Diễn Đàn Thế Kỷ là một diễn đàn độc lập, đón nhận sự cộng tác của tất cả mọi người, trong và ngoài nước, với ước vọng đóng góp cho việc xây dựng một nước Việt mới, dân chủ, tự do, nhân bản. Diễn Đàn Thế Kỷ tôn trọng sự thực khách quan, đấu tranh cho tự do báo chí, bởi vì tự do báo chí là căn bản của các quyền tự do khác. Khi tự do báo chí bị bóp nghẹt trong tay một đảng cầm quyền, dân tộc sẽ trở thành nô lệ.
50 năm như một giấc ngủ dài, thức dậy vẫn còn lãng đãng giữa chiêm bao. Từ những cái Tết đầu tiên còn độc thân, còn cha mẹ, anh em chưa mất người nào. Cả gia đình ngơ ngác đất lạ, quê người…nén nhang thắp lên cành hoa ngoài vườn cắt vào, cùng với bao nhiêu xúc động. Đốm nhang cháy đỏ như quầng mắt Khói có bay…
Khi mới lớn lên, tôi chỉ biết quê tôi là một vùng thôn dã an bình, hiền hòa, xinh đẹp, biển nằm không xa dãy trường sơn. Đi giữa những cánh đồng lúa chín vàng, nằm dọc bên triền núi, mà tai văng vẳng âm thanh của những ngọn sóng vỗ bờ. Cả dòng họ ông nội tôi chiếm lĩnh vùng nông thôn, và dòng tộc phía bà…
XUÂN NHẬT NGẪU CẢM! [Học theo người xưa cho ra vẻ nghiêm trọng!] Vẫn biết mùa Xuân rồi sẽ đếnMà sao vẫn cứ đợi cứ chờMùa đông dài…Sao mà dài thếGió ngằn ngặt thổi! Mưa và mưa… Tháng Chạp! Buồn như là chấu cắnU ám trời! Đường vắng. Quạnh hiuTời bời lá rụng! Cây gầy guộcNgẩn ngơ mây nước buồn. Buồn thiu… Bất ngờ sáng nay trời đổi…
Không biết từ bao giờ, đối với tôi, Tết luôn là những ngày kì diệu trong năm. Kì diệu không phải vì trẻ con có áo mới, có mừng tuổi… người lớn có chúc tụng, sum họp, mâm cỗ có bánh chưng, rượu tết, đường làng có xác pháo, áo hoa … Song tất cả chỉ là những biểu hiện, là tập quán, văn hóa… Sâu thẳm của…
Chúng tôi có thói quen khi Xuân đến, Tết về, lại tìm đọc những vần thơ nói về Xuân; cả Việt lẫn Đường-thi. Nay vào tháng Chạp Tết, nơi đất lạnh Hoa Kỳ, nhìn ngoài sân chẳng có Hoa Mai mà tâm tưởng còn quay về quê Mẹ: Tương túc y quan nhi chỉnh bái, Phục kỳ tứ hải dĩ vi Xuân! Phan Sào Nam Thi sĩ Quách Tấn…
Năm 34 Công nguyên, vua Quang Vũ nhà Hán sai Tô Định sang làm thái thú quận Giao Chỉ. Tô Định là người bạo ngược, chính trị tàn ác, người Giao Chỉ đã có lòng oán giận lắm. Lê Chân người làng An Biên, huyện Đông Triều. Làng An Biên nằm kề sông Kinh Thầy, sông Đạm Thủy, lưng tựa vào núi Vàn. Bến nước sông Đạm Thủy…
-Gởi hết cho em lòng nguyên đánGiữ lại hồn tôi nỗi cuối năm- … câu thơ gõ từng chữ vào lòng như ngón tay gõ vào từng phím nhớ của một bản hoài cảm đã được dạo đi dạo lại nhiều lần, hằng năm một, và sẽ còn được dạo lại thêm những lần nào nữa? Câu thơ như nhãn hiệu một sản phẩm đã-được-cầu-chứng-tại-tòa, không thể đánh…
Thời gian trôi đều đặn theo một chu kỳ. Hết Xuân, đến Hạ. Rồi Thu, tới Đông. Với khí trời mát mẻ mùa Xuân, chuyển sang oi bức mùa Hè, rồi dần mát lạnh vào mùa Thu. Đến khi Đông tới mang cái buốt cóng thấu xương cùng tuyết rơi khắp lối, vương vít đậu lại trên những bãi cỏ xanh thắm ngày Hè và trên những nhánh…
Lại một mùa xuân nữa đã về, tôi cứ tưởng mới hôm qua đây thôi. Vậy mà giật mình nhẩm tính mình đã xa quê, xa Tổ Quốc gần bốn chục năm. Nghĩa là gần nửa thế kỷ, cứ mỗi độ xuân về, mình phải đón xuân bằng hoài niệm của những mùa xuân, ngày Tết những năm của thập niên bảy, tám mươi thế kỷ trước. Qủa…
