Bất tiếu Nguyễn Quốc Bảo: A Lịch Sơn Đắc Lộ & chữ Quốc ngữ (Kỳ 5)

Cố Năm sinh năm 1781, người làng Đông Biên, xã Minh Tân, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa, thuộc Giáo phận Thanh Hóa, tên trong sổ bộ là Mai Ngũ, là con gia đình lương dân họ Mai nhưng vì nhà khó khăn cho làm con nuôi người đi đạo Công giáo họ Đỗ nên có tên là Đỗ Mai Năm. Ngài chịu chức linh mục năm ba…

Đọc thêm

Tom Fawthrop: Đập Sanakham gây nỗi sợ hãi và lo lắng dọc theo biên giới Thái Lan – Lào

LỜI GIỚI THIỆU: Tom Fawthrop là nhà báo, nhà hoạt động môi sinh người Anh, người bạn đồng hành bấy lâu với Nhóm Bạn Cửu Long. Anh đã tường trình về sông Mekong trong 12 năm qua với tư cách là nhà nghiên cứu và diễn giả tại các đại học ở Singapore, Thái Lan, Cam Bốt, và Việt Nam. Các bài viết của anh về lưu vực…

Đọc thêm

Nguyên Việt: Biên Giới Tháng Hai – Lịch Sử Không Thể Lãng Quên

Những ký ức không thể bị xóa nhòa Tháng Hai năm 1979, cuộc chiến tranh biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc bùng nổ. Đó là một cuộc chiến ngắn nhưng để lại những hệ lụy sâu sắc trong tâm trí nhiều thế hệ người Việt Nam. Những cái chết oan khiên, những cuộc tàn sát, những ngôi làng cháy rụi ở Cao Bằng, Lạng Sơn, Hà…

Đọc thêm

Trung-Việt chiến tranh mật lục, Trần Lệ Bình trích dịch

17/2/1979. Đó là ngày nhà cầm quyền Trung Quốc xua 60 vạn quân tràn vào 6 tỉnh biên giới của Việt Nam, mở màn cho cuộc chiến tranh xâm lược kéo dài suốt 10 năm. Không phải người Trung Quốc  nào cũng đều ủng hộ cuộc chiến đó. Mặc dù chính quyền Trung Quốc bằng mọi cách bưng bít sự thật, nhưng vẫn còn những người dân Trung…

Đọc thêm

17 tháng Hai. Thơ Đặng Tiến

TỔNG CHÚP 1. Nơi đây hơn bốn mươi người dân đã chếtBằng búa, bằng gậy, băng dao Có người bị chặt đầuCó người bị banh thây xé xácKhông ít đàn bà bụng mang dạ chửaXác vương vãi bờ tre Xác úp mặt bờ ruộngXác lềnh phềnh mé nướcXác liệng xuống giếng sâuNhững người dân tay không tấc sắtNhững người dân chạy loạn Thảm họa trút xuống mùa xuân năm một ngàn…

Đọc thêm

Huy Đức: Biên Giới Tháng Hai (2009-1979)

Tưởng Niệm 46 năm cuộc chiến tranh biên giới Việt-Trung bùng nổ vào ngày 17/2/1979, DĐTK xin đăng lại bài viết “Biên giới tháng Hai” của nhà báo Huy Đức viết vào năm 2009, bài này đã được đăng trên báo Sài Gòn Tiếp Thị vào đẩu tháng Hai nhưng bị rút xuống vào ngày 9/2/2009. Còn tác giả của nó, ông Trương Huy San tức nhà báo…

Đọc thêm

Trần Trung Đạo: Thân phận nhược tiểu

Khái niệm “bán đứng” (sold out) được dùng trong nhiều lãnh vực và thường dùng trong thì quá khứ để chỉ một sự kiện đã rồi. Trong chính trị học, “bán đứng” được dùng một cách khá lỏng lẻo để chỉ hành động phản bội, bỏ rơi, đổi chác hay có khi thông đồng giữa hai thành phần đối nghịch trên sự thiệt hại của thành phần thứ…

Đọc thêm

Hiệu Minh: Thế giới ơi, đừng mơ nước Mỹ nữa

Hình: wiki commons Chỉ trong một ngày tại những thời điểm khác nhau, Bộ trưởng Quốc phòng Hegseth và Phó Tổng thống Vance ra tuyên bố đối lập chan chát về sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ ở Ukraine. Hegseth thì nói, không có chuyện Hoa Kỳ gửi quân đến Ukraine trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Ngay sau đó Vance lại khẳng định Mỹ xem…

