ hoa trước sân Khoa học đại học đường giữa Sài Gòn, tôi lắng nghe lời chị bạn học con vị trung tá Việt Nam Cộng Hoà. Vân vê tà áo tím, tiếng chị thì thầm như gió lùa qua tàn phượng… “Ba tôi nói năm xưa bỏ Hà Nội vô Sài Gòn dù sao cũng còn trong…
Năm mươi năm. Một đời người. Một nửa thế kỷ trôi qua kể từ cái ngày được ghi vào sử sách là “giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.” Nhưng mỗi độ tháng Tư về, câu hỏi vẫn rì rầm trong tâm trí bao người Việt: Ai đã giải phóng ai? Và ai đang chờ được giải phóng? Ngày 30 tháng 4 năm 1975, xe tăng tiến…
