THÔNG BÁO

Kính thưa quý văn hữu và quý bạn đọc,  Kể từ hôm nay 27/12/2023 Diễn Đàn Thế Kỷ có diện mạo mới. Về toàn bộ tư liệu trên trang blog cũ, chúng tôi đang sắp xếp lại và sẽ sớm thông báo địa chỉ đến quý văn hữu và quý bạn đọc để những ai muốn đọc lại bài cũ có thể tìm đọc. Đồng thời, kể từ…

Đọc thêm

Nguyễn Gia Kiểng : Nhìn rõ vấn đề lớn nhất của đất nước

Cuộc nội chiến và những chính sách sai lầm của Đảng Cộng Sản trong hơn 80 năm qua đã gây ra bao nhiêu bi kịch đau thương và sự chia rẽ nặng nề trong dân tộc Việt Nam. Từ trái qua phải: Cải Cách Ruộng đất ở miền Bắc sau năm 1954 (nguồn: Hình ảnh Lịch sử), Chôn cất 300 nạn nhân vô danh trong vụ thảm sát…

Đọc thêm

Hải Di Nguyễn: Những người điên trong phòng giam nữ của IDC, Thái Lan

“Trong trại tù đó có 15 người điên. Trong đó có một cô người Nhật, một cô người Việt, năm cô người Tàu, một cô rất già – khoảng 80 tuổi – người Nga, một cô người Canada, những người khác không biết nước nào.” Đó là lời kể của chị Mai (sinh năm 1976), một người tỵ nạn ở Thái Lan vừa tái định cư sang Canada…

Đọc thêm

Phạm Đình Bá: Trở lại chuyện “Cá cần nước sạch, dân cần minh bạch”

Chỉ số Hiệu suất Môi trường (EPI) là nỗ lực hợp tác giữa các nghiên cứu từ Đại học Yale và Đại học Columbia, hợp tác cùng Diễn đàn Kinh tế Thế giới để tạo ra một hệ thống đo lường toàn diện cho sức khỏe môi trường toàn cầu. (1) Hệ thống xếp hạng này đánh giá 180 quốc gia theo 58 thông số khác nhau, được…

Đọc thêm

Song Thao: 20 năm viết phiếm

Sao tự nhiên tôi viết bài này, có lẽ vì những ngày năm cùng tháng tận làm tâm hồn chùng xuống, dễ suy nghĩ về những gì đã qua trong năm vừa tận. Bài này đi xa hơn về hai chục năm trước. Thực ra từ 21 năm trước, tháng 1/2004, khi tôi sửa soạn về hưu vào tháng 1 năm 2005. Khi đó tôi vẫn hăng say…

Đọc thêm

Thạch Đạt Lang: Mối quan hệ Trump-Musk tan vỡ? Không mấy ai ngạc nhiên.

Vào lúc 9:10′ tối ngày 05.06.2025, không có dấu hiệu gì báo trước, nhà tài phiệt Elon Musk bất ngờ thả một “trái bom 1.000kg” trên mạng xã hội X do chính Musk làm chủ. Trái bom gây chấn động làm “rung lắc” dữ dội nền tảng của MAGA. Chỉ vài dòng ngắn ngủi, Musk đã tố cáo ông Trump là một trong những khách hàng tiềm năng…

Đọc thêm

Phúc Lai G.B: Viết ngắn về cuộc chiến tranh của Putin ở Ukraine – Ngày 6/6/2025

Mặc dù thế giới bị hút cả vào trận đấu tay đôi Trump – Musk có thể bị sao nhãng với chiến trường Ukraine, nhưng rõ ràng là… chiến dịch đã bắt đầu và vẫn tiếp tục. Đó là chiến dịch tấn công Nga thực sự nghiêm túc của người Ukraine. Nhưng trước hết cần nói tiếp những gì tôi đã bắt đầu trong status rất ngắn hôm…

Đọc thêm

Trái tim sớm mai. Thơ Thy An, Cao Vị Khanh, Hoàng Xuân Sơn

Trái tim sớm mai từ tha thiết của lá vàng đỏtrên con đường cỏ xanh đất ẩmtôi nghe tiếng êm đềm mùa xuân réo gọinhững góc lòng mở cửabao la nắng lụa mềm vai buổi chiều mưa nhẹ hoang sơbàn trắng ghế xanhmột mình thầm lặngân cần như hoa lánhững tiếng thì thầm thật khẽ nói nhau không cần trả lờimùa gió chướng qua nhanh vòng tay chưa đủ…

