Nguyễn Viện: Cư sĩ Minh Đạt, nghệ thuật như một pháp hạnh tu trì

Với danh xưng Cư sĩ Minh Đạt, ý nghĩ đầu tiên của tôi về hội hoạ của ông sẽ tràn đầy phong vị của thiền định hay thuỷ mặc, trầm lắng cả về màu sắc và nhịp điệu. Nhưng không, đập vào mắt chúng ta lại là những màu sắc rực rỡ và sự chuyển động mạnh mẽ như những mảnh vỡ của một vụ nổ trong thiên…

Đọc thêm

Trung-Việt chiến tranh mật lục, Trần Lệ Bình trích dịch

17/2/1979. Đó là ngày nhà cầm quyền Trung Quốc xua 60 vạn quân tràn vào 6 tỉnh biên giới của Việt Nam, mở màn cho cuộc chiến tranh xâm lược kéo dài suốt 10 năm. Không phải người Trung Quốc  nào cũng đều ủng hộ cuộc chiến đó. Mặc dù chính quyền Trung Quốc bằng mọi cách bưng bít sự thật, nhưng vẫn còn những người dân Trung…

Đọc thêm

Song Thao: Lan man về “Tình khúc Từ Công Phụng”

Nói tới tình khúc Từ Công Phụng phải nói ngay về “Bây Giờ Tháng Mấy”. Đó là ca khúc đầu tay của anh từ khi còn ngồi ghế trường trung học. Cú đầu là coup de maitre. Vậy mà chút xíu nữa ca khúc này không được nhìn thấy mặt trời. Trong bài viết “Mãi Mãi Bên Em” của nhà văn Hồng Thủy, có đoạn kể lại như…

Đọc thêm

Nguyễn Văn: ‘Tôi Phải Sống’: tiếng lòng vượt thời gian

Bìa bản tiếng Anh, tiếng Việt của cuốn “Tôi phải sống” Thật là một may mắn cho tôi khi đọc được cuốn bút kí ‘Tôi Phải Sống’ của Linh mục Nguyễn Hữu Lễ. Cuốn sách là một đóng góp có ý nghĩa cho dịp kỷ niệm 50 năm Thuyền Nhân Việt Nam 2025. Để đặt nội dung cuốn hồi ức trong bối cảnh và để dễ theo dõi…

Đọc thêm

Đỗ Trường: Hồ Biểu Chánh: người đặt viên gạch đầu tiên cho nền tiểu thuyết hiện thực và nhân đạo Việt Nam

Đầu thế kỷ hai mươi, khi chữ Quốc ngữ được truyền bá rộng rãi, thì dường như thi ca trở nên chật chội, khó có thể chuyển tải hết tư tưởng, tình cảm với mọi góc cạnh của các văn nhân, thi sĩ trước thực trạng xã hội, và con người. Do vậy, sự phát triển của văn xuôi, tiểu thuyết như một nhu cầu tự nhiên, tất…

Đọc thêm

Nguyễn Viện: Giáng Vân*– Bước nhảy của những âm sắc trầm

Vốn là một người làm thơ nổi tiếng, can cớ chi Giáng Vân lại nhảy qua hội hoạ? Đấy là một câu hỏi không thể không đặt ra khi tôi đối diện với những tác phẩm tạo hình của chị. Phật giáo hay nói tới chữ “duyên”, mà duyên với nhân gian này thì hữu duyên hay vô duyên cũng là bất khả tư nghị. Bởi thế, tôi…

Đọc thêm

Nguyễn Nguyên: Đọc tha hương ngẫm ly hương

“Quê nhà xa lắc, xa lơ đó”(Hành Phương Nam / Nguyễn Bính) “Người tha hương” – thi tập được xuất bản năm 2024 của Khuất Bình Nguyên – đụng chạm đến vấn đề nóng của con người đương đại. Có lẽ chưa từng có thời điểm nào trên quả đất này, người tha hương lại nhiều đến thế như hôm nay. * Tha hương vốn là câu chuyện…

Đọc thêm

Trần Kiêm Đoàn: Về Huế qua thơ văn của thế hệ kế thừa

Trên nẻo đường Nam Bắc Việt Nam, những bước chân lãng tử của giới văn nghệ sĩ dừng lại đậm nét nhất với cả Hà Nội, Huế, Sài Gòn với nguồn cảm hứng sáng tác phong phú, nhưng nếu xét về số lượng tác phẩm và tầm ảnh hưởng thì có thể ghi nhận rằng: Hà Nội đứng đầu với số lượng tác phẩm phong phú và đa…