Nhà văn ngôn tình Quỳnh Dao qua đời đầu tháng 12/2024 vừa qua tại Đài Loan. Trong khi đi tìm tài liệu để hiểu thêm về nhà văn nổi tiếng này, ngoài Google, tôi có trò chuyện với ChatGPT. Nhận thấy có đôi điều lý thú trong cuộc trò chuyện, xin được chia sẻ cùng quý độc giả. Hỏi: Bạn có biết nhà văn Quỳnh Dao không? ChatGPT:…
12:05 giờ đêm, từ buổi tiệc Giáng Sinh ở nhà cô bạn thân ra về, một cảm giác ứa nghẹn bất chợt trào lên. Trong khoảnh khắc, tôi thấy mình tắp xe vào bờ đường xa lộ, rồi không thể tự kiềm chế, từng cơn nấc ào đến, nước mắt ràn rụa, tôi khóc như thể vừa hay tin người thân yêu nhất mới qua đời. Cơn òa…
Ngày 18/11/2023, Đài Á châu tự do (RFA) đăng bài “Tiếng nói góp phần mang ấn vàng “Hoàng Đế Chi Bảo” về lại Việt Nam” của tôi sau khi quốc bảo này được đưa từ Pháp trở về Việt Nam vào ngày 18/11/2023, đã có kiến cho rằng ấn này là ấn giả khi dẫn ra một chi tiết trong cuốn sách “A Lifetime In The Eye Of…
Tôi chưa tới Bhutan, một vương quốc nằm trên sườn đông của rặng Hy Mã Lạp Sơn, kẹp giữa hai cường quốc Trung Hoa ở phía bắc và Ấn Độ ở phía nam, nổi tiếng là biệt lập với thế giới bên ngoài cho tới vài ba thập niên trở lại đây. Gần đây theo dõi thông tin về dự án xây dựng một thành phố tân lập…
Thỉnh thoảng khi tìm hiểu về phố xá ở Sài Gòn hay Gia Định, tôi lại được những cư dân cũ cho biết về một con đường hay hẻm từng mang tên của loại cây trồng trên đó, tên được dùng phổ biến trong một khoảng thời gian dài. Điều này gợi đến sự xum xuê cây cối ở thành phố Sài Gòn và vùng Gia Định bao…
“Vinh danh Thiên Chúa trên trời, Bình an dưới thế cho người thiện tâm.” Một bài thơ về đêm Chúa Giáng sinh ở những ngày đầu thế kỷ 21 khi chiến tranh, khủng bố tràn lan và khủng khiếp, khi ô nhiễm môi trường không thể chịu đựng được ở các thành phố lớn và trên cả hành tinh. Khi dòng người di tản chết trên biển, trong…
Đóng vai ông già Noel không phải chuyện dễ. Không phải đơn giản cứ mặc vào người bộ trang phục truyền thống màu đỏ tươi viền lông trắng, gắn thêm bộ râu dài xồm xoàm trắng như tuyết là hóa thành ông già Noel. Nhiều người cố gắng hóa trang nhân vật nổi tiếng này với những bộ trang phục thật đẹp mắt nhưng vẫn không giống, vẫn…
Đôi lần về nhà muộn giữa đêm vào những ngày cuối năm, ý nghĩ tôi thường bật ra niềm ước ao kỳ quặc: Sẽ thấy có ai đó đứng chờ tôi trước cửa. Một người bạn đã chia tay từ lâu? Hay một người từ cõi âm tìm về với tôi nơi nhà cũ? Và tôi nhớ. Nỗi nhớ mông lung, không rõ rệt. Những khuôn mặt còn…
Sau khi học quân sự và chuyên môn, Huy được thuyên chuyển ra Nha Trang đầu thập niên 70 thế kỷ trước. Đơn vị là phòng Tham Mưu Phó Huấn Luyện của Sư Đoàn 2 Không Quân, chức vụ Trưởng Ban Huấn Luyện Thực Nghiệp (On the Job Training). Ở chức vụ này, Huy giao thiệp, gặp gỡ nhiều người, sĩ quan, hạ sĩ quan…được cử đi huấn…
Trong rừng có một cây thông nhỏ bé xinh xắn. Nó phát triển ở một nơi đất tốt, có nhiều ánh nắng và không khí trong lành. Xung quanh nó có nhiều đồng bạn cao lớn, thuộc nhiều gia đình thông khác nhau. Cây thông nhỏ đang vội vã lớn lên. Nó không quan tâm đến ánh nắng ấm áp hay không khí trong lành, và nó không…