Đọc thêm

Nguyên Việt: Thiên An Môn 1989: Không Thể Nghiền Nát Một Giấc Mơ

Mỗi thế kỷ đều có những khoảnh khắc như tiếng chuông ngân vọng, thức tỉnh cả một thế hệ. Đối với thế kỷ XX của Trung Hoa – quốc gia từng gọi là “trung tâm thiên triều” – sự kiện Thiên An Môn năm 1989 là một vết thương chưa lành trong lịch sử đương đại, và là một biểu tượng ngổn ngang giữa khát vọng dân chủ…

Đọc thêm

Huệ Đan: Ngọn Gió Vượt Qua Đỉnh Núi

Đôi khi, một bài pháp không nằm trong kinh điển, mà len vào một buổi trò chuyện tưởng như ngẫu nhiên, được trao đi không bằng diễn đàn lớn, mà bằng ánh nhìn xa xăm của bậc thầy đã nếm đủ mùi vị của trầm luân và siêu thoát. Như một cơn gió từ đỉnh núi thổi qua cánh rừng im vắng, lời nói của Thầy gửi đến thế hệ…

Đọc thêm

Nguyễn Quốc Tấn Trung: “New START” có bán đứng Nga?

Thật ra đọc tin về việc quân đội Ukraine dùng drone để vô hiệu hóa một phần lực lượng không quân Nga khiến mình lo nhiều, cân nhắc ông bạn hàng xóm phương Bắc cũng là một cường quốc drone, trong khi đường biển Việt Nam thì dài, và chiều sâu lãnh thổ của Việt Nam thì gần như không có. Tuy nhiên đó là câu chuyện khác….

Đọc thêm

Trần Lệ Bình: Sau 36 năm, sự kiện Thiên An Môn vẫn là đề tài cấm kỵ ở Trung Quốc

Trái: Bức ảnh chụp từ khu nhà ngoại giao Hoa Kỳ cho thấy xe tăng Trung Quốc ở Bắc Kinh, tháng 7 năm 1989. Phải: Bức ảnh nổi tiếng “Tank Man” với hình ảnh người đàn ông đứng chặn trước bốn xe tăng Type 59 vào ngày 5 tháng 6 năm 1989, tại Bắc Kinh. Bức ảnh này (một trong sáu phiên bản tương tự) được chụp bởi…

Đọc thêm

Vũ Đức Khanh: Macron tại Shangri-La Dialogue 2025: Tự Chủ Chiến Lược và Vị Thế Việt Nam Trong Thế Giới Đa Cực

Bài học cho Việt Nam từ lời kêu gọi xây dựng các liên minh mới trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến sự chuyển dịch quyền lực sâu sắc và nhanh chóng, khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương trở thành trung tâm cạnh tranh chiến lược quyết liệt giữa các siêu cường.  Diễn đàn…

Đọc thêm

Nguyễn Tiến Cường: Elon Musk – Một con người đa nhân cách

Chỉ vài tháng trước cuộc bầu cử ở Mỹ vào ngày 05.11.2024, một người chưa hề hoạt động chính trị bất ngờ chi ra khoảng 270 triệu USD, ủng hộ cuộc vận động tranh cử của ông Donald Trump. Đây là số tiền quyên góp lớn nhất cho một cuộc bầu cử tổng thống trong lịch sử Mỹ và có lẽ cả thế giới. Số tiền quyên góp…

Đọc thêm

Nguyễn Ngọc Chu: Áp dụng đúng mô hình địa phương 2 cấp: thành phố là cấp cơ sở

Gần đây, trong xã hội đã bắt đầu có nhiều tiếng nói hơn về giữ lại các thành phố trực thuộc tỉnh. Cách đây vài ngày, Mặt trận tổ quốc Việt Nam đã đề nghị giữ lại các thành phố, thị xã trực thuộc tỉnh [1,2]. Việc xoá bỏ thành phố trực thuộc tỉnh, chia nhỏ thành phố thành các phường trực thuộc tỉnh, ngang các xã –…

Đọc thêm

Lê Thọ Bình: Thiên đường Hồi giáo: Mô hình quản trị thất bại của Iran.