Đọc thêm

Hoàng Thị Bích Hà: Một nữ lưu xứ Huế với truyện Kiều

Bút danh Ninh Giang Thu Cúc có lẽ bạn đọc miền Nam từ năm đầu thập kỷ sáu mươi thế kỷ XX cũng đã từng biết tới. Miền đất sông Hương núi Ngự đã góp phần hun đúc, nuôi dưỡng hồn thơ, mạch văn của tác giả. Mảnh đất Quy Nhơn, Bình Định là nơi chị cống hiến hết mình với lao động nghệ thuật, nghiên cứu, biên…

Đọc thêm

Đinh Quang Anh Thái: Đọc Bút ký “Những Con Người Những Bóng Ma” của Nam Dao

Nam Dao tên thật là Nguyễn Mạnh Hùng. ông là giáo sư kinh tế của trường Đại Học Toronto, Canada và nay đã nghỉ hưu. Ông tham gia giảng dạy tại nhiều trường đại học danh tiếng trên thế giới như: Harvard, Paris, Sorbonne, Toulouse, Montpellier, Paris10, National Australian University, University of New South Wales… Nam Dao cũng là tác giả của nhiều nghiên cứu và từng được…

Đọc thêm

Nguyễn Hữu Nghĩa: Về bài thơ phổ nhạc Khúc Thụy Du

Có những bài thơ, đầy cảm xúc, sau khi được soạn thành ca khúc, nó biến dạng, trở thành một thứ cảm xúc khác, trong một hoàn cảnh khác, và vẫn cứ hay. Đó là trường hợp bài thơ “Khúc thuỵ du” của Du Tử Lê (Lê Cự Phách, 1942-2019) viết năm 1968. Đó là một bài thơ thời thế thảm khốc, biến thành một bài nhạc tình,…

Đọc thêm

Nguyễn Nguyên: “Quần-đảo-tráo-tên”, không thể đọc một lần!

Đó là thực tế khi tôi tiếp cận trường ca thời sự Quần-đảo-tráo-tên, từ thời điểm đọc từng phần cho đến lần đọc liền mạch trọn vẹn. Cần nói rằng, không chỉ một lần mà còn phải đọc chậm, nhất là có thể phải đọc nhiều lần.  Với tôi may mắn là ấn tượng thi hứng, thi pháp gợi mở từ lần xem đầu tiên vẫn được duy…

Đọc thêm

Tô Lệ-Hằng: Nho giáo, một triết lý chính trị

Phỏng theo sách của Nguyễn Hiến Lê, xuất bản năm 1958 Nhân ngày giỗ thứ 40 cuả Học giả (8/1/1912 – 22/12/1984) Tư tưởng của Khổng giáo và Phật giáo có ảnh hướng lớn nhất trong văn hóa Việt Nam. Khổng giáo bắt nguồn từ Nho Giáo; nhờ Khổng Tử đã có công thu góp ý kiến của các Nho gia sinh trước để lại, sắp đặt, hợp…

Đọc thêm

Terry Lee: Ba bài thơ Tết của Tô Đông Pha

Mở đầu:  Tô Đông Pha (1037-1101), tên thật là Tô Thức, là một trong tám đại văn hào của thời Đường Tống, cùng với cha ông là Tô Tuân và em trai Tô Triệt. Năm nhân vật nổi tiếng kia là Hàn Dũ và Liễu Tông Nguyên, thuộc đời Đường, và Âu Dương Tu, Tăng Củng và Vương An Thạch, thuộc đời Tống. Ngoài văn chương, Tô Thức…

Đọc thêm

Uyên Nguyên: Cánh Diều Trên Triền Dốc Chữ…

“Những kẻ viết văn làm thơ trong thời đại hôm nay cứ như những kẻ lạc loài, những người ‘Di–Gan’ cuối cùng còn sót lại. Những kẻ mang nghiệp chữ trong xã hội hiện đại giống như những tay du tử mơ mộng ‘Lui về lập cõi hoa vàng náu thân’. Cái cõi hoa vàng trong tâm tưởng nhưng cũng rất hiện thực, ‘cõi hoa vàng’ ấy chính…