Có lẽ trong 50 năm qua ở Mỹ tôi chưa được nghe lại tiếng chuông nhà thờ. Gia đình tôi theo Phật giáo. Năm 1946, chiến tranh Việt Pháp bùng nổ, chính phủ và bộ đội Việt Minh rút khỏi thành phố lủi vào rừng sâu ẩn náu, bảo tồn lực lượng, trường kỳ kháng chiến, chờ thời để lại cho thanh niên Tự Vệ thành phố ở…
GIÁNG SINH THỨ BA MƯƠI Kính coong, kính coong! Trong đầu anh bất chợt ngân nga những tiếng chuông mênh mang và thánh thót Kính coong và kính coong! Ước gì em thấy được những bông tuyết đang rơi ngoài bầu trời xám đục Ước gì em nghe được những hồi chuông leng keng trong đầu anh từng phút khi anh gọi tên em Leng keng và leng…
GIÁNG SINH Tôi đến với Chúa từ Victor Hugo Năm bảy tuổi mê mải đọc “Những người bị lăng mạ và sỉ nhục”(*) Bỏ cả cơm Quên giờ học Và đôi khi bật khóc Sững sờ Kinh ngạc Run rẩy Âu lo Chúa đến với tôi như thế Nhà thờ Tôi không đến lễ Chưa bao giờ quỳ gối cầu nguyện Chưa một lần làm dấu thánh Chưa…
1. BÀI THÁNH CA MỪNG GIÁNG SINH By Christina Georgina Rossetti Giữa mùa đông băng hoang, gió buốt lạnh như than van, Trái đất đứng trơ như sắt nguyên, nước rắn như tảng băng; Tuyết rơi, tuyết trên tuyết ngời, tuyết trên tuyết ngời Giữa mùa đông băng hoang, từ lâu lắm rồi. . Chúa chúng ta, trời không thể giữ Ngài, đất cũng không thể nâng Ngài;…
Một thời để nhớ: Mùa Giáng Sinh 34 năm trước, sửa soạn ra ngoài mặt trận Iraq/Kuwait Desert Storm Ngày 8 tháng 11 năm 1990 N. đáp máy bay về lục địa Mỹ đi công tác cho Sư đoàn 1 Thiết Giáp Hoa Kỳ. Sau khi làm thủ tục nhập khách sạn N. lên phòng ngủ. Lúc đó là 9 giờ 45 tối. Sau khi tắm xong, N….
Mỗi khi ngày lễ Noel về, hồn chúng tôi ngây ngất với biết bao hoài niệm của thuở thiếu thời, về một Sàigòn xa xưa như nhớ về một thiên đường đã mất. Nhà thờ Đức Bà-Notre Dame Cathédrale-vẫn sừng sững trong trí nhớ, nơi chúng tôi đã từng đứng trong giáo đường nghe thời gian rơi theo từng hồi chuông nhà thờ đổ. Con đường Catinat, phố…
Tôi là người ngoại đạo, nhưng bạn bè thân hữu từng kết giao là giáo dân rất nhiều. Họ là những con dân của Chúa. Hôm nay, Giáng Sinh cận kề, nghĩ về các thân hữu. Trong không khí rộn ràng mừng Noel, Christmas là lễ hội kỷ niệm sự ra đời của Chúa Giê-su. -lễ hội lớn trong năm của Thiên Chúa Giáo. Ngay từ đầu tháng…
Trong kỷ nguyên số hóa và phát triển bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI [1]), nguyên tắc nhập – xuất (input – output) đóng vai trò như nền tảng cốt lõi, quyết định khả năng học hỏi, suy luận và tiến hóa của các hệ thống AI. AI không tự nhận thức, không tự “sáng tạo” như con người, mà hoạt động như một cỗ máy…
Cuối tháng 8 vừa qua, trong ngày đầu niên học tôi có dự buổi thảo luận về AI – artificial intelligence, thông minh nhân tạo – trong việc giảng dạy. Tôi dạy toán, nên nhiều bài tập sinh viên có thể dùng AI để tìm ra đáp án. Bạn đồng nghiệp dạy Anh văn cho biết sinh viên nhiều khi viết luận văn cũng dùng AI cho ra…
Vốn là dân trường Pháp (câu này không phải là khoe đâu nhé- vì là đầu mối của bài này) nên bị nhồi sọ từ lúc bé nào là “nos ancêtres sont des Gaulois” – “tổ tiên chúng ta là người Gaulois”- (khổ lắm biết rồi nói mãi) tới lúc Napoléon chinh phục Âu châu hồi đó thành ra có ý dịnh phải đi xem chỗ sinh đẻ…