Sau hơn bốn thập niên kể từ Cách mạng Hồi giáo 1979, Iran vẫn chưa thể thực hiện được viễn kiến về một “thiên đường Hồi giáo”, nơi đạo đức tôn giáo và công lý xã hội cùng tồn tại trong một trật tự độc lập, tự cường, không bị ảnh hưởng bởi phương Tây. Trái lại, Cộng hòa Hồi giáo Iran đang đối mặt với một khủng…

Đọc thêm

Truyện ngắn Nguyễn Vĩnh Long: Trăng Giữa Ban Ngày

1.                Cơn mưa hắt lên mùi bùn hôi nồng nặc từ con kinh đen ngòm phía dưới nhà sàn. Tánh trằn trọc, không ngủ được. Phần lạ nhà, phần tiếng cười nói ồn ào vọng lại phía trước nhà. Nó không hiểu sao người ta có thể sống chui rúc ở đây, chớ đừng nói chi đến việc ăn uống. Buổi chiều mới tới, ra tắm phía…

Đọc thêm

Phạm Đình Bá: Đời sống bấp bênh của công nhân

Đảng-nhà nước ở Việt Nam phát triển kinh tế trong hơn 40 năm qua bằng cách bán sức lao động của dân. Năm 2025, có khoảng 5,4 triệu công nhân bên nhà đi làm ở các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong các ngành sản xuất, như lắp ráp điện tử, dệt may, da giày và chế biến thực phẩm. Đảng-nhà nước tự hào…

Đọc thêm

Các nhà báo, blogger Việt Nam bình luận về chiến thắng bất ngờ mang tên chiến dịch “Mạng Nhện” của Ukraine

Tạ Duy Anh: Ngày Mồng Một tháng Sáu Không ai đoán được thế giới sẽ thay đổi theo cách nào sau sự kiện vừa xảy ra ở Siberia. Mỗi chiếc drone mini của Ukraine có giá khoảng 430 USD. Theo thông tin chính thức, 117 chiếc đã tham chiến trong trận được ví là “Trân Châu cảng” phiên bản 2025. Toàn bộ chi phí cho trận đánh, bao…

Đọc thêm

Nguyễn Lệ Uyên: Văn và ông Trần Phong Giao

Có thể nói, thập niên 60 là thời kỳ “nở rộ” của các tạp chí văn học miền Nam, với những tên tuổi lớn như Sáng Tạo của nhóm Thanh Tâm Tuyền; Văn Nghệ của Lý Hoàng Phong, Dương Nghiễm Mậu; Hiện Đại của Nguyên Sa và trước đó là Chỉ Đạo của Nguyễn Mạnh Côn, Mặc Đỗ… Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau các tạp…

Đọc thêm

Vũ Đức Khanh: Khi Tổng thống Pháp cúi đầu trước Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh: Lời cảnh tỉnh về sự thoái lui khỏi giá trị cộng hòa

Việc Tổng thống Pháp viếng Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là một sai lầm ngoại giao, mà còn là một sự phản bội tinh thần cộng hòa và lương tri dân chủ. Trong ngoại giao, có những cử chỉ không thể trung lập – bởi chúng truyền đi thông điệp đạo lý về phía nào mà một nền dân chủ đang chọn đứng. Một cúi đầu…

Đọc thêm

Trùng Dương: Những mảnh đời đằng sau ba bức hình nổi tiếng

Vào mùa đông năm 1984, nhiếp ảnh gia Steve McCurry tháp tùng phóng viên Debra Denker của tạp chí National Geographic thăm một trại tị nạn Nasir Bagh ở Paskistan gần biên giới với Afghanistan, nơi chứa hàng ngàn dân tản cư từ Afghanistan chạy tránh chiến tranh giữa các lực lượng kháng chiến Afghan chống lại quân Nga Sô xâm lăng thời bấy giờ. Tại đây ông…

Đọc thêm

Cao Vị Khanh: Muse

Lần nào cũng vậy, dẫu mưa hay nắng, trong suốt những kỳ giảng khóa về văn chương Âu châu ở đại học Cornell (New York) vào những năm 50 của thế kỷ 20, khi nhà văn Vladimir Nabokov (tác giả của cuốn tiểu thuyết Lolita đã một thời làm rung động dư luận thế giới) lên giảng đường, là người ta thấy, lặng lẽ như một chiếc bóng…

Đọc thêm

Tiểu Lục Thần Phong: Nghệ sỹ tuồng kiệt xuất

Núi Huỳnh Mai trong một sáng sớm mùa hạ lặng yên êm ả như bao đời nay, hàng cây phi lao, tràm, bạch đàn… vi vu trong gió. Ngôi mộ đơn sơ, giản dị trên lưng chừng núi bao quát ruộng đồng xóm thôn cả một vùng. Những tưởng ngôi mộ vị đại quan phải to lớn như những lăng mộ công hầu khác, chí ít cũng phải…

Đọc thêm

Lê Thọ Bình: Vì sao người Nga vẫn tôn sùng Stalin?