Đọc thêm

Nguyễn Văn Tuấn: Lệch pha và trăn trở: đọc sách “Cái vội của người mình” của Vương Trí Nhàn

“Các đồng chí có biết bên ấy chúng nó mặc quần áo bằng gì không? Bằng ni lông! Quần áo ni lông!” Đó là nhận xét của thi sĩ Xuân Diệu, tác giả của những vần thơ tình nổi tiếng, trước cử toạ gồm các cán bộ và quân đội [1]. Ông nói về những điều mà ông cho là sự “sa đoạ” của phương Tây. Bàn về…

Đọc thêm

Lê Nguyễn: Chút cảm nghĩ về “Tuyển thơ Kha Tiệm Ly”

Tôi học Hàn Nho Phong Vị Phú của cụ Nguyễn Công Trứ và Tài Tử Đa Cùng Phú của cụ Cao Bá Quát cách nay hơn 65 năm, song quãng thời gian dài dằng dặc đó vẫn không làm phai nhạt ký ức về những áng văn tuyệt tác của người xưa. Còn nhớ khi miêu tả cái nghèo, cái cảnh nhà dột cột xiêu của anh hàn…

Đọc thêm

Ngự Thuyết: Kim Long – Xích Phượng

Giáo sư Nguyễn Văn Sâm không phải là một nhân vật xa lạ trong sinh hoạt văn học, trong đó có ngành Hán Nôm, ở miền Nam trước 1975, và nay ở hải ngoại. Ông đã có nhiều đóng góp lớn lao. Nay dù tuổi đã cao, trước sự kinh ngạc của mọi người, ông vẫn kiên trì tiếp tục công việc viết lách, cho xuất bản nhiều…

Đọc thêm

Nguyễn Đức Tùng: Phapxa Chan, ngày ra đời

Lời giới thiệu của tác giả Nguyễn Đức Tùng trong tập thơ mới xuất bản của Phapxa Chan – Ngày Ra Đời Của Gió. Một trong những chức năng của thơ là nhớ lại. Sự bí ẩn, các huyền thoại, không bao giờ bỏ rơi chúng ta. Thơ là sự trở lại với trạng thái vô tội. Trạng thái ấy bị hy sinh bởi chiến tranh, chủ nghĩa…

Đọc thêm

Trần Hữu Thục: Đọc sách “Hội họa Trung Quốc” của dịch giả Nguyễn Phố

“Hội Họa Trung Quốc”, nguyên bản chữ Hán của Từ Kiến Dung, do Nguyễn Phố dịch, xuất bản tại Huế, Việt Nam, năm 2013. Trong “Lời nói đầu”, dịch giả cho biết, nội dung tác phẩm “trình bày những nét cơ bản về hội họa Trung Quốc một cách hệ thống, mạch lạc theo dòng lịch sử của Trung Hoa, có đầy đủ những kiến giải, những dẫn…

Đọc thêm

Trần Thùy Mai: Đọc NƠI TRÚ ẨN THỜI GIAN

(Time Shelter, tiểu thuyết nhận giải International Booker 2023. Tác giả: nhà văn người Bulgaria Georgi Gospodinov) Tiểu thuyết bắt đầu từ một buổi sáng ở Vienna, nước Áo và chấm dứt ở một thư viện tại New York. Câu chuyện lướt qua rất nhiều thành phố, nhiều quốc gia, tại rất nhiều thời điểm trong quá khứ. Sáng hôm ấy ở Vienna, tờ báo Augustin – là…

Đọc thêm

Vương Thanh:  Đọc Thi Phẩm “Độc Tiểu Thanh Ký” của Nguyễn Du

Câu thơ “Bất tri tam bách dư niên hậu / Thiên hạ hà nhân khấp Tố Như” của thi hào Nguyễn Du, nhiều người từng nghe qua, nhưng có thể không rõ xuất xứ ở đâu. Đó là hai câu kết trong bài thơ thất ngôn bát cú “Độc Tiểu Thanh Ký” (Đọc Bút Ký Tiểu Thanh), trong “Thanh Hiên Thi Tập”, được sáng tác trong khoảng thời…