Đọc thêm

Song Thao: Lan man về “Tình khúc Từ Công Phụng”

Nói tới tình khúc Từ Công Phụng phải nói ngay về “Bây Giờ Tháng Mấy”. Đó là ca khúc đầu tay của anh từ khi còn ngồi ghế trường trung học. Cú đầu là coup de maitre. Vậy mà chút xíu nữa ca khúc này không được nhìn thấy mặt trời. Trong bài viết “Mãi Mãi Bên Em” của nhà văn Hồng Thủy, có đoạn kể lại như…

Đọc thêm

Nguyễn Tiến Cường: Mỹ có thể “vĩ đại” trở lại dưới thời Trump II?

Cuộc nói chuyện bằng điện thoại giữa Tổng Thống Mỹ Donald Trump và Tổng Thống Nga Vladimir Putin vào ngày 12.02.2025 – không có sự tham dự của Tổng Thống Ukraine, Volodymyr Zelenskyy – bàn về phương thức chấm dứt cuộc chiến Nga-Ukraine cho thấy tương lai của Ukraine sẽ vô cùng ảm đạm.  Theo sự bình luận của giới truyền thông, ông Trump đã hoàn toàn nhượng…

Đọc thêm

Bất tiếu Nguyễn Quốc Bảo: A Lịch Sơn Đắc Lộ & chữ Quốc ngữ (Kỳ 4)

Chúng tôi trong nhiều tạp luận viết trước đây, trong một thời gian dài, đã lập tức bị ấn tượng bởi vẻ ngoài đậm chất Bồ Đào Nha của dòng chữ đang gõ này; đi tìm nghiên cứu lịch sử và ngôn ngữ, với các kho lưu trữ ít được biết đến và ít được trích dẫn, của nhiều tác giả, kỳ vọng những điều ít đề cập…

Đọc thêm

Ngày Tình Nhân. Thơ Nguyễn Tấn Cứ, Nguyễn Vĩnh Long

TÌNH NHÂN  Có đôi tình nhân buồn trong quán nhậu phố hoang vu quanh một chỗ ngồi Có đôi tình nhân sầu trong quán rượu uống như sương chia biệt đêm dài Chúng ta sống cô đơn ngốc dại thương  nhau nhiều chưa chắc đã yêu điên !!! Nguyễn Tấn Cứ  *** VALENTINE’S DAY ĐEN  Anh làm gì  Anh nhậu tối ngày  Anh mơ mộng suốt đêm Cô…

Đọc thêm

Hoàng Thị Bích Hà: Viết gì cho ngày Valentine!

Tuổi yêu đương ngọt ngào thì mình đã qua rồi! Có thả hồn về dĩ vãng với một thời tuổi trẻ mình vẫn nhả ra thơ tình tha thiết đắm say không khác kẻ đang yêu đâu! Thật đấy! Văn nghệ sĩ mà! Lùi về dĩ vãng, hiện tại hay tương lai, nhập vai, hóa thân có thể đưa mình về thuở xuân xanh 18, hay bất kỳ…

Đọc thêm

Phương Nam: Trump muốn kết thúc cuộc chiến Ukraine một cách nhanh chóng, nhưng với giá nào cho Ukraine?

Pete Hegseth, Bộ trưởng Quốc phòng của ông Trump, đã phác thảo sơ lược về tầm nhìn hòa bình của tổng thống Hoa Kỳ một cách thẳng thắn trong cuộc họp hôm thứ Tư với các bộ trưởng quốc phòng NATO. Ông cho biết lãnh thổ bị chiếm đóng sẽ không được trả lại cho Ukraine – ngụ ý về việc đóng băng dọc theo đường tiếp xúc…

Đọc thêm

Uyên Nguyên: Bịt Miệng Trí Thức [1]: Đòn Cuối Cùng Của Một Chế Độ Sợ Hãi

Tự do ngôn luận không phải là một đặc ân, mà là một quyền căn bản, là nền tảng của mọi nền dân chủ thực thụ. Khi quyền này bị bóp nghẹt, không những chỉ một cá nhân bị trừng phạt, mà cả một xã hội bị đặt vào tình trạng câm lặng, bị tước đoạt quyền suy nghĩ và bày tỏ. Một dân tộc không có tự…

Đọc thêm

Truyện ngắn James Joyce: Eveline, Trịnh Y Thư chuyển ngữ

Cô ngồi bên cửa sổ nhìn trời tối buông xuống đại lộ. Đầu cô dựa lên rèm cửa sổ và trong mũi cô là mùi vải cretonne [1] bụi bặm. Cô cảm thấy mệt mỏi.    Ít người qua lại. Người đàn ông bước ra từ ngôi nhà cuối dãy đang trên đường về nhà; cô nghe tiếng giày ông ta lạch cạch trên vỉa hè bê-tông và sau đó…

Đọc thêm

Nguyên Việt: Tự Do Ngôn Luận: Quyền Hay Tội?