Năm 2019, Trung tâm thăm dò ý kiến độc lập Levada công bố kết quả khảo sát gây bất ngờ với phần còn lại của thế giới: 70% người Nga được hỏi tin rằng Josef Stalin đã đóng vai trò tích cực trong lịch sử nước Nga.  Đây là mức cao kỷ lục, vượt xa mức 54% vào năm 2016, đồng thời tỷ lệ người có cái nhìn…

Đọc thêm

Có một thời se sắt. Thơ Cao Vị Khanh, Hoàng Xuân Sơn

CÓ MỘT THỜI SE SẮT Em xa đâu bỗng gọi – đâu tận cõi hai mươi! Ôi tiếng người diệu vợi bay suốt mấy tầng đời. Nhớ em xưa áo trắng tóc xấp xả bờ lưng sách vở đời chưa nặng. Gái nhỏ buồn không dưng. Em ươm sầu thiếu nữ buồn con gái dậy thì. Tôi hiền như thú dữ nằm gậm nhấm lương tri. Những chiều…

Đọc thêm

Trần Trung Đạo: Khói thuốc bay như mây trời phiêu bạt

Một ngày 23 năm trước, anh em chúng tôi có một sinh hoạt chung ở Dallas, Texas. Sáng sớm, khi bước xuống hành lang khách sạn chợt thấy Anh đang ngồi bên ngoài phì phà điếu thuốc lào. Không biết Anh mang theo hay làm sao có nhưng ống thuốc lào rất đẹp. Thấy tôi Anh dừng lại nhưng tôi đưa tay cản “Anh cứ hút tự nhiên…

Đọc thêm

Nguyễn Văn Chữ: Thị Trường Ngoại Hối, Thao Túng Tiền Tệ, và Hệ Quả

Tóm lược: Thao túng tiền tệ là một hành tung mà Mỹ thường tố cáo các quốc gia đối tác xử dụng để cạnh tranh bất công trong lãnh vực ngoại thương. Một trong các mục tiêu của chính sách tiền tệ mà ngân hàng trung ương của mỗi quốc gia theo đuổi là ổn định tỷ giá hối đoái. Do đó, ngân hàng trung ương sẽ can…

Đọc thêm

Nguyễn Tiến Cường: Khi cái Ác được khuyến khích và dung túng

Đây là một câu chuyện có thật, xẩy ra cách đây ít ngày.  Một người phụ nữ Úc đã bị trục xuất khỏi nước Mỹ – khi qua thăm chồng, một sĩ quan người Mỹ đang đóng quân tại Hawaii – cho biết cô đã bị giam giữ qua đêm trong tù cùng với những kẻ giết người trước khi được gửi trả về Úc.  Cơ quan truyền…

Đọc thêm

Lê Học Lãnh Vân: Nhà văn Hoài Thanh và tấm lòng thể tất bị đứt gãy

Tác giả Lê Thị Thanh Tâm, trong bài viết “Sự Thể Tất Của Trí Tuệ”, cho rằng trong câu chuyện “nên hay không nên để tác phẩm Chí Phèo trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 11” (1) có hai phe tranh luận nhau trên hai logic khác nhau. Người cho rằng nên bỏ tác phẩm Chí Phèo khỏi chương trình đang theo logic về mặt giáo dục,…

Đọc thêm

Lê Thọ Bình: Nhân đọc cuốn sách “Pol Pot: Anatomy of a Nightmare” của Philip Short

“POLPOT- GIẢI PHẪU MỘT CƠN ÁC MỘNG”: KHI LỊCH SỬ BỊ TRƯNG DỤNG CHO MỘT UTOPIA ĐẪM MÁU Lịch sử hiện đại Đông Nam Á đã từng trải qua nhiều vết thương, nhưng hiếm có cơn ác mộng nào kinh hoàng như thời kỳ Khmer Đỏ dưới sự lãnh đạo của Pol Pot.  Trong vòng chưa đầy bốn năm (1975–1979), gần 2 triệu người dân Campuchia đã chết…

Đọc thêm

Nguyễn Văn Tuấn: Thiện Tâm, Tham Ái và Tha Hóa

Theo dõi những người theo tăng đoàn Minh Tuệ, tôi liên tưởng đến một bức tranh xã hội mà trong đó có những ‘the good, the bad, the ugly’ (người thiện, kẻ ác, và kẻ xấu xí).  Họ đến từ khắp nẻo — kể cả Việt Nam, Mĩ, Canada, Nga — đan xen số phận. Mỗi người, với một cá tánh, đến với tăng đoàn với một mục…

Đọc thêm