Đọc thêm

Vương Thanh: Cẩm Sắt – Thi Phẩm Bí Ẩn và Khó Hiểu Bậc Nhất của Trung Hoa

Hơn ngàn năm nay, tác phẩm Cẩm Sắt của Lý Thương Ẩn, một áng thơ tình bí ẩn và khó hiểu bậc nhất của Trung Hoa vẫn là một đề tài thách đố cho nhiều thi nhân và học giả muốn tìm hiểu ý nghĩa của bài thơ.  Cẩm Sắt (Đàn Gấm) dùng những ẩn dụ, hình ảnh đẹp lung linh, huyền ảo, với ngôn từ diễm lệ,…

Đọc thêm

Lý Đợi: “Một mùa thu chưa xa” của Trần Vĩnh Thịnh

Xem tranh trừu tượng là xem cái gì? Vì sao đã là tranh trừu tượng mà còn ý này, tên kia? Đây có lẽ là hai câu hỏi thường gặp nhất khi đối diện với hội họa trừu tượng. Với “Một mùa thu chưa xa”, hai câu hỏi này cũng trở lại, nhất là ở cách đặt tên cho tác phẩm có ý tứ và có chất văn…

Đọc thêm

 Doãn Cẩm Liên: Đọc tiểu thuyết “Đường về thủy phủ” của Trịnh Y Thư

Đọc Trịnh Y Thư là đọc một nghệ thuật viết tiểu thuyết vừa siêu hình vừa hiện thực. Nó thực thực hư hư đầy bất ngờ ở những bước ngoặt tình tiết. Độc giả thoạt thấy câu chuyện là như vầy, nhưng đoạn sau nó lại mở ra một cảnh mới, nhân vật cũ mà cảnh thì khác. Lối sắp xếp câu chuyện, dàn cảnh như trong phim…

Đọc thêm

Trần Doãn Nho: Nghe lại ca khúc “Hẹn Hò”của Phạm Duy

Phạm Duy ra đi về cõi vĩnh hằng từ tháng 1/2013. Kỷ niệm 10 năm ngày mất của ông (2013-2023), tạp chí “Saigon Nhỏ” (Little Saigon, quận Cam, California) đã dành một ấn bản đặc biệt có tựa đề “Bụi phù sa chờ ghé những bờ vai” [1] với bài viết của nhiều tác giả: Khang Thụy, Duyên Anh, Phạm Xuân Đài, Phạm Văn Kỳ Thanh, Ngu Yên,…

Đọc thêm

Uyên Nguyên: Quê hương, nỗi nhớ và cuộc lữ hành trong tâm thức của nhà thơ Luân Hoán

Giữa muôn trùng ký ức đan xen hiện thực, con người thường gắn kết đời mình với một vùng đất, một miền quê mà ta thân thương gọi là “quê hương.” Quê hương không chỉ là nơi chôn nhau cắt rốn, nơi bàn tay mẹ cha dịu dàng nâng niu từng bước đi đầu đời mà còn là miền thổn thức của tâm hồn, là bến bờ để…

Đọc thêm

Cảm Hoài của Đặng Dung và bản dịch tiếng Việt & tiếng Anh của Vương Thanh

Nguyên tác – Đặng Dung 感懷  世事悠悠奈老何, 無窮天地入酣歌。 時來屠釣成功易, 運去英雄飲恨多。 致主有懷扶地軸, 洗兵無路挽天河。 國讎未報頭先白, 幾度龍泉戴月磨 Cảm Hoài (phiên âm Hán Việt)  Thế sự du du nại lão hà, Vô cùng thiên địa nhập hàm ca. Thời lai đồ điếu thành công dị, Vận khứ anh hùng ẩm hận đa. Trí chúa hữu hoài phù địa trục, Tẩy binh vô lộ vãn thiên hà. Quốc thù vị báo đầu tiên…

Đọc thêm

Thơ Anna Akhmatova (1889-1966): Hai ta sẽ không uống từ một cốc, Ngân Xuyên chuyển ngữ

Hai ta sẽ không uống từ cùng một cốc Dẫu rượu ngọt hay là nước trong Sẽ không hôn nhau buổi sáng mai thức giấc Và chiều hôm không cùng bên cửa sổ vời trông Anh thở mặt trời, em thở mặt trăng Nhưng có một tình yêu ta cùng sống. Em luôn có bên mình người bạn chung thuỷ, lành hiền Anh có bên mình cô bạn…

Đọc thêm