Một nền pháp luật vi phạm nhân quyền luôn tìm cách kiểm soát và trấn áp những quyền cơ bản của con người, trong đó tự do ngôn luận là một mục tiêu chính. Khi chính quyền sử dụng những điều luật mơ hồ để kết tội công dân với cáo buộc “lợi dụng tự do ngôn luận”, điều đó không chỉ phản ánh sự bất công mà…

Đọc thêm

 Lý Đợi: Sống để làm họa sĩ

Như bất kỳ triển lãm nào cũng sẽ có nhiều khía cạnh để nói, nhưng với “Chào Việt Nam”, có lẽ việc trở lại với việc vẽ tranh và làm họa sĩ trên đất Mỹ là một chi tiết xúc động. Tim Nguyen (Nguyễn K. Quy) định cư ở Mỹ vào cuối 1981, tại California. Anh từng làm nhiều nghề để mưu sinh, nhưng vẫn luôn mơ có…

Đọc thêm

Nhật Hiên: Nước Mỹ thay đổi chính sách, và “kỷ nguyên mới” của Việt Nam

Nước Mỹ thay đổi chính sách, hướng đi  Những ngày qua nhiều quốc gia trên thế giới có lẽ đang cảm thấy sốc vì một số chính sách đối nội và đối ngoại thay đổi quyết liệt của Tổng thống Donald Trump từ khi bước vào nhiệm kỳ 2. Chuyện đối nội là chuyện của…người dân Mỹ, bài viết này chỉ xin đề cập đến những chính sách…

Đọc thêm

Lôi Am: Từ Huyền Trang Đại Đường Tây Vực Ký đến Đường Tăng Tây Du Ký

Phật Giáo Trong Vòng Xoáy Truyền Thông: Thực Trạng và Nguy Cơ Tiềm Ẩn Phật giáo Việt Nam đang đứng trước một giai đoạn đầy thử thách, không riêng từ những tác động bên ngoài mà còn từ chính những biến động nội tại, những xáo trộn về nhận thức, hành động và cả phương cách tiếp cận Phật pháp trong thời đại mới. Đây không phải là…

Đọc thêm

Phúc Lai G.B: Về cuộc chiến tranh của Putin ở Ukraine – Ngày 12/2/2025

1. Chiến lược “chiến tranh phá hoại” của Putin đã chính thức thất bại Trong cơn lốc một loạt cú tấn công bằng UAV của Ukraine nhắm mục tiêu vào các địa điểm quân sự và công nghiệp trên khắp nước Nga, Bộ Sân khấu và trình diễn Nga đã trả đũa. Sáng sớm nay, khoảng 4h30 giờ Kyiv Bộ Sân khấu và trình diễn Nga đã tiếp…

Đọc thêm

Hội nghị Thượng đỉnh về Tự do Tôn giáo Quốc tế thu hút quan tâm quốc tế và… công an Việt Nam

Hội nghị Thượng đỉnh về Tự do Tôn giáo Quốc tế (International Religious Freedom Summit, tức IRF Summit) diễn ra ngày 4-5/2/2025 vừa qua tại Washington, DC, Hoa Kỳ là sự kiện lớn ở tầm vóc quốc tế. Tại sự kiện năm nay, có cả một số “nhà báo” từ sứ quán Việt Nam tới lấy tin, ghi chú, chụp hình, quay phim các tham dự viên người…

Đọc thêm

Bùi Văn Phú: Stephen Denney: người bạn của tù nhân lương tâm Việt Nam

Tôi quen biết Stephen Denney, người Việt thường gọi ông là Steve, từ những ngày còn ở Đại học U.C. Berkeley vào đầu thập niên 1980. Khi đó Steve sinh hoạt trong Nhóm 64 của Ân xá Quốc tế (Amnesty International), một tổ chức nhân quyền quốc tế. Nhóm 64 gồm các thành viên trong vùng Vịnh San Francisco và Steve là người phụ trách theo dõi tình…

Đọc thêm

Bất tiếu Nguyễn Quốc Bảo: A Lịch Sơn Đắc Lộ & chữ Quốc ngữ (Kỳ 3)

Vì vậy, nếu muốn nghiên cứu từ nguyên của cái tên Cochinchine Nam Kỳ, điều cần thiết là phải lấy giá trị mà cái tên này có ngay từ những năm đầu thế kỷ 16 làm điểm khởi đầu, vào thời điểm nó xuất hiện để chỉ toàn bộ của vương quốc An Nam trong thời khoảng 13 năm  (1502 đến 1615). Vào thời điểm đó đất nước…

Đọc thêm

Đa chiều. Thơ Quảng Tánh Trần Cầm, Hoàng Xuân Sơn

Đa chiều    1.   nghẹt thở bước vào kỷ nguyên mới  mùi lá nguyệt quế trong phở sốt vang  ngậm ngùi cơm tấm  2.   những điềm báo luân phiên  nhốn nháo vết tích trên đất đá  chim chóc lần tràng hạt  3.   một ngày không nghi ngại  bươn chải trên dòng tâm thức  mặt ngờ nghệch ngây ngô như hắc tinh tinh    4.   dông gió đổ ập bến…

Đọc thêm

Truyện ngắn Ngu Yên: Người Cha Ẩn Dụ

Lơ đãng nhìn mây trời và đèn đường, tôi từ tốn chuyển xe sang tuyến trái để cua. Cha tôi thường nói, “Con phải tập bỏ tính lơ đễnh, nếu không, sẽ có ngày gặp phiền phức.” Nhưng lơ đễnh là nơi nghệ sĩ lang thang, ngẫu hứng tìm thấy những sáng tạo không ngờ. Chợt thoáng trong hộp kính nhìn lui, thấy chiếc xe đen nhỏ bắn…

Đọc thêm

Uyên Nguyên: Sự Lụi Tàn Của Những Biểu Tượng

Không phải bây giờ, mà từ lâu, người ta đã nói về sự sụp đổ của những thần tượng. Khi Nietzsche viết Buổi Hoàng Hôn Của Những Thần Tượng [1], ông vừa ám chỉ những hình mẫu siêu hình hay tôn giáo đã chi phối tư tưởng phương Tây hàng thế kỷ, đồng thời tiên đoán một thực tại không thể tránh khỏi: một ngày nào đó, tất…

Đọc thêm

Nguyễn Cung Thông: “Phật giáo vào thế kỉ 7: các tục lệ ‘ngược ngạo’ (điều 33) theo ghi chép của pháp sư Nghĩa Tịnh”

Hơn một thập niên sống và học đạo ở Na Lan Đà (Ấn Độ), pháp sư Nghĩa Tịnh đã ghi chép nhiều nhận xét về luật lệ cho tăng đoàn Phật giáo vào TK 7. Đây cũng là một mục đích chính của ngài sau 25 ở nước ngoài và hơn một thập niên du học ở Na Lan Đa (Ấn Độ). Phần này chú trọng vào điều…

Đọc thêm

Sử thi Énéide, thi hào Virgile (70-19 trước JC) – Kiệt tác thời Đế quốc La Mã (Bài 11)

THI CA KHÚC 11 HƯU CHIẾN VÀ ĐÁNH TRỞ LẠI TÓM LƯỢC: Énée dâng các thần, chiến lợi phẩm tịch thu từ vua Mézence và tổ chức phái đoàn mang thi hài Pallas về cho vua Évandre. Latins xin hưu chiến để chôn cất người chết và bày tỏ cùng Énée sự kinh hoàng của trận đánh. Đám tang đưa Pallas về kinh thành, toàn dân Évandre rụng…

Đọc thêm

Cao Vị Khanh: Âm phong trắng

Dưng không rồi gió đổi chiều. Nói “dưng không” nghe ra như giận lẫy. Mà thật ra, ai lại không biết gió cũng y như lòng người, nay vầy mai khác. Có ai bẻ thước mà đo được lòng ai đâu.  Mới hiu hiu đó lúc chiều hôm, nửa đêm đã vật vã cuồng phong. Những đêm hè oi ả, thiên hạ mỏi mắt chờ phe phẩy chút…

Đọc thêm